- Kategorie
-
AI w badaniach jakościowych. Praktyczny przewodnik dla badaczy i analityków społecznych

Czy sztuczna inteligencja może pomóc w prowadzeniu badań? Oczywiście! Jest wiele kontrowersji dotyczących etyki i sposobów wykorzystywania sztucznej inteligencji w badaniach naukowych. W tej publikacji autorki skupiły się na przedstawieniu możliwości, jakie daje w badaniach jakościowych - w których może ona stanowić istotne wsparcie dla badaczy, pomagając w: • analizie większych niż dotąd zbiorów danych, • odkrywaniu wzorców oraz • automatyzacji części procesów badawczych. W książce przedstawiono narzędzia wykorzystujące technologie sztucznej inteligencji, które zdaniem autorek na ten moment stanowią najciekawsze zastosowania AI w procesie analiz jakościowych. Równocześnie autorki podjęły się krytycznej refleksji związanej z ograniczeniami tych narzędzi oraz rozmaitymi wyzwaniami związanymi z ich wykorzystywaniem.
Wysyłka w ciągu | 24 godziny |
Kod kreskowy | |
ISBN | 978-83-8102-978-0 |
EAN | 9788381029780 |
• analizie większych niż dotąd zbiorów danych,
• odkrywaniu wzorców oraz
• automatyzacji części procesów badawczych.
W książce przedstawiono narzędzia wykorzystujące technologie sztucznej inteligencji, które zdaniem autorek na ten moment stanowią najciekawsze zastosowania AI w procesie analiz jakościowych. Równocześnie autorki podjęły się krytycznej refleksji związanej z ograniczeniami tych narzędzi oraz rozmaitymi wyzwaniami związanymi z ich wykorzystywaniem.
Dla kogo jest ta książka?
• Dla tych, którzy chcą świadomie wykorzystywać nowe technologie w badaniach jakościowych.
• Dla osób zainteresowanych eksplorowaniem możliwości, jakie oferuje sztuczna inteligencja w kontekście badań społecznych - przede wszystkim jakościowych.
• Dla studentów kierunków humanistycznych i społecznych.
• Dla doktorantów i młodych naukowców.
• Dla doświadczonych badaczy i praktyków badań społecznych.
„(...) monografia może być widziana jako nowe źródło w kształceniu metodologicznym adeptów nauk społecznych, a także przydatne uzupełnienie dotychczasowej literatury metodologicznej. (...) Pozycja ta jest nie tyle potrzebna, co niezbędna".
dr hab. Emilia Paprzycka, prof. SGGW, fragment recenzji
Od Autorek 9
Część I
Nowoczesne technologie w badaniach naukowych
Rozdział 1
Komputerowo wspomagane badania jakościowe i ilościowe 15
Wprowadzenie 16
Badania ilościowe w kontekście ewolucji technologicznej 19
Badania jakościowe - nowa era wsparcia technologicznego 29
Metody mieszane - komputeryzacja w służbie złożonych podejść badawczych 40
Rozdział 2
Sztuczna inteligencja na przestrzeni lat. Od idei do realizacji i nowych dylematów etycznych 47
Wprowadzenie 48
Krótka historia rozwoju sztucznej inteligencji 50
Wyzwania badań jakościowych w erze postprawdy napędzanej przez AI 61
Etyczne i prawne aspekty badań przy użyciu sztucznej inteligencji 67
Rozdział 3
Od Wielkich Liczb do Ludzkiego Kontekstu - połączenie Big Data i Thick Data 73
Wprowadzenie 74
Big Data 75
Zalety Big Data 82
Wyzwania związane z zastosowaniem analizy Big Data i rola Thick Data 84
Big Data a badania socjologiczne 89
Wątpliwości i kwestie etyczne 93
Rozdział 4
Podstawowe techniki badań jakościowych prowadzone z wykorzystaniem nowych technologii 99
Wprowadzenie 100
Obserwacja wspomagana technologicznie 106
Pogłębiony wywiad indywidualny wspomagany technologicznie 112
Zogniskowane wywiady grupowe wspomagane technologicznie 119
Etyka podczas prowadzenia badań wspomaganych technologicznie 123
Świadoma zgoda 124
Poufność i anonimowość 126
Autentyczność uczestników 127
Środowisko badania 128
Potrzeba stworzenia nowych wytycznych 129
Część II
Analizowanie danych jakościowych z pomocą sztucznej inteligencji
Rozdział 5
Sztuczna inteligencja jako narzędzie badacza w badaniach jakościowych 135
Wprowadzenie 136
Generatory tekstu i obrazów 137
Programy do transkrypcji 146
Specjalistyczne programy do analiz jakościowych 148
Inne programy, które mogą znaleźć zastosowanie w badaniach 148
Korzystanie z technologii opartej na AI w badaniach jakościowych - za i przeciw 152
Wykorzystanie sztucznej inteligencji w różnych analizach jakościowych 157
Rozdział 6
Zastosowanie jakościowej analizy treści i analizy tematycznej oraz potencjał wykorzystania AI 163
Wprowadzenie 164
Jakościowa analiza treści 165
Jakościowa analiza treści wspierana technologiczne 171
Analiza tematyczna 172
Analiza tematyczna wspierana technologiczne 175
Porównanie analizy treści i analizy tematycznej oraz możliwości zastosowania w nich sztucznej inteligencji 176
Rozdział 7
Analiza dyskursu i analiza konwersacyjna - zastosowanie oraz możliwości wykorzystania AI 179
Wprowadzenie 180
Analiza dyskursu 180
Analiza dyskursu wspierana technologicznie 186
Analiza konwersacyjna 187
Analiza konwersacyjna wspomagana technologicznie 191
Porównanie analizy dyskursu i analizy konwersacyjnej oraz możliwości zastosowania w nich sztucznej inteligencji 193
Rozdział 8
Analiza narracyjna i możliwości wsparcia procesów badawczych przez sztuczną inteligencję 197
Wprowadzenie 197
Analiza narracyjna 199
Analiza narracyjna wspierana technologiczne 204
Słowniczek 211
Bibliografia 221
O Autorkach 241
Marta Makowska
Akademia Leona Koźmińskiego, Polska
ORCID: 0000-0002-0785-6237
Email: mmakowska@kozminski.edu.pl
Badaczka, wykładowczyni akademicka i publicystka. Ukończyła Uniwersytet Warszawski oraz Instytut Filozofi i i Socjologii Polskiej Akademii Nauk. Jej rozprawa doktorska zdobyła 1. Miejsce w konkursie Verba Veritatis na najlepszą pracę z zakresu etyki biznesu. W latach 2013 i 2019 pracowała jako Visiting Scholar w Department of Pharmaceutical & Healthcare Marketing na Saint Joseph's University w Stanach Zjednoczonych. Od wielu lat uczy metodologii badań społecznych. Obecnie pracuje jako adiunkt w Katedrze Psychologii Ekonomicznej Akademii Leona Koźmińskiego.
Agnieszka Maj
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Polska
ORCID: 0000-0001-5256-6901
Email: agnieszka_maj@sggw.edu.pl
Ukończyła Szkołę Nauk Społecznych przy IFiS PAN. Od 2010 r. pracuje na stanowisku adiunkta w Katedrze Socjologii SGGW w Warszawie. Zajmuje się specyfi ką postrzegania cielesności we współczesnej kulturze, społecznymi uwarunkowaniami dbałości o ciało i wygląd zewnętrzny, społecznymi uwarunkowaniam otyłości i socjologią żywności. Interesują ją również zastosowania nowoczesnych technologii w praktyce.
Katarzyna Sacharczuk
Wyższa Szkoła Biznesu - National Louis University w Nowym Sączu, Polska
ORCID: 0000-0003-1089-4223
Email: k.sacharczuk@interia.pl
Uzyskała tytuł magistra nauk społecznych, kończąc studia na Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się na zagadnieniach związanych ze zdrowiem psychicznym, nowoczesnymi technologiami, ich wpływem na współczesne społeczeństwo oraz ich potencjalnym zastosowaniem w badaniach naukowych. Kilka lat uczyła podstaw badań społecznych.
Recenzja: Dr hab. Emilia Paprzycka, prof. SGGW
Polub nas na Facebooku