Energetyka rozproszona w polityce regionalnej

Wstęp 7

Rozdział 1
Stan i perspektywy rozwoju odnawialnych źródeł energii 19
1.1. Energia rozproszona 19
1.2. Klastry energetyczne 27
1.3. Miejskie układy kogeneracji 30
1.4. Prosumenci 32

Rozdział 2
Regionalne podejście do zarządzania energetyką rozproszoną, w tym odnawialnymi źródłami energii 35
2.1. Rola gminy w energetyce rozproszonej 35
2.2. Bariery społeczne, gospodarcze, technologiczne i regulacyjne utrudniające penetrację odnawialnych źródeł energii 38

Rozdział 3
Uprawnienia do emisji gazów cieplarnianych 43
3.1. Unijny system handlu uprawnieniami do emisji dwutlenku węgla 43
3.2. Rynkowe systemy wsparcia odnawialnych źródeł energii 46
3.3. Krajowy mechanizm wsparcia systemu odnawialnych źródeł energii 51

Rozdział 4
Rozwój energetyki na świecie i w Polsce 57
4.1. Produkcja energii elektrycznej 57
4.2. Produkcja energii elektrycznej w Polsce 62
4.3. Infrastruktura przesyłowa i dystrybucyjna w Polsce 69
4.4. Stan sieci przesyłowych w Polsce 72
4.5. Benchmarking czasu trwania przerw w dostarczaniu energii elektrycznej do odbiorców przyłączonych do sieci przesyłowej 75

Rozdział 5
Zasobniki energii w wybranych technologiach 83
5.1. Zasobniki (magazyny) energii elektrycznej 83
5.2. Klasyfikacja systemu magazynowania energii (ESS 85
5.3. Charakterystyka wybranych technologii magazynowania energii elektrycznej 88
5.4. Koszt magazynowania energii w wybranych zasobnikach energii 90
5.5. Wodór jako perspektywiczna forma w miksie energetycznym 96

Rozdział 6
Matematyczny model wytwarzania energii rozproszonej, służący do wspierania polityki energetycznej w jednostkach samorządu terytorialnego 99
6.1. Definicja modelu 99
6.2. Metody programowania energii w regionie 100
6.3. Zastosowanie metody programowania liniowego w budowie matematycznego modelu optymalizacji produkcji energii 103

Wyniki optymalizacji 111
Podsumowanie 123
Wnioski 129
Bibliografia 131
Spis tabel i rysunków 139
Załączniki 141

Recenzenci:
prof. dr hab. Bolesław Borkowski, Uniwersytet Warszawski
prof. dr hab. inż. Józef Frąś, Politechnika Poznańska

Abedin A.H, Rosen M.A., Krytyczny przegląd systemów magazynowania energii termochemicznej, Open Renew Energy J, 4 (2011), s. 42-46.

Ackermann T., Andersson G., Söder L., Generacja rozproszona: definicja, Badania systemów elektroenergetycznych 57 (2001), s. 195-204.

Alami A.H., Experimental assessment of compressed air energy storage (CAES) system and buoyancy work energy storage (BWES) as cellular wind energy storage options, J Energy Storage, 1 (2015), s. 38-43.

Alva G., Lin Y., Fang G., An overview of thermal energy storage systems Energy,144 (2018), s. 341-378, 10.1016/j.energy.2017.12.037.

Andersen N., Lund H., New CHP partnerships offering balancing of fluctuating renewable electricity productions, J. Clean. Prod., 15 (2007), s. 288-293.

Aune M., Godbolt AL., Sorensen KH., Concerned consumption: Global warming changing household domestication of energy, Energy Policy 2016, 98, s. 290-297.

Balat H., Kırtay E., Wodór z biomasy − obecny scenariusz i przyszłe perspektywy, Int J Hydrogen Energy, 35 (2010), s. 7416-7426.

Bales C., Thermal Properties of Materials for Thermo-chemical Storage of Solar Heat, Report B2; May, 2005.

Baranecki A., Niewiadomski M., Płatek T., Zasilanie gwarantowane – teraz i w przyszłości, Automatyka Elektroenergetyczna, nr 9, 2003.

Bartosiewicz S., Ekonometria, PWE, Warszawa 1990, s. 14.

Bronk L., Czarnecki B., Magulski R., Elastyczność krajowego systemu elektroenergetycznego. Diagnoza, potencjał, rozwiązania, Forum Energii, luty 2019, s. 4-8.

Buonocore J., Luckow P., Norris G., Spengler J.D., Biewald B., Fisher J., Levy JI, Korzyści zdrowotne i klimatyczne wynikające z różnych wyborów w zakresie efektywności energetycznej i energii odnawialnej, Nat Clim Change (2015).

CEE Bankwatch Network, Energetyka obywatelska, przewodnik dla samorządów, po inwestycjach w odnawialne źródła energii i efektywności energetycznej, Warszawa 2015, s. 10-15.

Chambers A., Pokolenie rozproszone: przewodnik nietechniczny. PennWell, Tulsa, OK, 2001, s. 283.

Chen H., Cong T.N., Yang W., Tan C., Ding Y., Progress in electrical energy storage system: a critical review, Prog Nat Sci, 19 (2009), s. 291-312.

Cherry R., Wodorowa utopia?, Int J Hydrogen Energy, 29 (2004), s. 125-129.

Child M., Kemfert C., Bogdanov D., Breyer B., Flexible electricity generation, grid exchange and storage for the transition to a 100% renewable energy system in Europe, Renewable Energy, 139 (2019), s. 80-101.

Chilvers J., Longhurst N., Participation in transition (s): Reconceiving public engagements in energy transitions as co-produced, emergent and diverse. Journal of Environmental Policy & Planning, 2016, 18(5), s. 1-23.

Chochowski A., Krawiec F., Zarządzanie w energetyce. Koncepcje, zasoby, strategie, struktury, procesy i technologie energetyki odnawialnej, Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2008, s. 17-19.

Chojnicki B., Harenda K.M., Poczta P., Opinia na temat emisji gazów cieplarnianych Polski na tle budżetu węglowego świata, Warszawa, wrzesień 2020, s. 5-25.

Colombo E., Bologna S., Masera D., Energia odnawialna dla wyzwolenia zrównoważonego rozwoju, Springer 2014.

Curkowski A., Rynek i perspektywy rozwoju biogazowni rolniczych, Czysta Energia 2/2016.

Derski B., Importujemy coraz więcej prądu i... ratujemy sąsiadów eksportem, Wysokie Napięcie, 25.01.2021.

Derski B., Moc elektrowni w Polsce przekroczyła 50 GW, Wysokie Napięcie, 16.02.2021.

Dondi P., Bayoumi D., Haederli C., Julian D., Suter M., Integracja sieciowa rozproszonego wytwarzania energii, Journal of Power Sources, 2002, s. 1-9.

Dostál Z., Ladányi L., Demands on energy storage for renewable power sources, J. Energy Stor., 18 (2018), s. 250-255, 10.1016/J.EST.2018.05.003.

Drożdż W., Operator systemu dystrybucji w dobie wyzwań innowacyjnej energetyki, Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk, 102, 2018.

Dykąg A., Kassenberg A., Szymalski W., Energetyka obywatelska w Polsce – analiza stanu i rekomendacje do rozwoju, Instytut na rzecz rozwoju, Warszawa, październik 2019, s. 25-26

Dziamski P., Kamińska M., Michałowska–Knap K, Wiśniewski G., Energetyka rozproszona, Instytut Energetyki Odnawialnej, Warszawa, listopad 2011, s. 4-7.

Elliot D., Feed-in or quota? Is REFIT better than the RO?, November-December 2005, Refocus Volume 6, Issue 6, s. 10-24.

Eto J., Koomey J., Lehman B., Martin N., Scoping Study on Trends in the Economic Value of Electricity Reliability to the US Economy, LBLN-47911, Berkeley 2001, s. 134.

Fang Y., Niu J., Deng S., Numerical analysis for maximizing effective energy storage capacity of thermal energy storage systems by enhancing heat transfer in PCM, Energy Build., 160 (2018), s. 10-18, 10.1016/J.ENBUILD.2017.12.006.

Farrell J., Demokratyzacja systemu elektroenergetycznego, wizja sieci XXI wieku, Institute for Local Self Reliance, Washington DC (2011).

Frayer J., Uludere N., Ile to jest warte? Zastosowania teorii opcji rzeczywistych do wyceny aktywów wytwórczych, Elektryczność Journal, 13 (8) (2001), s. 40-51.

Friebe CA., Flotow P, Täube FA., Badanie związku między produktami i usługami na rynkach o niskich dochodach − dowody z domowych systemów solarnych, Polityka energetyczna, 52 (2013), s. 760-769.

Gahleitner G., Wodór z odnawialnej energii elektrycznej: międzynarodowy przegląd pilotażowych elektrowni wykorzystujących gaz do zastosowań stacjonarnych, Int. J. Hydrogen Energy, 38 (2013), s. 2039-2061.

Gawlik L., Mokrzycki E., Zmiany w strukturze wytwarzania energii elektrycznej w Polsce na tle UE pakiet klimatyczny, Energies 2019, 12, s. 3323.

Glinkowska B., Modelowanie w procesach usprawniania organizacji − uwagi teoretyczno-metodyczne, ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA OECONOMICA 234, 2010, s. 259.

Głosiewska A., System aukcyjny dla odnawialnych źródeł energii ma 5 lat, Urząd Regulacji Energetyki, 2020, s. 1-2.

Graczyk A., Wielewska I., Piaskowska-Silarska M., Rozwój odnawialnych źródeł energii w Polsce. Problemy bezpieczeństwa energetycznego i lokalnego wykorzystania zasobów, Monografia/Texter, Warszawa 2017, s. 15-20.

 Gullberg A.T., Ohlhorst D., Schreurs M., Towards a low carbon energy future-Renewable energy cooperation between Germany and Norway, Renewable Energy, 2014, s. 216-222.

Hasanov M., Zuidema C., The transformative power of self-organization: Towards a conceptual framework for understanding local energy initiatives in The Netherlands, Energy Research & Social Science, 2018, s. 85-93.

Jenkins N., Allan R., Crossley P., Kirschen D., Strbac G, Embedded Generation, IEE, Londyn, 2000, s. 245.

 Jędra M., Transformacja energetyczna w Polsce. Edycja 2021, Forum energii, marzec 2021.

Jędrasiak I., Przekroczyliśmy limit emisji CO2, Energia news.pl, 17.09.2020, https://energia.rp.pl/opinie/24276-przekroczylismy-limit-emisji-co2 (dostęp: 17.04.2021).

Kapdan IK., Kargi F., Produkcja biowodoru z odpadów, Enzym Microb Technol, 38 (2006), s. 569-582.

Kasperowicz R., Pinczyński M., Khabdullin A., Modeling the power of renewable energy sources in the context of classical electricity system transformation, Journal of International Studies, 2017, 10(3), s. 264-272.

Kasprzak T., Systemy wspomagania decyzji wielokryterialnych, Wydawnictwa UW, Warszawa 1992, s. 143.

Kaszyński P., Kamiński J., Popyt na węgiel i regulacje środowiskowe: studium przypadku polskiej potęgi, Energies 2020, 13, 1521. 21.

Keiner D., Ram M., Barbosa L., Bogdanov D., Breyer C., Cost optimal self-consumption of PV Prosumers with stationary batteries, heat pumps, thermal energy storage and electric vehicles across the world up to 2050, Solar Energy, 185 (2019), s. 406-423.

Kim Y., Chan N., Design and Management of Energy-Efficient Hybrid Electrical Energy Storage Systems, Cham, Switzerland: Springer, 2014.

Konarzewska-Gubała E., Programowanie przy wielorakości celów, PWN, Warszawa 1980, s. 98.

Kornatka M., Analiza awaryjności sieci niskiego napicia wybranych oddziałów Operatorów Spółek Dystrybucyjnych, Przegląd elektrotechniczny 10b/2012, s. 303-306.

 Koziak R., Zmierňovanie regionálnych disparít prosterdníctvom regionálnej politiky. Banská Bystrica, Univerzita Mateja, 2008, s. 138.

Krawiec F., Energia. Zasoby, procesy, technologie, rynki, transformacje, modele biznesowe, planowanie rozwoju, Difin, Warszawa 2015, s. 4-8.

Krześniak E., Hanas I., Ustawa OZE: zielona rewolucja, ale i ryzyko dla przedsiębiorców, Dziennik Gazeta Prawna z 17.03.2015.

Krzysztoszek A., Jakubowska J., Polska: Po ataku mrozów Warszawa i Wrocław wśród najbardziej zanieczyszczonych miast świata, Euractiv, 20.01.2021.

Lipski M., Wyzwania sektora energetycznego w Polsce z perspektywy akcjonariuszy, Acad. J. State Univ. Appl. Sci. Płock. Econ. Sci. 2016, 1, s. 269-279.

Lisinski M., Problemy badawcze i metody ich rozwiązania w naukach o zarządzaniu, Ekonomika i organizacja przedsiębiorstw, 2017, Nr 8, s. 3-20.

Malicki M., Ryzyko w planowaniu gospodarki paszowej, Wyd. AR Szczecin, Szczecin 1999, s. 44.

Malicki M., Metoda leksograficzna w planowaniu produkcji gospodarstwa rolnego, Wyd. AR Szczecin, Szczecin 1993, s. 112-115.

Manowska A., Analiza i prognozowanie zużycia energii pierwotnej w Polsce z wykorzystaniem technologii głębokich uczenie się. Inżynieria Mineralna, J. Polish Mineral. Inż. Soc. 2018, 1, s. 217-222.

Marres N., Material Participation: Technology, the Environment and Everyday Publics, London: Palgrave MacMillan.

Mokrzyck E., Idea generacji rozproszonej. Nowe spojrzenie na środowisko, Nafta & Gaz Biznes – październik 2003, s. 1-5.

Mullerlanger F., Tzimas E., Kaltschmitt M., Peteves S., Ocena techniczno-ekonomiczna procesów produkcji wodoru dla gospodarki wodorowej w krótkim i średnim okresie, Int J Hydrog Energy, 32 (2007), s. 3797-3810.

Myers S., Ekonomiczne wyzwanie elektryfikacji obszarów wiejskich: inicjatywa rozwiązań społecznościowych w Afryce, Global Humanitarian Technology Conference (GHTC), IEEE (2013).

Narassimhan E., Gallagher K.S., Koester S., Alejo J.R., Carbon pricing in practice: a review of existing emissions trading systems, Climate Policy, 2018 18(8), s. 967-991.

Parag Y, Sovacool BK., Electricity market design for the prosumer era, Nature Energy, 2016, 1(4), s. 10-16.

Paravantis J.A., Stigka E., Mihalakakou G.K., An analysis of public attitudes towards renewable energy in Western Greece, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 2014, s. 100-106.

Paska J., Jakość zasilania, Elektroenergetyka 4/2003, s. 1-9.

Piłatkowski J., Energetyka rozproszona w polskich strategiach i programach. Kierunki działań i praktyczne implikacje dla regionalnych i lokalnych interesariuszy energetyki rozproszonej, Departament Energii Odnawialnej i Rozproszonej Ministerstwo Aktywów Państwowych, Kraków, 16.01.2020, s. 10-15.

Popczyk J., Energetyka prosumencka, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk 2014.

Popczyk J., Energetyka rozproszona, od dominacji energetyki w gospodarce do zrównoważonego rozwoju, od paliw kopalnych do energii odnawialnej i efektywności energetycznej, Polski Klub Ekologiczny Okręg Mazowiecki, Warszawa 2011, s. 5-20.

Popczyk J., Gospodarka rozproszona w nowoczesnej polityce energetycznej – wybrane problemy i wyzwania, NFOŚIGW, Warszawa 2012, s. 7-9.

Poter M.E., Clusters and the New Economics of Competition, Harvard Business Review, 1998, vol. 76, iss. 6, s. 77-90.

Rok T., Obecne i przewidywane systemy certyfikatów w elektroenergetyce, Energetyka, czerwiec/lipiec 2007, s. 1-9.

Ruotsalainen J., Karjalainen J., Child M., Heinonen S., Culture, values, lifestyles, and power in energy futures: A critical peer-to-peer vision for renewable energy, Energy Research and Social Science, 34 (2017), s. 231-235.

Ryghaug M., Skjolsvold T., Heidenreich S., Creating energy citizenship through material participation, Social Studies of Sience, 2018, 48 (3), s. 283-303.

Sawicki B., Cena uprawnień CO2 może wynieść 70 euro do 2030 roku, KOBiZE, 15.02.2021.

Saxena RS., Seal D., Kumar S., Goyal HB., Drogi termochemiczne dla gazu bogatego w wodór z biomasy: przegląd, Renew Sustain Energy Rev, 12 (2008), s. 1909-1927.

Sekściński A., Aukcje mogą okazać się ryzykowne, http://www.forbes.pl/skutki-wprowadzenia-aukcji-na-oze,artykuly,194715,1,1.html (dostęp: 23.01.2016).

Shindina T., Streimikis J., Sukhareva Y., Nawrot Ł., Social and Economic Properties of the Energy Markets, Economics and Sociology, 2018, 11(2), s. 334-344.

Sikora R., Zeńczak M., Magazynowanie energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym, Napędy i sterowanie, nr 2, 2011.

Skoczkowski T., Rozwój polskich regulacji prawnych w aspekcie rozproszonych źródeł energii, Seminarium „Integracja generacji rozproszonej z Polskim Systemem Elektroenergetycznym”, Warszawa, 19.04.2007.

Sobczyk E., Wota A., Krężołek S., Zastosowanie matematycznych metod wielokryterialnych do wyboru optymalnego wariantu źródła pozyskania węgla kamiennego, Gospodarka Surowcami Mineralnymi, 2011, Zeszyt 3, t. 27, 34-39.

Sobolak J., Panele fotowoltaiczne nie będą się opłacać? Rząd szykuje zmiany, Energetyka, 7.06..2021.

Soliński B., Rynkowe systemy wsparcia odnawialnych źródeł energii – porównanie systemu taryf gwarantowanych z systemem zielonych certyfikatów, Polityka Energetyczna, 2008, Tom 11, Zeszyt 2, s. 107-119.

Soliński B., System wsparcia odnawialnych źródeł energii w Polsce na tle systemów stosowanych w krajach Unii Europejskiej, Wydawnictwo AGH, Kraków 2008, s. 12-27.

Sołtysik M., Całus S., Malec M., Rola klastrów energii i gmin samowystarczalnych energetycznie w procesie planowania i budowaniu optymalnego energy mix, Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk, 2018, nr 103,
s. 171-180.

Sołtysik M., Mucha-Kuś K., Rogus R., Klastry energii w osiąganiu samowystarczalności energetycznej gmin, Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk 102, 2018, s. 301-312.

Sołtysik M., Założenia funkcjonowania klastrów energii, Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej Nr 53, 2017, s. 12-14.

Stańczyk S., Triangulacja − łączenie metod badawczych i urzetelnienie badań [w:] Podstawy metolologii badań w naukach o zarządzaniu, (red.) W. Czekon, Wolters Kluwer, Warszawa 2015, s. 247-248.

Sułkowski Ł., Epistemologia i metodologia zarządzania, PWE, Warszawa 2012, s. 300-301.

Szczerbowski R., Polityka energetyczna wybranych krajów europejskich a strategia energetyczna Polski, Polityka Energetyczna 2010, 18, s. 4-14.

Szczęśniak A., Zużycie energii elektrycznej na mieszkańca, Polska na tle innych krajów, Elektryczność, 2.06.2019.

Terrados J., Almonacid G., Hontoria L., Regional energy planning through SWOT analysis and strategic planning tools. Impact on renewables development, Renewable and Sustainable Energy Reviews. 2007; s. 365-381.

Trochała A., Ceny uprawnień do emisji CO2 szybują w górę. Prąd uderzy nas po kieszeni, Bankier, 15.03.2021.

Verde S.F., Free allocation rules in the EU emissions trading system: what does the empirical literature show?, Climate policy, 2019, s. 439-452.

Walker G., Devine-Wright P., Energia odnawialna we Wspólnocie: co to powinno oznaczać?, Polityka energetyczna, 36 (2008), s. 497-500.

Wanatowicz P., Benchmarking w energetyce, Energetyka Cieplna i Zawodowa 2/2009, s. 59-60.

Wang K., Satyro M.A., Taylor R., Hopke P.K., Thermal energy storage tank sizing for biomass boiler heating systems using process dynamic simulation, Energy Build., 175 (2018), s. 199 207, 10.1016/J.ENBUILD.2018.07.023.

Wang Q.K., Zhu C.C., Liu, T. Wu, Hydrogen storage by carbon nanotube and theirfilms under ambient pressure, Int J Hydrog Energy, 27 (2002), s. 497-500.

Wasiuta A., Identyfikacja i oszacowanie barier rozwoju energetyki z odnawialnych źródeł energii, Wydawnictwo Gdańskiej Szkoły Wyższej, Gdańsk 2015, s. 1-17.

Yolcular S., Produkcja wodoru na cele energetyczne w krajach Unii Europejskiej i Turcji, Energia Sour Część A: Odzyskiwanie Util Environ Eff, 31, 2009, s. 1329-1337.

Zakeri B., Syri S., Electrical energy storage systems: a comparative life cycle cost analysis, Renew Sustain Energy Rev, 42 (2015), s. 569-596.

Zalewski P., Perspektywy rozwoju Odnawialnych Źródeł Energii w Polsce, Energetyka 2015.

Zhang Y., Jiang Z, Yu X., Control strategies forbattery/supercapacitor hybrid energy storage systems, in% IEEE Energy Conf., Nov. 2008, s. 1-6.

Zyadin A., Halder P., Kähkönen T., Puhakka A., Challenges to renewable energy: A bulletin of perceptions from international academic arena, Renewable Energy, 2014, s. 82-88.

Raporty, ustawy

EU.EUR-Lex. Official Journal of the European Union, eur-lex.europa.eu, 2019.

Komunikat Marszałka Sejmu RP z dnia 29 listopada 2018 r. W sprawie ogłoszenia tekstu jednolitego ustawy o odnawialnych źródłach energii. Dz.U. z 2018 r., poz. 2389, z późn. zm.

Koncepcja 2017, Koncepcja funkcjonowania klastrów energii w Polsce – ekspertyza przygotowana na zlecenie Ministerstwa Energii, 2017.

Ustawa o odnawialnych źródłach energii z dnia 20 lutego 2015 r. Dz.U. z 2015 r., poz. 478.

Ustawa z dnia 10.04.1997 r. – Prawo energetyczne, Dz.U. Nr 54, poz. 348. Dostępne na stronie internetowej: http://prawo.sejm.gov.pl/.

Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. 2019, poz. 1524.

Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, Dz.U. 2015, poz. 478.

Integralność unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji i jego wdrażanie (przedstawione na mocy art. 287 ust. 4 akapit drugi TFUE), Europejski Trybunał Obrachunkowy, 2015, s. 14-41.

Źródła internetowe

Cele działalności, Polskie Sieci Elektroenergetyczne Operator S.A.

Energetyka prosumencka i rozproszona, Ministerstwo Rozwoju i Pracy i Technologii – Portal Gov.pl, https://www.gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/energetyka-prosumencka-i-rozproszona (dostęp: 2021.04.18).

Krajowy raport benchmarkingowy nt. jakości dostaw energii elektrycznej do odbiorców przyłączonych do sieci przesyłowych i dystrybucyjnych, http://www.ure.gov.pl(dostęp: 2021.04.28).

Informacja dotycząca czasu trwania przerw w dostarczaniu energii elektrycznej do odbiorców przyłączonych do sieci przesyłowej, PSE Operator S.A.

Informacje o systemie, Polskie Sieci Elektroenergetyczne Operator S.A.

Inwestycje infrastrukturalne, Polskie Sieci Elektroenergetyczne.

PIE: Drastyczny wzrost ubóstwa energetycznego w Polsce, Finanse osobiste, Interia biznes, 17.05.2021, https://biznes.interia.pl/finanse/news-pie-drastyczny-wzrost-ubostwa-energetycznego-w-polsce,nId,5237464 (dostęp: 17.04.2021).

Piszczatowska J., Oto najwięksi emitenci CO2 w Europie. Pierwsze miejsce zajmuje polska elektrownia, 8.04.2020, https://www.green-news.pl/948-najwieksi-emitenci-co2-2019-ue (dostęp: 17.04.2021).

Popczyk J., Dajmy się ponieść trendom, Centrum Strategii Energetycznych, www.cse.ibngr.pl (dostęp: 19.04.2021).

Produkcja energii pierwotnej zmniejszyła się między rokiem 2008 a 2018, Eurosat, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics (dostęp: 15.03.2021).

Rekordowy spadek wytwarzania prądu z węgla na świecie. Ceny energii w dół, Wysokie napięcie, 15.12.2020, www. https://wysokienapiecie.pl/34479-rekordowy-spadek-wytwarzania-pradu-z-wegla-na-swiecie-ceny-energii-w-dol (dostęp: 23.03.2021).

Stefaniak P, Za 78% emisji CO2 odpowiada 20 państw, w tym Polska, Energetyka Najnowsze wiadomości, 8.09.2020, https://www.wnp.pl/energetyka/za-78-proc-emisji-co2-odpowiada-20-panstw-w-tym polska,415294.html. (dostęp: 27.03.2021).

Struktura produkcji energii elektrycznej w kwietniu, Rynek elektryczny.pl, 18.05.2021, https://www.rynekelektryczny.pl/produkcja-energii-elektrycznej-w-polsce ( (dostęp: 28.03.2021).

Styk J., Region w badaniach naukowych, UMCS, https://www.umcs.pl/pl/pojecie-regionu-w-badaniach-naukowych,5706.htm#page-1 (dostęp: 20.04.2021).

CIRED, Generacja rozproszona, Raport wstępny grupy roboczej CIRED WG04, Czerwiec 1999, s. 9.

Europe’s Power Sector in 2020, published by Ember and Agora Energiewende on 25th January 2021.

IPCC, Climate Change 2013. Physical science basis.

IRENA (2015), REmap 2030. Perspektywy rozwoju energii odnawialnej w Polsce. IRENA, Abu Dhabi, www.irena.org/remap (dostęp: 20.04.2021).

IRENA. Renewable Capacity Highlights; International Renewable Energy Agency: Abu Dhabi, UAE, 2019.

Pyrzyńsk M., Raport. Na świecie rośnie udział OZE, a słabnie rola węgla, Ember, 14 sierpnia 2020.

OECD/IEA, 2020, Energy poverty − how to make modern energy access universal, World Energy Outlook.

Organizacja Narodów Zjednoczonych, Ramowa konwencja w sprawie zmian klimatu, Przyjęcie porozumienia paryskiego, ONZ COP, Paryż 2015.

Raport o kogeneracji w ciepłownictwie, Warszawa, październik 2019, s. 7-18.

Raport UNEP Emissions Gap Report 2020, Sprawozdanie z grudnia 2020, s. 15-19.

Raport. Najbardziej zanieczyszczone miasta świata 2020 (PM2,5), IQAir, https://www.iqair.com/world-most-polluted-cities?continent (dostęp: 17.04.2021).

REN21. Renewables 2018 Global Status Report; REN 21 Secretariat: Paris, France, 2018.

Report IP / 15/5868. EU shows leadership ahead of Paris with 43% impact cut, 2015/10/20.

Statistical Review of World Energy 2020, 69th edition, s. 1.