![[{[item.product.name]}]]([{[item.product.photo.url]}] 125w)
- Kategorie
-
Zagadki heurystyk decyzyjnych. Poznaj proste reguły, które pomagają podejmować roztropne decyzje
Autorzy zapraszają czytelników w podróż do krainy racjonalności, która różni się od znanych nam dotąd terytoriów kognitywistyki czy ekonomii. Tradycyjne wizje racjonalności mają w zwyczaju przedstawiać ludzi jako istoty o nadludzkiej sile rozumu, nieograniczonej wiedzy i całej wieczności na dokonanie wyboru. Aby zrozumieć proces podejmowania decyzji w prawdziwym świecie potrzebujemy innego, bardziej psychologicznie realnego pojęcia o racjonalności, a ta książka je zapewnia. Opowiada o prostych i szybkich heurystykach - łatwych zasadach pomagających podjąć decyzję pod presją czasu, kiedy przemyślenia to luksus, na który nie można sobie pozwolić. Heurystyki te mogą umożliwić zarówno żywym organizmom, jak też sztucznej inteligencji dokonywanie inteligentnych wyborów, klasyfikacji i predykcji przy użyciu racjonalności ograniczonej. Jednak jak i kiedy takie proste i szybkie heurystyki mogą zadziałać? Czy osądy dokonane na podstawie jednego dobrego powodu mogą okazać się tak dokładne jak te
| Kod kreskowy | |
| ISBN | 978-83-7556-900-1 |
| EAN | 9788375569001 |
Autorzy zapraszają czytelników w podróż do krainy racjonalności, która różni się od znanych nam dotąd terytoriów kognitywistyki czy ekonomii. Tradycyjne wizje racjonalności mają w zwyczaju przedstawiać ludzi jako istoty o nadludzkiej sile rozumu, nieograniczonej wiedzy i całej wieczności na dokonanie wyboru. Aby zrozumieć proces podejmowania decyzji w prawdziwym świecie potrzebujemy innego, bardziej psychologicznie realnego pojęcia o racjonalności, a ta książka je zapewnia. Opowiada o prostych i szybkich heurystykach - łatwych zasadach pomagających podjąć decyzję pod presją czasu, kiedy przemyślenia to luksus, na który nie można sobie pozwolić. Heurystyki te mogą umożliwić zarówno żywym organizmom, jak też sztucznej inteligencji dokonywanie inteligentnych wyborów, klasyfikacji i predykcji przy użyciu racjonalności ograniczonej.
Jednak jak i kiedy takie proste i szybkie heurystyki mogą zadziałać? Czy osądy dokonane na podstawie jednego dobrego powodu mogą okazać się tak dokładne jak te, opierane na wielu powodach? Czy mniejsza wiedza może doprowadzić do lepszych osądów niż większa? Zagadki heurystyk decyzyjnych odpowiadają na te pytania, rozwijając modele obliczeniowe heurystyk oraz testując je poprzez eksperymenty i analizy.
Publikacja ta pokazuje jak szybkie i proste heurystyki mogą stworzyć adaptacyjne decyzje w sytuacjach tak różnych, jak wybór partnera, podział środków między potomków czy inwestycje na rynku akcji.
Jako interdyscyplinarna praca, która jest zarówno użyteczna, jak i angażująca, książka ta przeznaczona jest dla szerokiej publiczności. Jest idealna dla badaczy psychologii poznania, psychologów ewolucyjnych, podobnie jak ekonomistów i naukowców zajmujących się sztuczną inteligencją. Zainteresuje również każdego, kto po prostu pragnie podejmować trafne decyzje.
W ciągu ostatnich kilku lat teoria racjonalnego (rozsądnego) zachowania ludzkiego uwolniła się od iluzorycznego i empirycznie nieuzasadnionego poglądu, że racjonalne podejmowanie decyzji oznacza maksymalizację oczekiwanego pożytku. Badania nauczyły się poważnie traktować i empirycznie badać sposób, w jaki istoty ludzkie ... faktycznie rozwiązują ogrom złożoności świata, który zamieszkują. Książka Zagadki heurystyk ... oferuje fascynujące wprowadzenie do tej rewolucji w nauce kognitywnej, zadając ogromny cios zdrowemu rozsądkowi w podejściu do ludzkiej racjonalności. Herbert A. Simon, Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii i Profesor Informatyki i Psychologii w Carnegie Mellon University
Jeżeli pasjonujesz się sztuczną inteligencją, dzięki tej książce poznasz kluczowe właściwości ludzkiego umysłu, pomocne przy konstruowaniu sztucznego mózgu.
dr hab. Piotr Zielonka, prof. nadzw. SGGW, autor książki „Giełda i psychologia"
Przedmowa 17
Część I
Plan badań
1. Szybkie i proste heurystyki. Przybornik adaptacyjny 23
Gerd Gigerenzer, Peter M. Todd
Postrzeganie racjonalności, czyli od nadprzyrodzonej do ograniczonej racjonalności 25
Nieograniczona racjonalność 30
Optymalizacja z ograniczeniami 32
Ograniczona racjonalność: zadowalanie 35
Ograniczona racjonalność: proste i szybkie heurystyki 37
ABC szybkich i prostych heurystyk: nowy projekt badawczy 40
Modele obliczeniowe 40
Reguły heurystyczne wiodące w trakcie poszukiwań 41
Heurystyczne zasady zatrzymujące poszukiwania 41
Heurystyczne zasady pomagające podjąć decyzje 42
Racjonalność ekologiczna 43
Odkrywanie struktury środowiskowej 44
Wydajność 45
Wydajność w świecie rzeczywistym 48
Czy ludzie korzystają z prostych i szybkich heurystyk? 50
Podsumowanie programu badawczego 52
Jak program badawczy ABC odnosi się do wcześniejszych poglądów na heurystyki? 54
Przybornik adaptacyjny 60
Emocje, normy społeczne i naśladowanie 62
W jaki sposób wybierane są heurystyki? 63
Poprzez koszmary i demony 65
Część II
Podejmowanie decyzji na podstawie ignorancji
2. Heurystyki rozpoznawcze. Ignorancja bywa użyteczna 69
Daniel G. Goldstein, Gerd Gigerenzer
Jak korzystać z ignorancji? 73
Heurystyka rozpoznawcza 74
Rozpoznanie i struktura środowiska 75
Czy rozumowanie przy pomocy rozpoznania jest mądre? 77
Które z amerykańskich miast ma większą liczbę mieszkańców: San Diego czy San Antonio? 77
Która z angielskich drużyn futbolowych zwycięży? 77
Dokładność heurystyki rozpoznawczej 78
Efekt „mniej to więcej” 80
Kiedy pojawia się efekt „mniej to więcej 81
Dowód empiryczny 86
Czy ludzie korzystają z heurystyki rozpoznawczej? 86
Czy korzystamy z heurystyki rozpoznawczej pomimo konfliktu informacyjnego? 87
Czy efekt „mniej to więcej” można zaobserwować w ludzkim rozumowaniu? 89
Skąd wywodzi się rekognicja? 91
Instytucje korzystające z heurystyki rozpoznawczej 93
Słabe rozpoznanie versus poziom wiedzy 94
Heurystyka rozpoznawcza jako prototyp szybkich i prostych heurystyk 96
3. Czy ignorancja może podbić rynek akcji? 99
Bernhard Borges, Daniel G. Goldstein, Andreas Ortmann, Gerd Gigerenzer
Inwestowanie w teorii i w praktyce… 100
Decyzje inwestycyjne oparte na ignorancji 102
Rozpoznanie firmy 103
Czy heurystyka rozpoznawcza może zarabiać? 104
Jak wypadła heurystyka rozpoznawcza w porównaniu z portfelem złożonym z nierozpoznawanych firm? 108
Jak wypadła heurystyka rozpoznawcza w porównaniu z indeksami? 108
Rozpoznanie ojczyste 109
Rozpoznanie międzynarodowe 109
Jak wypada heurystyka rozpoznawcza w porównaniu z funduszami? 110
Jak wypada heurystyka rozpoznawcza w porównaniu do portfela złożonego z przypadkowych akcji? 111
Jak wypada heurystyka rozpoznawcza w porównaniu z indywidualnymi wyborami inwestycyjnymi? 112
Od rozpoznania do bogactwa 113
Ignorancja może być pouczająca 116
Część III
Podejmowanie decyzji na bazie jednego powodu
4. Postaw na jeden dobry powód. Wybór najlepszej heurystyki 119
Gerd Gigerenzer, Daniel G. Goldstein
Proste zasady „stop” 122
Heurystyka 125
Minimalistyczna 125
„Wybierz ostatnie” 126
„Wybierz najlepsze” 127
Psychologicznie przekonujące, ale niemądre? 128
Czy szybkie i proste heurystyki mogą być dokładne? 130
Konkurenci 131
Środowisko 132
Ograniczona wiedza 134
Jak proste są heurystyki? 135
Jak dokładne są heurystyki? 136
Kompromis pomiędzy dokładnością, a prostotą 139
Czy możliwe jest jednoczesne występowanie dokładności oraz prostoty? 139
Dopasowywanie zasady „stop” do środowiska 142
Generalizacja 143
Przybornik adaptacyjny 146
5. Jak dobre są proste heurystyki? 149
Jean Czerlinski, Gerd Gigerenzer, Daniel G. Goldstein
Poznaj środowiska 150
Poznaj współzawodników 150
„Wybierz najlepsze” 151
Heurystyka minimalistyczna 154
Regresja wielokrotna 154
Zasada Dawesa 155
Pierwszy wyścig: dopasowywanie znanych środowisk 155
Przedwczesne porzucanie szkoły 156
Implikacje dotyczące polityki 157
Pensje profesorów 158
Zwycięzca pierwszego wyścigu 159
Cały czas to wiedzieliśmy 161
Drugi wyścig: generalizacja do nowych obiektów 164
Powrót do porzucających szkołę 165
Polityka publiczna 166
Zarobki profesorów 167
Zwycięzca drugiego wyścigu 168
Manipulowanie przy zasadach wyścigu 169
Dlaczego heurystyka „wybierz najlepsze” radzi sobie tak dobrze? 172
Charakteryzowanie środowisk: omówienie 172
Czy chodzi o liczbę obiektów przypadających na jedną wskazówkę? 174
Czy chodzi o prostotę predykcji liniowej? 175
Czy chodzi o wewnętrzną korelację informacji? 176
Czego się nauczyliśmy? 177
6. Dlaczego podejmowanie decyzji w oparciu o jeden powód działa? Studium przypadku w zakresie racjonalności ekologicznej 179
Laura Martignon, Ulrich Hoffrage
Struktury środowiskowe 180
Informacje niekompensacyjne 181
Ograniczone informacje 186
Liczne informacje 189
Odporność heurystyki „wybierz najlepsze” 191
Odporność zasad dotyczących poszukiwań 193
Odporność zasad „stop” 200
Trzy perspektywy heurystyki „wybierz najlepsze” 202
Perspektywa modelu liniowego 202
Leksykograficzne algorytmy porównawcze 203
Drzewka klasyfikacyjne 204
Uwagi końcowe 207
7. Kiedy ludzie korzystają z prostych i szybkich heurystyk i skąd to wiemy? 209
Jorg Rieskamp, Ulrich Hoffrage
Proste heurystyki dla podejmowania decyzji 210
Proces decyzyjny 219
Przyjrzyjmy się rezultatom 227
Kiedy ludzie korzystają z prostych heurystyk? 237
Czego się nauczyliśmy? 240
8. Benchmarki Bayesa dla szybkich i prostych heurystyk 243
Laura Martignon, Kathryn Blackmond Laskey
Prawa prawdopodobieństwa oraz prawa rozumowania 243
Superintelekt Bayesa 247
Metoda zapamiętywania profilów 248
Naiwny Bayes 249
Sieć rozumnego Bayesa 253
Konkurencja 260
Złożoność: demony i heurystyki 263
Wnioski 267
Załącznik 269
Część IV
Oprócz wyboru: pamięć, estymacja oraz kategoryzacja
9. Efekt pewności wstecznej. Cena, którą warto ponieść w zamian za prostą i szybką pamięć 273
Ulrich Hoff rage, Ralph Hertwig
Sondowanie wyników wyborów, elekcje oraz efekt pewności wstecznej 274
Opinie o efekcie pewności wstecznej 277
Proste i szybkie przypominanie sobie wcześniejszych osądów 281
Pierwotna odpowiedź 282
Wiedza dotycząca informacji 282
Heurystyka 283
Informacja zwrotna oraz rekonstrukcja 285
Aktualizacja wiedzy 286
Prognozy 287
Ilustracje modelu RAFT 288
Dowód empiryczny 290
Retrospekcja 295
Szybkie i proste inferencje 296
Podsumowanie 297
10. Szybka estymacja. Pozwól środowisku wykonać robotę 299
Ralph Hertwig, Ulrich Hoffrage, Laura Martignon
Estymacja poprzez bezpośrednie odzyskiwanie 301
Estymacja poprzez inferencję 303
Inferencja poprzez ekologiczne informacje 303
Inferencja subiektywnych wskazówek: dostępność 304
Paradoksalne założenia oraz sprzeczne odkrycia 305
Kiedy potrzebne jest zliczanie? 307
Dlaczego znajomość statystycznej struktury języka jest adaptacyjna? 309
Istotność „struktury ekologicznej” 311
Estymacja: korzystanie ze wskazówek ekologicznych w świecie o kształcie litery „J” 312
Szybka i prosta estymacja: heurystyka QuickEst 316
Cechy konstrukcyjne QuickEst 317
W jaki sposób są uszeregowane wskazówki? 318
Jak bardzo nieprecyzyjne są szacunki? 319
W jaki sposób heurystyka poradzi sobie z bardzo małą liczbą dużych miast? 320
W jaki sposób QuickEst jest racjonalnie ekologiczna? 321
Ilustracja 321
Trenowanie QuickEst 322
Estymacja 322
Test wydajności: środowisko oraz rywale 323
Jak prosta jest QuickEst? 325
Jak dokładna jest QuickEst? 326
Błąd bezwzględny 327
Proporcja poprawnych inferencji 331
Podsumowanie 333
11. Kategoryzacja poprzez eliminację. Wybór jednej z wielu wskazówek 335
Patricia M. Berretty, Peter M. Todd, Laura Martignon
Istniejące modele kategoryzacyjne 338
Modele eliminacyjne 345
Kategoryzacja poprzez eliminację 348
Przykład kategoryzacji poprzez eliminację 349
Algorytm 351
Jak dobrze spisuje się kategoryzacja poprzez eliminację? 357
Dalsza praca 361
Część V
Inteligencja społeczna
12. W jaki sposób ruch ujawnia intencję? Kategoryzacja interakcji społecznych 367
Philip W. Blythe, Peter M. Todd, Geoff rey F. Miller
Wcześniejsze badania 371
Podstawowe cele ruchu ożywionego 374
Pościg 375
Unikanie 375
Walka 376
Zaloty 376
Obiekt zalotów 376
Zabawa 377
Trajektorie ruchu dla sześciu typowych rodzajów zachowania 377
Wizualizacja trajektorii 382
W jaki sposób ludzie kategoryzują trajektorie? 387
Przypadek dwóch robaków: wskazówki dotyczące relacji oraz indywidualne 387
Przypadek jednego robaka: trajektorie pozbawione informacji dotyczących relacji 390
Identyfikacja przydatnych wskazówek dotyczących ruchu, które można obliczyć na podstawie informacji o trajektorii 393
Heurystyki decyzyjne dla kategoryzacji zachowania 398
Test ruchu Turinga oraz pozostałe rozszerzenia 404
Wnioski 405
13. Od dumy i uprzedzenia do perswazji. Kompromis i satysfakcja podczas poszukiwań partnera 407
Peter M. Todd, Geoff rey F. Miller
Algorytmy dla jednostronnych poszukiwań partnera: problem posagu 414
Konsekwencje krótszych poszukiwań 418
Efektywność poszukiwań przy większej liczbie potencjalnych partnerów ........................................................423
Wzajemne sekwencyjne poszukiwania partnera 426
Dalsze poszukiwania 435
14. Ułatwienie inwestycji rodzicielskich dzięki prostym zasadom decyzyjnym 439
Jennifer Nerissa Davis, Peter M. Todd
Inwestycje rodzicielskie 440
Mechanizmy inwestycji rodzicielskich 441
Określanie zasad decyzyjnych 443
Symulacja 447
Wyniki symulacji 449
„Optymalna” inwestycja 451
Zasady zaopatrywania dla ptaków 457
Zasady zaopatrywania dla ludzi 459
Część VI
Spojrzenie dookoła, spojrzenie wstecz, spojrzenie przed siebie
15. Moce nadprzyrodzone kontra heurystyki w przypadku sztucznej inteligencji, ekologii behawioralnej oraz ekonomii 465
Adam S. Goodie, Andreas Ortmann, Jennifer Nerissa Davis, Seth Bullock, Gregory M. Werner
Racjonalność ograniczona w przypadku sztucznej inteligencji 467
Szachy, czyli radzenie sobie ze zwodniczo prostym środowiskiem 468
Tracenie związku ze specyfiką dziedziny: generalizowanie poszukiwań heurystycznych 471
Ostateczny test: robotyka 474
Przyszłość prostych i szybkich heurystyk w AI 476
Racjonalność ekologiczna w zachowaniu zwierząt 477
Racjonalność nieograniczona w ekologii behawioralnej 478
Optymalizacja z ograniczeniami w teorii poszukiwania jedzenia 479
Ograniczona racjonalność w przypadku zwierząt 482
Mechanizmy racjonalności ekologicznej 483
Studium przypadku w laboratorium: dopasowywanie versus maksymalizacja 486
Przyszłość szybkich i prostych heurystyk w ekologii behawioralnej 490
Racjonalność społeczna w ekonomii 491
Historia oraz koncepcje racjonalności ekonomicznej 492
Mediacyjna rola kosztów decyzyjnych 500
Przyszłość szybkich i prostych heurystyk w ekonomii 501
Przeszłość, teraźniejszość oraz przyszłość ograniczonej racjonalności 502
16. Czego się nauczyliśmy? 507
Peter M. Todd, Gerd Gigerenzer
Klasy heurystyk 508
Podejmowanie decyzji w oparciu o ignorancję 508
Podejmowanie decyzji na bazie jednego powodu 509
Heurystyki eliminacyjne 510
Zadowalanie 511
Wizje racjonalności 511
Racjonalność ograniczona 512
Racjonalność ekologiczna 512
Racjonalność społeczna 513
Spojrzenie w przód 515
Zadania kognitywistyczne 515
Problemy adaptacyjne 516
Normy społeczne oraz emocje 516
Racjonalność ekologiczna 517
Kryteria wydajności 517
Wybór heurystyk 518
Wielorakie metodologie 518
Racjonalista spotyka psychologa 519
Literatura 521
Polub nas na Facebooku
44.88
38.28
59.40
52.14
38.94
38.94
42.90
