- Categories
-
Polityka państwa wobec starzenia się ludności w Polsce
Tematyka starzenia się ludności stanowi jedno z kluczowych zagadnień w debacie publicznej i dyspucie naukowej prowadzonych w ostatnich latach. Na różnych poziomach (ponadnarodowym, krajowym, regionalnym i lokalnym), w ramach różnych szczegółowych polityk publicznych, podejmowane są działania ukierunkowane na spowolnienie procesu starzenia się ludności, ograniczenie jego negatywnych skutków społeczno-ekonomicznych, zapewnienie społeczeństwu o zmienionej strukturze wieku wysokiej jakości życia, a gospodarce - stworzenie warunków do jej dalszego rozwoju. W książce podjęto tematykę polityki wobec starzenia się ludności realizowanej w Polsce. Dokonano analizy zapisów dokumentów strategicznych programujących krajową politykę ekonomiczną oraz polityki szczegółowe. Na tej podstawie zidentyfikowano i usystematyzowano priorytety krajowej polityki wobec starzenia się ludności. Choć starzenie się ludności jest zjawiskiem o zasięgu globalnym, jego przyczyny, przebieg i skutki charakteryzuje zróżni
Shipping within | 24 hours |
The bar code | |
ISBN | 978-83-8102-229-3 |
EAN | 9788381022293 |
W książce podjęto tematykę polityki wobec starzenia się ludności realizowanej w Polsce. Dokonano analizy zapisów dokumentów strategicznych programujących krajową politykę ekonomiczną oraz polityki szczegółowe. Na tej podstawie zidentyfikowano i usystematyzowano priorytety krajowej polityki wobec starzenia się ludności. Choć starzenie się ludności jest zjawiskiem o zasięgu globalnym, jego przyczyny, przebieg i skutki charakteryzuje zróżnicowanie terytorialne. Władze lokalne i regionalne, ze względu na bliskość czynników warunkujących wzorce zachodzących zmian demograficznych oraz przypisywaną im rosnącą odpowiedzialność za kreowanie rozwoju społecznego i gospodarczego jednostek terytorialnych, powinny zatem odgrywać istotną rolę w kreowaniu polityki wobec starzenia się. W związku z tym przeprowadzono badanie diagnozujące zakres i instrumentarium polityki wobec starzenia się ludności realizowanej na poziomie regionalnym przez regionalne władze samorządowe. W badaniu zweryfikowano między innymi:
• czy w regionie powołano organy regionalne lub przedstawicieli pełniących rolę „rzecznika" agendy poświęconej problematyce starzenia się ludności,
• czy władze regionalne sformułowały strategię dedykowaną wyzwaniom determinowanym starzeniem się ludności,
• czy w strategiach regionalnych ujęto cele i działania odpowiadające na konsekwencje starzenia się ludności,
• czy władze regionalne wdrażają programy i projekty stanowiące odpowiedź na zmieniającą się sytuację demograficzną regionu, we współpracy i/lub porozumieniu z podmiotami działającymi w regionie, ze środków europejskich ulokowanych w regionalnych programach operacyjnych,
• czy w regionie realizowane są działania informacyjno-edukacyjne dedykowane tematyce starzenia się ludności i jego konsekwencji?
Realizacja założonych w książce celów i zaprezentowane wyniki zmniejszają lukę poznawczą w obszarze badań nad polityką wobec starzenia się w Polsce, szczególnie realizowaną na poziomie regionalnym. Monografia może stanowić również źródło wiedzy dla praktyków - samorządowców odpowiedzialnych za kreowanie polityk publicznych na poziomie regionalnym i lokalnym.
Wstęp 9
Rozdział 1
Ekonomiczne konsekwencje starzenia się ludności 17
1.1. Starzenie się ludności versus starzenie się społeczeństwa 17
1.2. Struktura wieku populacji a wzrost gospodarczy 21
1.3. Zmiany wielkości i struktury konsumpcji 24
1.4. Rynek pracy 31
1.4.1. Malejące zasoby pracy 31
1.4.2. Pracownicy w starszym wieku 35
1.4.3. Produktywność i koszt pracy w cyklu życia 38
1.5. Zmiany w organizacji systemów zabezpieczenia emerytalnego 42
1.6. Wzrost wydatków na funkcjonowanie systemu opieki zdrowotnej i usług opiekuńczych 47
Podsumowanie 56
Rozdział 2
Polityka wobec ludzi starych, starości i starzenia się ludności 59
2.1. Polityka społeczna wobec ludzi starych i starości 59
2.2. Eklektyzm polityki wobec starzenia się ludności 64
2.3. Rekomendacje organizacji międzynarodowych wobec wyzwań starzenia się ludności 68
2.4. Priorytety polityki wobec starzenia się ludności w Unii Europejskiej 74
2.4.1. W kierunku integracji działań wobec starzenia się ludności 74
2.4.2. Okres programowania 2014-2020 78
Podsumowanie 84
Rozdział 3
Starzenie się ludności w Polsce 89
3.1. Zmiana struktury wieku ludności Polski w latach 1980-2050 89
3.2. Zmiana struktury wieku ludności Polski według regionów w latach 1998-2050 95
3.3. Zmiana struktury wieku zasobów pracy i poziomu aktywności ekonomicznej w Polsce 101
3.4. Zmiana struktury wieku zasobów pracy i poziomu aktywności ekonomicznej według regionów 107
Podsumowanie 112
Rozdział 4
Polityki publiczne wobec wyzwań starzenia się ludności w Polsce 115
4.1. Starzenie się ludności Polski w dokumentach programujących politykę rozwoju 115
4.2. Działania pobudzające aktywność zawodową osób w wieku 50 lat i więcej 121
4.3. Zmiany w systemie emerytalnym w latach 1998-2017 130
4.4. Polityka senioralna 138
4.4.1. Pakiet Senioralny 2013 138
4.4.2. Pakiet Senior Plus 140
4.4.3. Aktywizacja społeczna osób starszych 142
4.4.4. Opieka nad seniorami 149
4.4.5. Wsparcie seniorów o niskich dochodach i zagrożonych ubóstwem 155
4.5. Polityka zdrowotna 160
Podsumowanie 166
Rozdział 5
Regionalna polityka wobec starzenia się ludności 171
5.1. Władze regionalne wobec konsekwencji starzenia się ludności 171
5.2. Metodyka badania regionalnej polityki wobec starzenia się ludności 174
5.3. Strategie rozwoju województw wobec starzenia się ludności 180
5.4. Wieloaspektowość podejścia w tworzeniu regionalnej polityki wobec starzenia się ludności 193
5.4.1. „Rzecznicy" agendy poświęconej starzeniu się społeczeństwa 193
5.4.2. Włączenie problematyki starzenia się ludności w regionalne strategie sektorowe 195
5.4.3. Działania wobec starzenia się ludności w regionalnych programach operacyjnych 199
5.4.4. Działania informacyjno-edukacyjne 204
Podsumowanie 207
Zakończenie 209
Bibliografia 217
Spis tabel 253
Spis rysunków 257
Polub nas na Facebooku