Teoria i praktyka zarządzania finansami przedsiębiorstw (wyd. III)

Wprowadzenie 11

Rozdział 1
Wprowadzenie do finansów przedsiębiorstw 15
1.1. Przedsiębiorstwo i jego funkcjonowanie 15
1.1.1. Definicja przedsiębiorstwa 15
1.1.2. Relacje przedsiębiorstwa z otoczeniem 17
1.1.3. Klasyfikacja przedsiębiorstw 19
1.2. Cele finansowe i niefinansowe przedsiębiorstw 22
1.2.1. Klasyfikacja celów przedsiębiorstw 22
1.2.2. Charakterystyka celów finansowych 24
1.2.3. Zarządzanie jako proces i system osiągania celów 25
1.3. Kierunki zarządzania finansowego w przedsiębiorstwie 30
1.3.1. Przepływy finansowe w przedsiębiorstwie 30
1.3.2. Obszary kształtowania podstawowych kategorii finansowych 35
1.4. Elementy teorii wartości pieniądza w czasie 37
1.4.1. Pieniądz jako kategoria rynkowa 37
1.4.2. Wartości przyszłe strumieni pieniężnych 42
1.4.3. Rachunek dyskontowy 47

Rozdział 2
Źródła informacji finansowych 55
2.1. Rodzaje informacji i ich rola w podejmowaniu decyzji gospodarczych 55
2.1.1. Wykorzystanie informacji w zarządzaniu przedsiębiorstwem 55
2.1.2. Systemy informacyjne w przedsiębiorstwie 57
2.2. Funkcjonowanie systemu rachunkowości 60
2.2.1. Geneza i definicja rachunkowości 60
2.2.2. Składniki systemu rachunkowości w przedsiębiorstwie 63
2.2.3. Jakość informacji rachunkowych oraz ich wykorzystanie w zarządzaniu 72
2.3. Sprawozdawczość finansowa 76
2.3.1. Obowiązkowe sprawozdanie finansowe i procedury jego sporządzania 76
2.3.2. Składniki majątkowe i źródła ich finansowania - bilans 85
2.3.3. Przychody i koszty - rachunek zysków i strat 96
2.3.4. Pozostałe składniki sprawozdania finansowego i ich wzajemne powiązania 103

Rozdział 3
Ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa 113
3.1. Analiza finansowa i jej rola w ocenie sytuacji finansowej przedsiębiorstwa 113
3.1.1. Definicja kondycji finansowej przedsiębiorstwa 113
3.1.2. Istota i zakres analizy finansowej 115
3.1.3. Metody analizy i wyznaczniki kondycji finansowej 121
3.2. Ocena wstępna składników sprawozdania finansowego 134
3.2.1. Pozioma i pionowa analiza bilansu 134
3.2.2. Ogólna ocena rachunku zysków i strat 141
3.2.3. Wartość informacyjna pozostałych elementów sprawozdania finansowego 143
3.3. Analiza wskaźnikowa 148
3.3.1. Założenia koncepcyjne analizy wskaźnikowej 148
3.3.2. Analiza płynności finansowej 153
3.3.3. Ocena wspomagania finansowego 158
3.3.4. Badanie aktywności gospodarczej przedsiębiorstwa 161
3.3.5. Pomiar rentowności w przedsiębiorstwie 166
3.3.6. Wskaźniki rynku kapitałowego 169
3.4. Pozostałe, wybrane metody oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa 171
3.4.1. Zastosowanie analizy piramidalnej 171
3.4.2. Elementy analizy dyskryminacyjnej 175
3.4.3. Strategiczna karta wyników 178

Rozdział 4
Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie 183
4.1. Istota planowania finansowego 183
4.1.1. Planowanie i jego rola w zarządzaniu przedsiębiorstwem 183
4.1.2. Cele, funkcje, typologia i etapy planowania finansowego 188
4.2. Długoterminowe planowanie finansowe 193
4.2.1. Strategiczne planowanie finansowe 193
4.2.2. Metody długoterminowego planowania finansowego 201
4.2.3. Sprawozdania finansowe „pro forma" 205
4.3. Krótkoterminowe planowanie finansowe 216
4.3.1. Budżetowanie przychodów i kosztów 216
4.3.2. Preliminowanie zapotrzebowania na gotówkę 225

Rozdział 5
Zarządzanie strukturą finansową przedsiębiorstwa 233
5.1. Charakterystyka źródeł finansowania przedsiębiorstw 233
5.1.1. Definicja i klasyfikacja kapitałów w przedsiębiorstwie 233
5.1.2. Finansowanie kapitałem własnym 236
5.1.3. Obce źródła finansowania przedsiębiorstwa 242
5.2. Koszt kapitału w przedsiębiorstwie 255
5.2.1. Koszt kapitału własnego 255
5.2.2. Koszt kapitału obcego 261
5.2.3. Średnioważony koszt kapitału (WACC) i marginalny koszt kapitału (MCC) 269
5.3. Kształtowanie struktury finansowej przedsiębiorstwa 272
5.3.1. Czynniki wpływające na sposoby finansowania przedsiębiorstwa 272
5.3.2. Teorie struktury kapitału 276
5.3.3. Strategie finansowania przedsiębiorstwa 282

Rozdział 6
Zarządzanie aktywami trwałymi 291
6.1. Działalność inwestycyjna przedsiębiorstw 291
6.1.1. Definicje i rodzaje inwestycji 291
6.1.2. Przesłanki i uwarunkowania działalności inwestycyjnej przedsiębiorstw 295
6.2. Inwestycje rzeczowe 300
6.2.1. Środki trwałe w procesie budżetowania kapitałowego 300
6.2.2. Czynniki determinujące opłacalność inwestycji w środki trwałe 303
6.2.3. Metody szacowania opłacalności inwestycji rzeczowych 311
6.3. Inwestycje kapitałowe 324
6.3.1. Rynek kapitałowy i papiery wartościowe 324
6.3.2. Wycena dłużnych papierów wartościowych 329
6.3.3. Inwestowanie w akcje 338

Rozdział 7
Zarządzanie kapitałem obrotowym 353
7.1. Krótkoterminowa polityka finansowa przedsiębiorstwa 353
7.1.1. Strategie gospodarowania kapitałem obrotowym brutto 353
7.1.2. Cykl operacyjny przedsiębiorstwa 359
7.2. Wartość płynności w zarządzaniu finansami firmy 364
7.2.1. Determinanty utrzymywania płynności finansowej w przedsiębiorstwie 364
7.2.2. Wartość płynności dla przedsiębiorstwa 368
7.2.3. Optymalny poziom płynności a zarządzanie kapitałem obrotowym brutto 372
7.3. Zarządzanie składnikami aktywów bieżących 376
7.3.1. Zarządzanie zapasami 376
7.3.2. Narzędzia gospodarowania należnościami 387
7.3.3. Zarządzanie gotówką 397

Rozdział 8
Zarządzanie wynikiem finansowym 409
8.1. Kształtowanie wyniku finansowego 409
8.1.1. Etapy powstawania i czynniki kształtujące wynik finansowy 409
8.1.2. Analiza przyczynowa wyniku ze sprzedaży 416
8.1.3. Zastosowanie progów rentowności w analizie koszt - wolumen - zysk 421
8.1.4. Stopień dźwigni operacyjnej 426
8.1.5. Ryzyko finansowe i dźwignia finansowa 430
8.1.6. Dźwignia połączona i jej wpływ na wynik finansowy 434
8.2. Podział wyniku finansowego 437
8.2.1. Uwarunkowania ekonomiczne i prawne podziału zysku 437
8.2.2. Wpływ polityki dywidend na wartość przedsiębiorstwa 443
8.2.3. Polityka dywidend w praktyce 448

Rozdział 9
Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa 455
9.1. Mierniki i metody pomiaru wartości przedsiębiorstwa 455
9.1.1. Pojęcie i typologia wartości przedsiębiorstwa 455
9.1.2. Istota, funkcje i podział metod wyceny przedsiębiorstw 459
9.1.3. Wybrane metody wyceny w praktyce 469
9.1.4. Ekonomiczne mierniki wartości przedsiębiorstwa (EVA, MVA) 474
9.1. Maksymalizacja wartości jako zagregowany cel przedsiębiorstwa 478
9.1.1. Nośniki wartości przedsiębiorstwa 478
9.1.2. Obszary i kierunki zarządzania wartością przedsiębiorstwa 481
9.1.3. Koncepcja Value Based Management 485

Bibliografia 491
Rozwiązania zadań 505

DR HAB. JACEK JAWORSKI — profesor nadzwyczajny Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku. Jest doświadczonym
nauczycielem i autorem kilkudziesięciu publikacji naukowych z dziedziny zarządzania, rachunkowości i finansów przedsiębiorstw. Posiada także bogate doświadczenie praktyczne. Przez 11 lat prowadził własną działalność gospodarczą, przez ponad rok kierował zespołem doradców finansowych w znanej firmie konsultingowej. Posiada Certyfikat Księgowy Ministerstwa Finansów.

Recenzenci: prof. zw. dr hab. Magdalena Jerzemowska
prof. zw. dr hab. Dariusz Zarzecki