Rachunkowość i podatki − wybrane zagadnienia z zakresu finansów i rachunkowości. Teoria, przykłady, zadania i rozwiązania

Wstęp 11

Rozdział 1
Wprowadzenie do rachunkowości - Piotr Szczypa 15
1.1. Przegląd podstawowych definicji 15
1.2. Podsystem rachunkowości finansowej 25
1.2.1. Informacje wprowadzające do podsystemu rachunkowości finansowej 25
1.2.2. Zakres podmiotowy rachunkowości finansowej 27
1.2.3. Zakres przedmiotowy rachunkowości finansowej 30
1.2.3. Narzędzia rachunkowości finansowej 32
1.2.4. Podstawowe zasady i reguły prowadzenia rachunkowości finansowej 38
1.3. Analiza sprawozdania finansowego 40
1.3.1. Wstępna ocena sytuacji majątkowo-finansowej jednostki gospodarczej 40
1.3.2. Analiza sytuacji majątkowej jednostki gospodarczej 44
1.3.3. Analiza sytuacji finansowej jednostki gospodarczej 46
1.3.4. Wstępna analiza rachunku zysków i strat 50
1.3.5. Analiza rentowności i efektywności wykorzystania aktywów oraz pasywów 53
1.3.6. Analiza rachunku przepływów środków pieniężnych 56
1.4. Podsystem rachunkowości zarządczej 58
1.4.1. Informacje wprowadzające do podsystemu rachunkowości zarządczej 58
1.4.2. Zakres podmiotowy i przedmiotowy rachunkowości zarządczej 60
1.4.3. Podstawowe narzędzia rachunkowości zarządczej i kierunki ich doskonalenia 62
Literatura 68

Rozdział 2
Wprowadzenie do finansów - Dariusz Stronka 69
2.1. Pojęcie i systematyka finansów 69
2.2. Finanse publiczne 82
2.2.1. Podstawowe pojęcia 82
2.2.2. Zakres i rola finansów publicznych 84
2.2.3. Środki, dochody, daniny, przychody, wydatki i rozchody publiczne. Nadwyżka i deficyt sektora finansów publicznych. Dług publiczny 86
2.2.4. Definicja, elementy i klasyfikacja podatków 90
2.2.5. Finanse państwa - budżet państwa, dochody i wydatki budżetu państwa 99
2.2.6. Finanse samorządowe - budżety samorządów, dochody i wydatki budżetów samorządów 103
2.3. Finanse przedsiębiorstw 106
2.3.1. Podstawowe pojęcia 106
2.3.2. Zakres, istota i cel zarządzania finansami w przedsiębiorstwie. Podstawowe kryteria podejmowania decyzji 110
2.3.3. Podstawowe matematyczne narzędzia zarządzania finansami - funkcje wartości pieniądza w czasie 120
2.3.4. Nominalna, efektywna i realna roczna stopa procentowa. Stopa procentowa dla podokresu kapitalizacji 132
Literatura 134

Rozdział 3
Analiza i ewidencja podatkowa - Agnieszka Wlazły 137
3.1. Zagadnienia teoretyczne z przykładami 137
3.2. Studium przypadku 184
3.3. Zadania 188
3.4. Rozwiązania zadań 192
Literatura 194

Rozdział 4
Prawo pracy a koszty pracy - Hanna Krajewska, Agnieszka Wlazły 197
4.1. Zagadnienia teoretyczne z przykładami 197
4.2. Studium przypadku 226
4.3. Zadania 229
4.4. Rozwiązanie zadań 232
Literatura 236

Rozdział 5
Rachunkowość budżetowa i podatkowa - Ewelina Ostajewska-Szwankowska 237
5.1. Zagadnienia teoretyczne z przykładami 237
5.2. Studium przypadku 251
5.3. Zadania 255
5.4. Rozwiązania zadań 264
Literatura 269

Rozdział 6
Międzynarodowe standardy rachunkowości i sprawozdawczości finansowej - Artur Filipiak 271
6.1. Zagadnienia teoretyczne z przykładami 271
6.2. Studium przypadku 277
6.3. Zadania 284
6.4. Rozwiązania zadań 288
Literatura 296

Rozdział 7
Zaawansowana rachunkowość finansowa - Justyna Kozłowska 297
7.1. Zagadnienia teoretyczne z przykładami 297
7.2. Studium przypadku 320
7.3. Zadania 327
7.4. Rozwiązania zadań 335
Literatura 340

Rozdział 8
Organizacja biura rachunkowego - Monika Dzikowska 343
8.1. Zagadnienia teoretyczne 343
8.2. Studium przypadku 368
8.3. Zadania 374
8.4. Rozwiązania zadań 381
Literatura 393

Rozdział 9
Prawo dewizowe i prawo celne - Hanna Krajewska 395
9.1. Zagadnienia teoretyczne z przykładami 395
9.2. Studium przypadku 417
9.3. Zadania 427
9.4. Rozwiązanie zadań 430
Literatura 430

Rozdział 10
Sprawozdawczość i rewizja finansowa - Małgorzata Cieciura 433
10.1. Zagadnienia teoretyczne z przykładami 433
10.2. Studium przypadku 487
10.3. Zadania 498
10.4. Rozwiązania zadań 515
Literatura 529

Rozdział 11
Accounting concepts and methods - Robert Piechota 531
11.1. Theoretical issues and examples 531
11.2. Case study 550
11.3. Exercises 563
11.4. Solutions 566
Literature 571

Rozdział 12
Przesłanki wdrożenia egzaminu dyplomowego w miejsce pracy dyplomowej - Piotr Szczypa 573
Literatura 583

Rozdział 13
Synteza wiedzy i umiejętności z zakresu finansów i rachunkowości - Piotr Szczypa 585
13.1. Cel i zakres 585
13.2. Zasady tworzenia narzędzi pomiaru dydaktycznego ze szczególnym uwzględnieniem testu 587
13.3. Test egzaminacyjny (część teoretyczna egzaminu dyplomowego) 595
13.4. Zadania egzaminacyjne (część praktyczna egzaminu dyplomowego) 607
Literatura 634

Rozdział 14
Projekt dyplomowy - Piotr Szczypa 635
14.1. Cel i zakres 635
14.2. Dydaktyczne i metodyczne założenia projektu dyplomowego 636
14.3. Istota projektów w działalności gospodarczej 640
14.4. Przykłady tematów projektów dyplomowych 644
Literatura 648

Informacja o autorach 649

Małgorzata Cieciura - dr inż., pracownik Katedry Nauk Ekonomicznych na Wydziale Nauk Ekonomicznych i Technicznych Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Koninie. Jej zainteresowania naukowe skupiają się wokół zagadnień dotyczących systemu rachunkowości finansowej i sprawozdawczości finansowej, ze szczególnym uwzględnieniem aspektów behawioralnych i etyki w rachunkowości. Jest członkiem zwyczajnym Stowarzyszenia Księgowych w Polsce, Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego oraz sygnatariuszem Kodeksu Zawodowej Etyki w Rachunkowości. W praktyce gospodarczej prowadzi szkolenia z zakresu rachunkowości finansowej i sprawozdawczości. Jest cenionym dydaktykiem z wieloletnim stażem. Kontakt: malgorzata.cieciura@konin.edu.pl

Monika Dzikowska - wykładowca Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Koninie, zatrudniona na Wydziale Nauk ekonomicznych i Technicznych w Katedrze Nauk Ekonomicznych. Jest dyplomowaną księgową, członkiem wspierającym Stowarzyszenia Księgowych w Polsce. Posiada Certyfikat Ministerstwa Finansów w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg. Absolwentka studiów magisterskich i podyplomowych z zakresu: administracji państwowej, rachunkowości i podatków, gospodarki leśnej. Obecnie doktorantka na Uniwersytecie Szczecińskim. Od 12 lat właściciel Kancelarii Rachunkowo-Podatkowej w Gnieźnie zajmująca się kompleksowym outsourcingiem rachunkowym, podatkowym, prawnym i finansowym. Dyrektor Oddziału DG-Inwest Finanse S.A w Gnieźnie. Posiada doświadczenie na stanowiskach Główniej Księgowej i Specjalisty ds. Controllingu w spółkach międzynarodowych. Zawodowo prowadzi szkolenia dla firm i instytucji z zakresie: rachunkowości przedsiębiorstw, podatku VAT, podatku dochodowego od osób fizycznych i prawnych. Jest autorką kilku publikacji naukowych w zakresie rachunkowości i podatków. Kontakt: m.dzikowska@konin.edu.pl

Artur Filipiak - wykładowca Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Koninie. Doradca ekonomiczno-finansowy prowadzący działalność gospodarczą świadczącą usługi z zakresu zarządzania przedsiębiorstwem. Prezes Spółdzielni Socjalnej „Razem dla Środowiska", Członek Zarządu spółki PROTAX GROUP sp. z o.o. W praktyce zawodowej zajmuje się zarządzaniem operacyjnym przedsiębiorstwami ich uruchamianiem i optymalizacją oraz wdrażaniem procedur zarządzania ryzykiem oraz zasad stosowania rachunkowości zabezpieczeń zgodnie z MSSF. Autor prowadzi również szkolenia z zakresu przedsiębiorczości, rachunkowości i controllingu. W pracy naukowej prowadzi badania z zakresu ograniczenia ryzyka wpływu zmiany kursów walut na prowadzoną działalność gospodarczą. Kontakt: artur.filipiak@konin.edu.pl

Justyna Kozłowska - dr nauk społecznych w dyscyplinie nauk o zarządzaniu i jakości. Nauczyciel przedmiotów zawodowych ekonomicznych. Zainteresowania naukowe dotyczą zachowań konsumentów na rynku e-commerce. Autorka publikacji z zakresu zarządzania i ekonomii. Członek Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego oraz Fundacji Młodzieżowej Przedsiębiorczości. Posiada doświadczenie w prowadzeniu szkoleń z zakresu rachunkowości, kadr i płac oraz ekonomii. Doświadczenie zawodowe obejmuje również służbę cywilną w Krajowej Administracji Skarbowej. Kontakt: justyna.kozlowska@konin.edu.pl

Hanna Krajewska - dr ekonomii, mgr prawa, adiunkt w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Koninie zatrudniona na Wydziale Nauk Ekonomicznych i Technicznych w Katedrze Nauk Ekonomicznych. Autorka jest też radcą prawnym, członkiem Okręgowej Izby Radców Prawnych w Poznaniu. W praktyce gospodarczej zajmuje się kompleksową obsługą prawną organów administracji państwowej i samorządowej oraz szkoleniami z zakresu prawa administracyjnego (prawo wodne i prawo ochrony środowiska) oraz postępowania administracyjnego - dla organów administracji publicznej. Doświadczenie i dorobek dydaktyczny autorki związany jest z kolei z wieloletnim prowadzeniem zajęć m.in. z zakresu prawa cywilnego, administracyjnego, gospodarczego, ochrony własności intelektualnej oraz zamówień publicznych (wieloletni nauczyciel akademicki związany m.in. z UE w Poznaniu, WSB w Gorzowie Wlkp., Wyższa Szkoła Logistyki w Poznaniu). Kontakt: hanna.krajewska@konin.edu.pl

Ewelina Ostajewska-Szwankowska - mgr, Skarbnik Miasta Konina - pracownik Urzędu Miejskiego w Koninie oraz osoba prowadząca zajęcia w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Koninie. Posiada tytuł kontrolera finansowego, certyfikat księgowy wydany przez Ministerstwo Finansów oraz jest członkiem zwyczajnym Stowarzyszenia Księgowych w Polsce. W praktyce gospodarczej kieruje finansami danej jednostki samorządu terytorialnego. Kontakt: ewelina.ostajewska-szwankowska@konin.edu.pl

Robert Piechota - dr, pracownik Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Koninie, zatrudniony jako adiunkt na Wydziale Nauk Ekonomicznych i Technicznych w Katedrze Nauk Ekonomicznych. Posiada praktykę jako konsultant wdrożeniowy systemów zarządzania kosztami oraz controller finansowy. W swoim dorobku zawodowym posiada doświadczenie w działalności konsultingowej obejmującej analizę i usprawnianie procesów gospodarczych, tworzenie i wdrażanie systemów informacyjnych rachunkowości zarządczej, przygotowywanie planów finansowych, studiów wykonalności, oceny projektów inwestycyjnych oraz systemów controllingu i budżetowania kosztów. W pracy naukowej zajmuje się innowacyjnymi koncepcjami rachunkowości zarządczej, a także problematyką źródeł finansowania i wyceny przedsiębiorstw oraz inżynierią finansową. Jest autorem ponad 60 publikacji naukowych z zakresu rachunkowości i controllingu. Kontakt: robert.piechota@konin.edu.pl

Dariusz Stronka - dr nauk ekonomicznych o specjalizacji finanse przedsiębiorstw, adiunkt w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Koninie zatrudniony na Wydziale Nauk Ekonomicznych i Technicznych w Katedrze Nauk Ekonomicznych oraz trener szkoleń dla menagerów w Akademii Controllingu. Jest głównym właścicielem firmy DCF Dotacje - Consulting - Finanse sp. z o.o., w której pełni funkcję Dyrektora Działu Finansowego i Prokurenta. Jest znawcą inwestycji kapitałowych - posiada doświadczenie w pracy dla funduszy inwestycyjnych. Występuje często jako ekspert - biegły sądowy, wykładowca, trener, autor publikacji w specjalistycznych czasopismach, przewodniczący zespołów projektowych - w zakresie wyceny spółek, udziałów, akcji, znaków towarowych i innych wartości niematerialnych i prawnych oraz analiz ekonomiczno-finansowych i strategicznych podmiotów gospodarczych, analiz efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych i źródeł ich finansowania. Jest współautorem podręczników akademickich z zakresu zarządzania finansami przedsiębiorstw oraz tworzenia biznes planów, artykułów naukowych dotyczących finansów przedsiębiorstw, jak i stałym współpracownikiem Wydawnictwa Explanator, gdzie na łamach czasopism takich jak „Controlling i Rachunkowość Zarządcza" oraz „Finanse i Controlling" ukazało się ponad 60 artykułów, których jest autorem lub współautorem. Kontakt: dariusz.stronka@konin.edu.pl

Piotr Szczypa - dr hab., profesor Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Koninie zatrudniony na Wydziale Nauk Ekonomicznych i Technicznych w Katedrze Nauk ekonomicznych, oraz pracownik badawczo-dydaktyczny w Kolegium Nauk Ekonomicznych i Społecznych Politechniki Warszawskiej filia w Płocku. Jest dyplomowanym księgowym, członkiem zwyczajnym Stowarzyszenia Księgowych w Polsce i sygnatariuszem Kodeksu zawodowego etyki w rachunkowości. Członek Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego i Polskiego Towarzystwa Leśnego. W praktyce gospodarczej zajmuje się wdrożeniem, dostosowaniem zakładowego planu kont do potrzeb jednostek gospodarczych i szkoleniami z zakresu rachunkowości i controllingu. W pracy naukowej prowadzi badania z zakresu rachunkowości i controllingu w logistyce przedsiębiorstw, w gospodarce leśnej oraz w działalności proekologicznej jednostek gospodarczych. Jest autorem ponad 100 publikacji naukowych z zakresu rachunkowości i controllingu. Kontakt: piotr.szczypa@konin.edu.pl

Agnieszka Wlazły - ekonomista, absolwentka Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. Właściciel kancelarii księgowo-podatkowej, w ramach której prowadzi pełną obsługę księgową i kadrowo-płacową firm, osób fizycznych, fundacji, stowarzyszeń, PES. Sporządza analizy i oceny rentowności, wnioski i rozliczenia środków w ramach dotacji z UE, biznesplany. Członek Komisji Oceny Wniosków w ramach projektów UE. Członek Zarządu Fundacji zajmującej się ekologią i ochroną środowiska. Wykładowca w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej na Wydziale Nauk Ekonomicznych i Technicznych. Trener na kursach zawodowych, szkoleniach z zakresu księgowości, rachunkowości, kadr i płac oraz sporządzania biznesplanów z zakresu w kilku instytucjach szkoleniowych. Jest członkiem Stowarzyszenia Księgowych w Polsce. Kontakt: agnieszka.wlazly@konin.edu.pl

Recenzent: dr hab. Aneta Ejsmont, prof. PWSZ w Suwałkach