• Mechanizmy kształtowania kultury bezpieczeństwa w transporcie kolejowym. Czynnik ludzki i organizacyjny (wyd. II)

Zarządzanie bezpieczeństwem w transporcie kolejowym w ostatnich latach rozwija się szczególnie dynamicznie. Nakłady na doskonalenie kwestii bezpieczeństwa stymulowane są przez oczekiwania społeczne, a także cele polityczne i ekonomiczne. Książka jest źródłem wiedzy niezbędnej do kształtowania dojrzałej kultury bezpieczeństwa w przedsiębiorstwach kolejowych. Analizie poddane w niej zostały m.in.: • istota kultury organizacyjnej w aspekcie kultury bezpieczeństwa • definicje, typy oraz modele kultury bezpieczeństwa w ujęciu teoretycznym • rola czynników ludzkich organizacyjnych w kształtowaniu kultury bezpieczeństwa w transporcie kolejowym • rola kultury bezpieczeństwa w minimalizacji zdarzeń kolejowych i wypadków przy pracy. Dostarcza także czytelnikowi praktycznych narzędzi służących wdrożeniu podstawowych wartości podwyższających jakość zarządzania w zakresie bezpieczeństwa w transporcie kolejowym. Wypełniając lukę w wiedzy w zakresie miejsca i roli kultury bezpieczeństwa oraz czynnika ludzkiego i organizacyjnego w procesach doskonalenia systemów zarządzania bezpieczeństwem w transporcie kolejowym, autorzy wychodzą naprzeciw potrzebom menedżerów przedsiębiorstw kolejowych, a także studentów uczelni technicznych i ekonomicznych kształcących się na kierunkach związanych z kolejnictwem. „Przedstawiona do recenzji książka stanowi spójne dzieło (...). Praca ta wypełnia według autorów lukę wiedzy w zakresie miejsca i roli kultury bezpieczeństwa oraz czynnika ludzkiego i organizacyjnego w procesach doskonalenia systemów zarządzania bezpieczeństwem w transporcie kolejowym i trudno się w tym miejscu nie zgodzić z autorami. Monografia ta powinna pomóc menadżerom w podwyższaniu jakości zarządzania przedsiębiorstwami kolejowymi. Może też stanowić lekturę rozszerzającą wiedzę studentów uczelni technicznych i ekonomicznych kształcących się na kierunkach kolejowych. (...) W przedstawionej do oceny pracy można dostrzec warsztat doświadczalny, oryginalny i twórczy, ale również teoretyczny, odtwórczy. Przygotowane opracowanie, dzięki nagromadzeniu materiału badawczego i źródłowego, umożliwia samodzielne studia w zakresie omawianych zagadnień. (...) Najważniejszym zagadnieniem jest przedstawienie autorskiego modelu kształtowania kultury bezpieczeństwa w transporcie kolejowym oraz autorskiego modelu pomiaru kultury bezpieczeństwa. (...) Konkludując, należy uznać, że przedstawiony do oceny materiał w postaci monografii jest ciekawy i może stanowić wskazówkę do dalszych prac naukowo-badawczych". dr hab. inż. Jakub Młyńczak, prof. PŚ, Katedra Transportu Kolejowego, Wydział Transportu i Inżynierii Lotniczej, Politechniki Śląskiej „Bezpieczeństwo polskiego transportu kolejowego jest wartością nadrzędną - kluczowym warunkiem zrównoważonego rozwoju branży kolejowej. Nie ma mowy o bezpieczeństwie bez świadomości kultury bezpieczeństwa w każdej organizacji, a w konsekwencji - w całym systemie kolejowym. Co istotne, kultura bezpieczeństwa wraz z wejściem w życie przepisów IV Pakietu Kolejowego staje się też wymogiem prawnym stawianym przedsiębiorstwom kolejowym. Filarem kultury bezpieczeństwa jest m.in. proaktywne podejście do kwestii bezpieczeństwa. Takie podejście opiera się na właściwie stosowanym procesie zarządzania ryzykiem, w tym wykorzystywaniu wiedzy i kompetencji do identyfikowania zagrożeń i wdrażaniu adekwatnych środków kontroli ryzyka. W tym aspekcie tak istotny staje się wpływ czynnika ludzkiego i organizacyjnego w budowaniu znaczenia kultury bezpieczeństwa. O konieczności podjęcia pogłębionej analizy wpływu czynnika ludzkiego na bezpieczeństwo transportu kolejowego świadczy znaczący udział wpływu działań i zachowań ludzkich na wypadkowość tej gałęzi transportu. Monografia „Mechanizmy kształtowania kultury bezpieczeństwa w transporcie kolejowym. Czynnik ludzki i organizacyjny" autorstwa prof. nadzw. dr. hab. inż. Adama Jabłońskiego oraz prof. nadzw. dr. hab. inż. Marka Jabłońskiego nie tylko dostarcza czytelnikowi podstaw teoretycznych niezbędnych do kształtowania dojrzałej kultury bezpieczeństwa w przedsiębiorstwach kolejowych, ale też wyposaża go w praktyczne narzędzia i mechanizmy służące wdrożeniu podstawowych wartości składających się na współcześnie rozumianą kulturę bezpieczeństwa w transporcie kolejowym. Niniejsza publikacja wpisuje się w rozwijaną przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego od 2016 r. koncepcję kultury bezpieczeństwa określoną w Deklaracji w sprawie rozwoju bezpieczeństwa w transporcie kolejowym". dr inż. Ignacy Góra, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego

Podtytuł Mechanizmy kształtowania kultury bezpieczeństwa w transporcie kolejowym. Czynnik ludzki i organizacyjny (wyd. II)
Autor Adam Jabłoński, Marek Jabłoński
Rok wydania 2024
Oprawa Miękka
Format 165x235
Stron 508
120.00
opak Add to wishlist
Shipping within 24 hours
ISBN 978-83-8102-809-7
Zarządzanie bezpieczeństwem w transporcie kolejowym w ostatnich latach rozwija się szczególnie dynamicznie. Nakłady na doskonalenie kwestii bezpieczeństwa stymulowane są przez oczekiwania społeczne, a także cele polityczne i ekonomiczne. Książka jest źródłem wiedzy niezbędnej do kształtowania dojrzałej kultury bezpieczeństwa w przedsiębiorstwach kolejowych.

Analizie poddane w niej zostały m.in.:
• istota kultury organizacyjnej w aspekcie kultury bezpieczeństwa
• definicje, typy oraz modele kultury bezpieczeństwa w ujęciu teoretycznym
• rola czynników ludzkich organizacyjnych w kształtowaniu kultury bezpieczeństwa w transporcie kolejowym
• rola kultury bezpieczeństwa w minimalizacji zdarzeń kolejowych i wypadków przy pracy.

Dostarcza także czytelnikowi praktycznych narzędzi służących wdrożeniu podstawowych wartości podwyższających jakość zarządzania w zakresie bezpieczeństwa w transporcie kolejowym.
Wypełniając lukę w wiedzy w zakresie miejsca i roli kultury bezpieczeństwa oraz czynnika ludzkiego i organizacyjnego w procesach doskonalenia systemów zarządzania bezpieczeństwem w transporcie kolejowym, autorzy wychodzą naprzeciw potrzebom menedżerów przedsiębiorstw kolejowych, a także studentów uczelni technicznych i ekonomicznych kształcących się na kierunkach związanych z kolejnictwem.


„Przedstawiona do recenzji książka stanowi spójne dzieło (...). Praca ta wypełnia według autorów lukę wiedzy w zakresie miejsca i roli kultury bezpieczeństwa oraz czynnika ludzkiego i organizacyjnego w procesach doskonalenia systemów zarządzania bezpieczeństwem w transporcie kolejowym i trudno się w tym miejscu nie zgodzić z autorami. Monografia ta powinna pomóc menadżerom w podwyższaniu jakości zarządzania przedsiębiorstwami kolejowymi. Może też stanowić lekturę rozszerzającą wiedzę studentów uczelni technicznych i ekonomicznych kształcących się na kierunkach kolejowych. (...) W przedstawionej do oceny pracy można dostrzec warsztat doświadczalny, oryginalny i twórczy, ale również teoretyczny, odtwórczy. Przygotowane opracowanie, dzięki nagromadzeniu materiału badawczego i źródłowego, umożliwia samodzielne studia w zakresie omawianych zagadnień. (...) Najważniejszym zagadnieniem jest przedstawienie autorskiego modelu kształtowania kultury bezpieczeństwa w transporcie kolejowym oraz autorskiego modelu pomiaru kultury bezpieczeństwa. (...) Konkludując, należy uznać, że przedstawiony do oceny materiał w postaci monografii jest ciekawy i może stanowić wskazówkę do dalszych prac naukowo-badawczych".
dr hab. inż. Jakub Młyńczak, prof. PŚ, Katedra Transportu Kolejowego, Wydział Transportu i Inżynierii Lotniczej, Politechniki Śląskiej


„Bezpieczeństwo polskiego transportu kolejowego jest wartością nadrzędną - kluczowym warunkiem zrównoważonego rozwoju branży kolejowej. Nie ma mowy o bezpieczeństwie bez świadomości kultury bezpieczeństwa w każdej organizacji, a w konsekwencji - w całym systemie kolejowym. Co istotne, kultura bezpieczeństwa wraz z wejściem w życie przepisów IV Pakietu Kolejowego staje się też wymogiem prawnym stawianym przedsiębiorstwom kolejowym. Filarem kultury bezpieczeństwa jest m.in. proaktywne podejście do kwestii bezpieczeństwa. Takie podejście opiera się na właściwie stosowanym procesie zarządzania ryzykiem, w tym wykorzystywaniu wiedzy i kompetencji do identyfikowania zagrożeń i wdrażaniu adekwatnych środków kontroli ryzyka. W tym aspekcie tak istotny staje się wpływ czynnika ludzkiego i organizacyjnego w budowaniu znaczenia kultury bezpieczeństwa. O konieczności podjęcia pogłębionej analizy wpływu czynnika ludzkiego na bezpieczeństwo transportu kolejowego świadczy znaczący udział wpływu działań i zachowań ludzkich na wypadkowość tej gałęzi transportu. Monografia „Mechanizmy kształtowania kultury bezpieczeństwa w transporcie kolejowym. Czynnik ludzki i organizacyjny" autorstwa prof. nadzw. dr. hab. inż. Adama Jabłońskiego oraz prof. nadzw. dr. hab. inż. Marka Jabłońskiego nie tylko dostarcza czytelnikowi podstaw teoretycznych niezbędnych do kształtowania dojrzałej kultury bezpieczeństwa w przedsiębiorstwach kolejowych, ale też wyposaża go w praktyczne narzędzia i mechanizmy służące wdrożeniu podstawowych wartości składających się na współcześnie rozumianą kulturę bezpieczeństwa w transporcie kolejowym.
Niniejsza publikacja wpisuje się w rozwijaną przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego od 2016 r. koncepcję kultury bezpieczeństwa określoną w Deklaracji w sprawie rozwoju bezpieczeństwa w transporcie kolejowym".
dr inż. Ignacy Góra, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego

Spis skrótów 11
Wstęp 15

Rozdział 1
Zakres i metodyka badań mechanizmów kształtowania kultury bezpieczeństwa w transporcie kolejowym 21
1.1. Ogólny zarys rozważań naukowych 22
1.2. Założenia teoretyczne 23

Rozdział 2
Specyficzne uwarunkowania funkcjonowania podmiotów sektora kolejowego 31
2.1. Przedsiębiorstwo kolejowe jako organizacja wysokiej niezawodności (High Reliability Organization) 33
2.2. Miejsce i rola zarządców infrastruktury kolejowej w kształtowaniu kultury bezpieczeństwa w transporcie kolejowym 39
2.3. Miejsce i rola przewoźników kolejowych (pasażerskich i towarowych) w kształtowaniu kultury bezpieczeństwa w transporcie kolejowym 40
2.4. Miejsce i rola operatorów bocznic kolejowych w kształtowaniu kultury bezpieczeństwa w transporcie kolejowym 42
2.5. Miejsce i rola podmiotów odpowiedzialnych za utrzymanie pojazdów kolejowych w kształtowaniu kultury bezpieczeństwa w transporcie kolejowym 44
2.6. Efektywność przedsiębiorstw kolejowych a kształtowanie ich kultury bezpieczeństwa 47

Rozdział 3
Kluczowe byty ontologiczne przedsiębiorstw kolejowych w ich procesach zarządzania 51
3.1. Model biznesu przedsiębiorstw kolejowych 52
3.2. Strategia przedsiębiorstw kolejowych 55
3.3. Procesy w przedsiębiorstwach kolejowych 58
3.4. Projekty w przedsiębiorstwach kolejowych 60

Rozdział 4
Systemy zarządzania bezpieczeństwem w transporcie kolejowym a funkcjonowanie przedsiębiorstw kolejowych 65
4.1. Systemy zarządzania bezpieczeństwem w przedsiębiorstwach kolejowych a ich kultura bezpieczeństwa 68
4.2. Zarządzanie ryzykiem w przedsiębiorstwach kolejowych a kultura bezpieczeństwa 85
4.3. Zarządzanie zmianą oraz innowacjami a kształtowanie kultury bezpieczeństwa przedsiębiorstw kolejowych 91
4.4. Model Dojrzałości Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem w kontekście jego rozwoju w przedsiębiorstwach kolejowych 99
4.5. Zdarzenia kolejowe a systemy zarządzania bezpieczeństwem w transporcie kolejowym 114

Rozdział 5
Istota kultury organizacyjnej w zarządzaniu przedsiębiorstwami kolejowymi 125
5.1. Kultura organizacyjna a funkcjonowanie przedsiębiorstw kolejowych 125
5.2. Kontekst organizacji a kultura organizacyjna przedsiębiorstw kolejowych 137
5.3. Podejście systemowe i sieciowe w kształtowaniu kultury organizacyjnej przedsiębiorstw kolejowych 139
5.4. Przywództwo menedżerów jako kluczowy czynnik kształtujący kulturę organizacyjną przedsiębiorstw kolejowych 146

Rozdział 6
Kultura bezpieczeństwa jako specyficzny rodzaj kultury organizacyjnej przedsiębiorstw kolejowych - założenia 151
6.1. Kultura bezpieczeństwa w zarządzaniu przedsiębiorstwami kolejowymi 151
6.2. Typy kultury bezpieczeństwa w zarządzaniu przedsiębiorstwami kolejowymi 158
6.3. Metody oceny kultury bezpieczeństwa wraz z oceną czynnika ludzkiego i organizacyjnego adekwatne dla transportu kolejowego 161
6.4. Kultura bezpieczeństwa technicznego w zarządzaniu przedsiębiorstwami kolejowymi 217
6.5. Kultura bezpieczeństwa zawodowego w zarządzaniu przedsiębiorstwami kolejowymi 223
6.6. Kultura bezpieczeństwa behawioralnego w zarządzaniu przedsiębiorstwami kolejowymi 224

Rozdział 7
Kultura bezpieczeństwa jako specyficzny rodzaj kultury organizacyjnej przedsiębiorstw kolejowych - operacjonalizacja 229
7.1. Kultura bezpieczeństwa a aspekty ergonomii pracy przedsiębiorstw kolejowych 230
7.2. Kultura bezpieczeństwa a warstwowe modele bezpieczeństwa w transporcie kolejowym 238
7.3. Kultura bezpieczeństwa a założenia systemów zarządzania BHP 246
7.4. Koncepcja uczciwej i sprawiedliwej kultury bezpieczeństwa Just Culture a uwarunkowania transportu kolejowego 249
7.5. Pomiar kultury bezpieczeństwa przedsiębiorstw kolejowych 253

Rozdział 8
Miejsce i rola człowieka w przedsiębiorstwach kolejowych 263
8.1. Zarządzanie kompetencjami personelu a kultura organizacyjna przedsiębiorstw kolejowych 263
8.2. Realizacja procesu utrzymania kompetencji w przedsiębiorstwach kolejowych 275
8.3. Czynnik ludzki w przedsiębiorstwach kolejowych - kluczowe aspekty 309
8.4. Niezawodność człowieka a budowa kultury bezpieczeństwa w transporcie kolejowym 322
8.5. Świadomość, zaangażowanie i motywacja jako kluczowe atrybuty personelu przedsiębiorstw kolejowych jako krytycznego dla bezpieczeństwa kolejowego 330
8.6. Stres zawodowy, aktywność zawodowa i obciążenie pracą personelu a kultura bezpieczeństwa technicznego i zawodowego przedsiębiorstw kolejowych 332
8.7. Czynnik organizacyjny a zarządzanie ludźmi w przedsiębiorstwach kolejowych 341
8.8. Metody oceny wpływu czynnika ludzkiego i organizacyjnego na bezpieczeństwo mające zastosowanie w przedsiębiorstwach kolejowych 343

Rozdział 9
Systemy sterowania ruchem kolejowym i prowadzenie ruchu kolejowego a czynnik ludzki i organizacyjny 349
9.1. Czynnik ludzki i organizacyjny w zarządzaniu konfiguracją kolejowych systemów technicznych 349
9.2. Czynnik ludzki i organizacyjny w analizie wypadkowości w sektorze transportu kolejowego 358
9.3. Czynnik ludzki i organizacyjny w systemach sterowania i prowadzenia ruchu kolejowego 361
9.4. Czynnik ludzki a urządzenia samoczynnego hamowania pociągów (SHP) i inne rozwiązania techniczne w transporcie kolejowym 371
9.5. Rola symulatorów w transporcie kolejowym a czynnik ludzki 383

Rozdział 10
Operacjonalizacja zasad zarządzania poprzez kulturę bezpieczeństwa w transporcie kolejowym w ujęciu systemowym i procesowym - wybrane rozwiązania implementacyjne 395
10.1. Analiza wypadków kolejowych a czynnik ludzki - wyniki badań 396
10.1.1. Wypadki na liniach kolejowych 397
10.1.2. Wypadki w ramach systemu kolejowego i z udziałem strony trzeciej 399
10.1.3. Analiza przyczyn zdarzeń kolejowych 403
10.1.4. Zdarzenia podczas wykonywania prac modernizacyjnych i remontowych na liniach kolejowych 415
10.1.5. Wypadki i poważne wypadki na bocznicach kolejowych 417
10.1.6. Analiza przyczyn występowania zdarzeń na bocznicach kolejowych 419
10.1.7. Bezpieczeństwo na przejazdach kolejowo-drogowych 422
10.2. Modele kultury bezpieczeństwa mające zastosowanie w przedsiębiorstwach kolejowych 425
10.3. Autorski model kształtowania kultury bezpieczeństwa w transporcie kolejowym 439
10.4. Autorski model pomiaru kultury bezpieczeństwa w transporcie kolejowym 442
10.5. Przebiegi procesów zarządzania kulturą bezpieczeństwa i czynnikiem ludzkim i organizacyjnym 445

Podsumowanie i wnioski końcowe 461
Bibliografia 477
Spis rysunków 499
Spis wykresów 502
Spis tabel 503
O Autorach 507

Dr hab. inż. Adam Jabłoński, Prof. WSB w Poznaniu
Wiceprezes Zarządu renomowanej firmy OTTIMA plus Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach. Prezes Zarządu Południowego Klastra Kolejowego.
Wykładowca akademicki, dyrektor Instytutu Nauk o Zarządzaniu i Jakości Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu.
Absolwent Technikum Kolejowego w Sosnowcu, o specjalności Automatyka Sterowania Ruchem Kolejowym, Absolwent Politechniki Śląskiej Wydziału Transportu, Specjalność Inżynieria Ruchu. Doktor habilitowany nauk ekonomicznych w zakresie nauki o zarządzaniu. Doświadczony ekspert branży kolejowej w zakresie zarządzania bezpieczeństwem w transporcie kolejowym oraz utrzymania taboru i infrastruktury kolejowej. Autor wielu analiz i ekspertyz technicznych i ekonomicznych w transporcie kolejowym.
Kierownik Techniczny Akredytowanej Jednostki Inspekcyjnej (ASBO) OTTIMA plus Sp. z o.o. w zakresie oceny bezpieczeństwa oraz Inspektor w zakresie bezpiecznej integracji podsystemów strukturalnych i funkcjonalnych Technicznych Specyfikacji Interoperacyjności. Doświadczony szkoleniowiec, kierownik i wykonawca wielu projektów dotyczących budowy nowoczesnych metod i koncepcji zarządzania oraz transportu kolejowego. Wieloletni audytor Jednostek Certyfikujących Systemy Zarządzania w obszarze transportu. Współinicjator i współzałożyciel pierwszego w Polsce Klastra Kolejowego - Południowego Klastra Kolejowego z siedzibą w Katowicach. Członek Kapituły międzynarodowego konkursu w zakresie innowacji kolejowych - ERCI Innovation Awards w ramach Europejskiej Sieci Klastrów - European Railway Clusters Initiative. Autor wielu innowacyjnych rozwiązań dla biznesu i przemysłu oraz licznych monografii, publikacji, artykułów i koncepcji naukowych wydawanych w Polsce i na arenie międzynarodowej. Współautor między innymi monografii, „Mechanizmy efektywnego zarządzania bezpieczeństwem w transporcie kolejowym" wyróżnionej przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego w IV Edycji Konkursu „Kultura bezpieczeństwa w transporcie kolejowym" oraz współautor monografii, „Mechanizmy efektywnego zarządzania bocznicami kolejowymi". Prelegent wielu konferencji i kongresów naukowych i branżowych. Inicjator wielu przedsięwzięć naukowych i biznesowych.


Dr hab. inż. Marek Jabłoński, Prof. WSB w Poznaniu
Prezes Zarządu renomowanej firmy OTTIMA plus Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach. Wiceprezes Zarządu Południowego Klastra Kolejowego.
Wykładowca akademicki w Wyższej Szkole Bankowej w Poznaniu.
Absolwent Technikum Kolejowego w Sosnowcu, o specjalności Automatyka Sterowania Ruchem Kolejowym, Absolwent Politechniki Śląskiej Wydziału Transportu, Specjalność Inżynieria Ruchu. Doktor habilitowany nauk ekonomicznych w zakresie nauki o zarządzaniu.
Doświadczony ekspert branży kolejowej w zakresie zarządzania bezpieczeństwem w transporcie kolejowym oraz utrzymania taboru i infrastruktury kolejowej.
Autor wielu analiz i ekspertyz technicznych i ekonomicznych w transporcie kolejowym. Kierownik Akredytowanej Jednostki Inspekcyjnej (ASBO) OTTIMA plus Sp. z o.o. w zakresie oceny bezpieczeństwa oraz Inspektor w obszarze bezpiecznej integracji podsystemów strukturalnych i funkcjonalnych Technicznych Specyfikacji Interoperacyjności. Doświadczony szkoleniowiec, kierownik i wykonawca wielu projektów dotyczących budowy nowoczesnych metod i koncepcji zarządzania oraz transportu kolejowego. Wieloletni audytor Jednostek Certyfikujących Systemy Zarządzania w obszarze transportu. Współinicjator i współzałożyciel pierwszego w Polsce Klastra Kolejowego - Południowego Klastra Kolejowego z siedzibą w Katowicach. Członek Komitetu Technicznego (Technical Committee of the Cooperation of CSM Assessment Bodies - ASBO Cooperation) nadzorowanego przez Europejską Agencję Kolejową z siedzibą w Valenciennes, we Francji. Aktywny Członek Europejskiej Sieci Klastrów - ERCI - European Railway Clusters Initiative.
Autor wielu innowacyjnych rozwiązań dla biznesu i przemysłu oraz licznych monografii, publikacji, artykułów i koncepcji naukowych wydawanych w Polsce i na arenie międzynarodowej. Współautor między innymi monografii, „Mechanizmy efektywnego zarządzania bezpieczeństwem w transporcie kolejowym" wyróżnionej przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego w IV Edycji Konkursu „Kultura bezpieczeństwa w transporcie kolejowym" oraz współautor monografii, „Mechanizmy efektywnego zarządzania bocznicami kolejowymi". Prelegent wielu konferencji i kongresów naukowych i branżowych. Inicjator wielu przedsięwzięć naukowych i biznesowych.

Recenzent: Dr hab. inż. Jakub Młyńczak, prof. Politechniki Śląskiej

There is currently no comments or ratings for this product.

Polub nas na Facebooku