Okazje w zarządzaniu innowacjami w firmach sektora MŚP

Wprowadzenie 9

Rozdział 1
Znaczenie i uwarunkowania zarządzania innowacjami w firmach sektora MŚP 19
1.1. Rola i cechy działalności firm z sektora MŚP - Stefan Lachiewicz 19
1.2. Innowacje i innowacyjność przedsiębiorstw w naukach o zarządzaniu - Zdeněk Mikoláš 29
1.3. Specyfika zarządzania innowacjami w firmach sektora MŚP - Stefan Lachiewicz 39
1.4. Innowacyjność a potencjał konkurencyjny i konkurencyjność firm sektora MŚP - Zdeněk Mikoláš 49

Rozdział 2
Okazje w zarządzaniu firmami sektora MŚP 59
2.1. Pojęcie, cechy charakterystyczne i zakres okazji w naukach o zarządzaniu - Marek Matejun 59
2.2. Konceptualizacja i rodzaje okazji w naukach o zarządzaniu - Marek Matejun 67
2.3. Znaczenie okazji w zarządzaniu firmami sektora MŚP - Marek Matejun 78
2.4. Proces i ogólne determinanty eksploracji i eksploatacji okazji w firmach sektora MŚP - Marek Matejun 91

Rozdział 3
Modelowe ujęcie podejścia opartego na okazjach do zarządzania innowacjami w firmach sektora MŚP 105
3.1. Komponenty podejścia opartego na okazjach do zarządzania innowacjami w mikro, małych i średnich firmach - Marek Matejun 105
3.2. Metazasady podejścia opartego na okazjach do zarządzania innowacjami w firmach sektora MŚP - Marek Matejun 114
3.2.1. Metazasady w ramach komponentu potencjału 114
3.2.2. Metazasady w ramach komponentu działania 122
3.3. Orientacja przedsiębiorcza firmy jako środowisko sprzyjające eksploracji i eksploatacji okazji w firmach sektora MŚP - Marek Matejun 131
3.4. Determinanty i efekty koncentracji na okazjach w ramach prowadzonej aktywności innowacyjnej - Marek Matejun 140

Rozdział 4
Model badawczy i jego operacjonalizacja z uwzględnieniem wyników badań eksperckich 153
4.1. Prezentacja i operacjonalizacja modelu badawczego - Marek Matejun 153
4.2. Metodyka i przebieg badań eksperckich - Marek Matejun 163
4.3. Wyniki 1. rundy badania delfickiego - Marek Matejun 170
4.4. Wyniki 2. rundy badania delfickiego i ostateczna operacjonalizacja podejścia opartego na okazjach do zarządzania innowacjami w firmach sektora MŚP - Marek Matejun 182

Rozdział 5
Weryfikacja modelu badawczego na podstawie wyników badania ankietowego 193
5.1. Metodyka i zakres badania ankietowego - Marek Matejun 193
5.2. Charakterystyka badanych przedsiębiorstw i respondentów - Marek Matejun 204
5.3. Podejście oparte na okazjach do zarządzania innowacjami w praktyce funkcjonowania badanych firm sektora MŚP - Marek Matejun 215
5.4. Determinanty oraz efekty podejścia opartego na okazjach do zarządzania innowacjami w badanych firmach - Marek Matejun 229

Rozdział 6
Podejście oparte na okazjach do zarządzania innowacjami w praktyce liderów innowacyjności z Polski i z Czech 245
6.1. Metodyka badań prowadzonych w formie studium przypadku - Marek Matejun, Zdeněk Mikoláš 245
6.2. Charakterystyka badanych przedsiębiorstw - Marek Matejun, Zdeněk Mikoláš 252
6.3. Studia przypadku liderów innowacyjności z Polski - Marek Matejun 263
6.4. Studia przypadku liderów innowacyjności z Czech - Zdeněk Mikoláš 282

Zakończenie - Stefan Lachiewicz, Marek Matejun, Zdeněk Mikoláš 299
Bibliografia 307
Spis tabel 331
Spis rysunków 335
Załączniki 337
Załącznik 1. Zaproszenie, wprowadzenie teoretyczne i zakres badania eksperckiego 338
Załącznik 2. Certyfikat przyznawany za udział w badaniu eksperckim 353
Załącznik 3. Kwestionariusz ankiety 354
Załącznik 4. Certyfikat przyznawany za udział w badaniu ankietowym 371
Załącznik 5. Kwestionariusz wywiadu 372

Recenzenci:
Prof. dr hab. Teresa Kraśnicka, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Prof. dr hab. Krzysztof Wach, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Abidi, D., Koichi, N. (2020). Management approach for innovation success in unstable and stable environments: Opportunity-based approach vs administrative control approach. Competitiveness Review: An International Business Journal, 30(1), 22-40.

Adamik, A., Nowicki, M. (2012). Budowa konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw, [w:] M. Matejun (red.), Zarządzanie małą i średnią firmą w teorii i w ćwiczeniach. Warszawa: Difin.

Alsos, G., Kaikkonen, V. (2004). Opportunity recognition and prior knowledge: A study of experienced entrepreneurs. Frontiers of Entrepreneurship Research 2004, Proceedings of the Annual Entrepreneurship Research Conference. Wellesley: Babson College.

Altinay, L., Madanoglu, M., De Vita, G., Arasli, H., Ekinci, Y. (2016). The interface between organizational learning capability, entrepreneurial orientation, and SME growth. Journal of Small Business Management, 54(3), 871-891.

Alvarez, S.A., Barney, J.B. (2007). Discovery and creation: Alternative theories of entrepreneurial action. Strategic Entrepreneurship Journal, 1(1-2), 11-26.

Alvarez, S.A., Barney, J.B. (2010). Entrepreneurship and epistemology: The philosophical underpinnings of the study of entrepreneurial opportunities. Academy of Management Annals, 4(1), 557-583.

Alvarez, S.A., Barney, J.B. (2014). Entrepreneurial opportunities and poverty alleviation. Entrepreneurship Theory and Practice, 38(1), 159-184.

Alvarez, S.A., Barney, J.B., Anderson, P. (2013). Forming and exploiting opportunities: The implications of discovery and creation processes for entrepreneurial and organizational research. Organization Science, 24(1), 301-317.

Alvarez, S.A., Barney, J.B., McBride, R., Wuebker, R. (2014). Realism in the study of entrepreneurship. Academy of Management Review, 39(2), 227-233.

Alvarez-Torres, F.J., Lopez-Torres, G.C., Schiuma, G. (2019). Linking entrepreneurial orientation to SMEs’ performance: Implications for entrepreneurship universities. Management Decision, 57(12), 3364-3386.

Anderson, B.S., Kreiser, P.M., Kuratko, D.F., Hornsby, J.S., Eshima, Y. (2015). Reconceptualizing entrepreneurial orientation. Strategic Management Journal, 36(10), 1579-1596.

Andrade, L.P.C. da S., Will, M., Mascarenhas, L.A.B., da Silva, R.C., & Gomes, J. de O. (2015). Evaluation of technological trends and demands of the manufacturing industry to a center of R&D&I. Journal of Technology Management and Innovation, 10(3), 104-119.

Annual enterprise statistics by size class for special aggregates of activities(2020), European Union: Eurostat. Źródło: https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/sbs_sc_sca_r2/default/table?lang=en (15.10.2020).

Apanowicz, J. (2003). Metodologia nauk. Toruń: Wydawnictwo „Dom Organizatora”.

Ardichvili, A., Cardozo, R., Ray, S. (2003). A theory of entrepreneurial opportunity identification and development. Journal of Business Venturing, 18(1), 105-123.

Ardyan, E. (2016). Market sensing capability and SMEs performance: The mediating role of product innovativeness success. DLSU Business & Economics Review, 25(2), 79-97.

Augsdörfer, P., Bessant, J., Von Stamm, B., Moslein, K., Piller, F.T. (2013). Discontinuous innovation: Learning to manage the unexpected. London: Imperial College Press.

Aziz, K., Ul Hasnain, S.S., Awais, M., Shahzadi, I., Afzal, M.M. (2017). The impact of entrepreneurial orientation on SME performance in Pakistan: A qualitative analysis. International Journal of Engineering and Information Systems, 1(8), 107-112.

Bagheri, A. (2017). The impact of entrepreneurial leadership on innovation work behavior and opportunity recognition in high-technology SMEs. The Journal of High Technology Management Research, 28(2), 159-166.

Barney, J.B. (1991). Firm resources and sustained competitive advantage. Journal of Management, 17(1), 99-120.

Barney, J.B., Hesterly, W.S. (2010). Strategic management and competitive advantage. New Jersey: Pearson.

Barreira, J. (2010). Early thinking and the emergence of entrepreneurship, [w:] B. Urban (red.), Frontiers in entrepreneurship. Berlin: Springer-Verlag.

Basco, R., Jose, P.R. (2009). Studying the family enterprise evidence for integrated family and business systems. Family Business Review, 2(1), 82-95.

Bedyńska, S., Książek, M. (2012). Statystyczny drogowskaz 3. Praktyczny przewodnik wykorzystania modeli regresji oraz równań strukturalnych. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Sedno.

Berrado, A., Runger, G.C. (2007). Using metarules to organize and group discovered association rules. Data Mining and Knowledge Discovery, 14(3), 409-431.

Bhave, M.P. (1994). A process model of entrepreneurial venture creation. Journal of Business Venturing, 9(3), 223-242.

Bieniok, H. (red.) (1995). Zarządzanie małą firmą. Katowice: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. K. Adamieckiego.

Bjuggren, C.M., Daunfeldt, S-O., Johansson, D. (2010). Ownership and high-growth firms. Ratio Working Papers, 147, The Ratio Institute.

Bogdanienko, J. (2010). Etyka w badaniach naukowych, [w:] S. Lachiewicz, B. Nogalski (red.), Osiągnięcia i perspektywy nauk o zarządzaniu. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business.

Boje, D.M., Tourani, N. (2012). Storytelling, czyli o materialności praktyk opowiadania, [w:] D. Jemielniak (red.), Badania jakościowe. Podejścia i teorie, tom 1. Warszawa: PWN.

Borowiec, A. (2015). Innowacyjność małych i średnich przedsiębiorstw uczestniczących w rynku zamówień publicznych w świetle badań empirycznych. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług, 116(848), 283-291.

Borowiecki, R., Siuta-Tokarska, B. (2008). Problemy funkcjonowania i rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce. Synteza badań i kierunki działania. Warszawa: Difin.

Borowiecki, R., Siuta-Tokarska, B., Thier A., Żmija, K. (2018). Rozwój małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce wobec wyzwań gospodarki XXI wieku. Kraków: Katedra Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.

Bourne, M., Franco-Santos, M., Micheli, P., Pavlov, A. (2017). Performance measurement and management: A system of systems perspective. International Journal of Production Research, 56(8), 2788-2799.

Bratnicka, K. (2014a). Twórczość i innowacyjność w przedsiębiorstwie. Pośrednicząca rola przedsiębiorczości organizacyjnej. Studia Ekonomiczne, 183(1), 28-37.

Bratnicka, K. (2014b). Twórczość organizacyjna: zdefiniowanie i operacjonalizacja nowego konstruktu. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wroclawiu, 340, 27-36.

Bratnicki, M., Gabryś, B.J. (2011). Orientacja przedsiębiorcza a sukces organizacji. Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, 4/2, 63-72.

Bratnicki, M., Kulikowska-Pawlak, M. (2011). Orientacja przedsiębiorcza i efektywność organizacji w kontekście strategicznych problemów rozwoju. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 219, 29-37.

Bratnicki, M., Zbierowski, P., Kozłowski, R. (2007). Czynniki wpływające na kształtowanie przedsiębiorczości w kontekście badań Global Entrepreneurship Monitor, [w:] P. Wachowiak, M. Dąbrowski, B. Majewski (red.), Kształtowanie postaw przedsiębiorczych a edukacja ekonomiczna. Warszawa: Fundacja Promocji i Akredytacji Kierunków Ekonomicznych.

Brophey, G., Brown, S. (2009). Innovation practices within small to medium-sized mechanically-based manufacturers. Innovation, 11(3), 327-340.

Brouthers, K.D., Nakos, G., Dimitratos, P. (2015). SME entrepreneurial orientation, international performance, and the moderating role of strategic alliances. Entrepreneurship Theory and Practice, 39(5), 1161-1187.

Brown, T., Davidsson, P., Wiklund, J. (2001). An operationalization of Stevenson’s conceptualization of entrepreneurship as opportunity-based firm behavior. Strategic Management Journal, 22(10), 953-968.

Cabello-Medina, C., Carmona-Lavado, A., Pérez-Luño, A., Cuevas-Rodríguez, G. (2011). Do best and worst innovation performance companies differ in terms of intellectual capital, knowledge and radicalness? African Journal of Business Management, 5(28), 11450-11466.

Cacciolatti, L., Lee, S.H. (2015). Entrepreneurial marketing for SMEs, Basingstoke: Palgrave Macmillan.

Callegaro, M., Manfreda, K.L., Vehovar, V. (2015). Web survey methodology. London: Sage Publications.

Cameron, K.C., Quinn, R.E. (2006). Diagnosing and changing organizational culture. Based on the competing values framework. San Francisco: Jossey-Bass.

Chandler, G., Dahlqvist, J., Davidsson, P. (2002). Opportunity recognition processes: A taxonomy and outcome implications, [w:] W.D. Bygrave, C.G. Brush, P. Davidsson, J. Fiet, P.G. Greene, R.T. Harrison, M. Lerner, G.D. Meyer, J. Sohl, A. Zacharakis (red.), Frontiers of entrepreneurship research 2002, Proceedings of the Annual Entrepreneurship Research Conference. Babson College: Wellesley.

Chandler, G., DeTienne, D., Lyon, D. (2003). Outcome implications of opportunity creation/discovery processes. Frontiers of entrepreneurship research 2003, Proceedings of the Annual Entrepreneurship Research Conference. Wellesley: Babson College.

Chesbrough, H.W. (2003). Open innovation. Boston: Harvard Business Review.

Chiasson, M., Saunders, C. (2005). Reconciling diverse approaches to opportunity research using the structuration theory. Journal of Business Venturing, 20(6), 747-767.

Choi, Y.R., Shepherd, D.A. (2004). Entrepreneurs’ decisions to exploit opportunities. Journal of Management, 30(3), 377-395.

Cieślak, M. (2002). Prognozowanie gospodarcze. Metody i zastosowania. Warszawa: PWN.

Ciuk, S., Latusek-Jurczak, D. (2012). Etyka w badaniach jakościowych, [w:] D. Jemielniak (red.), Badania jakościowe. Podejścia i teorie, tom 1. Warszawa: PWN.

Codogni, M., Duda, J., Kusa, R. (2017). Entrepreneurial orientation in high-tech and low-tech SMEs in Malopolska region. Managerial Economics, 18(1), 7-21.

Cohen, J. (1992). A power primer. Psychological Bulletin, 112(1), 155-159.

Collins-Dodd, C., Gordon, I.M., Smart, C. (2004). Further evidence on the role of gender in financial performance. Journal of Small Business Management, 42(4), 395-417.

Commission Regulation (2004). No 364 amending regulation (EC) No 70/2001 as regards the extension of its scope to include aid for research and development. Official Journal of the European Union, 47(L 63), 22-39.

Commission Recommendation (2003). 2003/361/EC concerning the definition of small and medium-sized enterprises. Official Journal of the European Union, 46(L 124), 36-41.

Corbett, A.C. (2005). Experiential learning within the process of opportunity identification and exploitation. Entrepreneurship Theory and Practice, 29(4), 473-491.

Cordeiro, A., Vieira, F.D. (2012). Barriers to innovation in SMEs: An international comparison. Proceedings of II Conferência Internacional de Integração do Design, Engenharia e Gestão para a inovação Florianópolis, Brasil, 21-23, Outubro.

Cornelissen, J.P., Clarke, J.S. (2010). Imagining and rationalizing opportunities: inductive reasoning and the creation and justification of new ventures. Academy of Management Review, 35(4), 539-557.

Covin, J.G., Eggers, F., Kraus, S., Cheng, C.-F., Chang, M.-L. (2016). Marketing-related resources and radical innovativeness in family and non-family firms: A configurational approach. Journal of Business Research, 69(12), 5620-5627.

Covin, J.G., Slevin, D.P. (1989). Strategic management of small firms in hostile and benign environments. Strategic Management Journal, 10(1), 75-87.

Cyfert, S., Dyduch, W., Latusek-Jurczak, D., Niemczyk, J., Sopińska, A. (2014). Subdyscypliny w naukach o zarządzaniu – logika wyodrębnienia, identyfikacja modelu koncepcyjnego oraz zawartość tematyczna. Organizacja i Kierowanie, 1(161), 37-49.

Cyfert, S., Krzakiewicz, K. (2016). The role of opportunity-sensing and learning processes in shaping dynamic capabilities in Polish enterprises. Management, 20(1), 276-290.

Czakon, W. (2006). Łabędzie Poppera – case studies w badaniach nauk o zarządzaniu. Przegląd Organizacji, 9, 9-12.

Czakon, W. (2012). Sieci w zarządzaniu strategicznym. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business.

Czakon, W. (2014a). Koopetycja w rozwoju przedsiębiorstw high-tech, [w:] A. Zakrzewska-Bielawska (red.), Koopetycja w rozwoju przedsiębiorstw high-tech. Determinanty i dynamika. Warszawa: Wydawnictwo Placet.

Czakon, W. (2014b). Kryteria oceny rygoru metodologicznego badań w naukach o zarządzaniu. Organizacja i Kierowanie, 1, 51-62.

Czakon, W. (2015). Zastosowanie studiów przypadku w badaniach nauk o zarządzaniu, [w:] W. Czakon (red.), Podstawy metodologii badań w naukach o zarządzaniu. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business.

Czarkowski, M.P., Niewęgłowska, A., Szmulik-Misiurek, K., Zbrzeźniak J. (2020). Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce w 2019 roku. Warszawa: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, Główny Inspektorat Sanitarny.

Dahabieh, M.S., Bröring, S., Maine, E. (2018). Overcoming barriers to innovation in food and agricultural biotechnology. Trends in Food Science & Technology, 79, 204-213.

David, F.R. (2011). Strategic management. Concepts and cases. New Jersey: Prentice Hall.

Davidsson P. (2012), Entrepreneurial opportunity and the entrepreneurship nexus: A reconceptualization. Paper presented at the Annual Meeting of the Academy of Management.

Davidsson, P. (2015). Entrepreneurial opportunities and the entrepreneurship nexus: A re-conceptualization. Journal of Business Venturing, 30(5), 674-695.

Davidsson, P. (2017).Entrepreneurial opportunities as propensities: Do Ramoglou & Tsang move the field forward? Journal of Business Venturing Insights, 7, 82-85.

Dean, T., Zhang, H., Xiao, Y. (2020).The role of complexity in the Valley of Death and radical innovation performance. Technovation, In Press, 102160.

Delgado-Verde, M., Martín-de Castro, G., & Amores-Salvadó, J. (2016). Intellectual capital and radical innovation: Exploring the quadratic effects in technology-based manufacturing firms. Technovation, 54, 35-47.

Denzin, N.K., Lincoln, Y.S. (2014). Wprowadzenie. Dziedzina i praktyka badań jakościowych, [w:] N.K. Denzin, Y.S. Lincoln (red.), Metody badań jakościowych. Tom I. Warszawa: PWN.

Dew, N. (2009). Serendipity in entrepreneurship. Organization Studies, 30(7), 735-753.

Dimov, D. (2007).Beyond the single person, single insight attribution in understanding entrepreneurial opportunities. Entrepreneurship Theory and Practice, 31(5), 713-731.

Dimov, D. (2011). Grappling with the unbearable elusiveness of entrepreneurial opportunities. Entrepreneurship Theory and Practice, 35(1), 57-81.

Djenouri, Y., Drias, H., Habbas, Z., Chemchem, A. (2013). Organizing association rules with meta-rules using knowledge clustering. Proceedings of the 2013 11th International Symposium on Programming and Systems. Algeria: Bab-Ezzouar.

Do, T.H. (2014). Determinants of innovation commercialization management and anticipated returns: An exploratory typology of SMEs. International Journal of Innovation and Technology Management, 11(6), 1450042-1-1450042-20.

Dobrzański, G., Borkowska-Niszczota, M., Kiryluk, H., Szymańska, E. (2010). Problemy interpretacji turystyki zrównoważonej. Folia Turistica – Turystyka i Ekologia, 22, 147-166.

Domínguez-Escrig, E., Mallén-Broch, F., Lapiedra-Alcamí, R., Chiva-Gómez, R. (2019). The influence of leaders’ stewardship behavior on innovation success: The mediating effect of radical innovation. Journal of Business Ethics, 159, 849-862.

Dominiak, P. (2005). Sektor MSP we współczesnej gospodarce. Warszawa: PWN.

Douglas, S.P., Craig, C.S. (2011). The role of context in assessing international marketing opportunities. International Marketing Review, 28(2), 150-162.

Drab-Kurowska, A., Sokół, A. (2010). Małe i średnie przedsiębiorstwa wobec wyzwań rozwoju technologii XX wieku. Warszawa: CeDeWu.

Drucker, P.F. (2004). Natchnienie i fart czyli innowacja i przedsiębiorczość. Warszawa: Wydawnictwo Studio Emka.

Dutta, D.K., Crossan, M.M. (2005). The nature of entrepreneurial opportunities: understanding the process using the 4I organizational learning framework. Entrepreneurship. Theory and Practice, 29(4), 425-449.

Dyduch, W. (2008). Pomiar przedsiębiorczości organizacyjnej. Katowice: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. K. Adamieckiego w Katowicach.

Dyer, L.M., Ross, C.A. (2008). Seeking advice in a dynamic and complex business environment: Impact on the success of small firms. Journal of Developmental Entrepreneurship, 13(2), 133-149.

Dziallas, M., Blind, K. (2019). Innovation indicators throughout the innovation process: An extensive literature analysis. Technovation, 80-81, 3-29.

Eckhardt, J.T., Shane, S.A. (2003). Opportunities and entrepreneurship. Journal of Management, 29(3), 333-349.

Eckhardt, J.T., Shane, S.A. (2013). Response to the commentaries: The individual-opportunity (IO) nexus integrates objective and subjective aspects of entrepreneurship. Academy of Management Review, 38(1), 160-163.

Egan, M. (2015). Driving water management change where economic incentive is limited. Journal of Business Ethics, 132(1), 73-90.

Eisend, M., Kuss, A. (2019). Research methodology in marketing. Springer: Cham.

Eito-Brun, R., Sicilia, M.-A. (2017). An innovation activity model for very small entities in the software sector: An empirical study. R&D Management, 47(5), E13-E25.

Escrig, E.D,, Broch, F.F.M., Alcamí, R.L., & Gómez, R.C. (2020). How to enhance radical innovation? The importance of organizational design and generative learning. Review of Managerial Science, 14, 1101-1122.

Fabińska, M. (2020). How Polish enterprises cooperate with business environment institutions and absorb the support provided under the EU funds: Analysis of survey results. Eurasian Business Perspectives, 14(2), 357-366.

Fairlie, R.W., Robb, A.M. (2009). Gender differences in business performance: evidence from the Characteristics of Business Owners survey. Small Business Economics, 33(4), 375-395.

Fajkowska, M., Marszał-Wiśniewska, M. (2009). Właściwości psychometryczne Skali Pozytywnego i Negatywnego Afektu – wersja rozszerzona (PANAS0X). Wstępne wyniki badań w polskiej próbie. Przegląd Psychologiczny, 52(4) 355-387.

Fan, W., Yan, Z. (2010). Factors affecting response rates of the web survey: A systematic review. Computers in Human Behavior, 26(2), 132-139.

Fellnhofer, K. (2017). Drivers of innovation success in sustainable businesses. Journal of Cleaner Production, 167, 1534-1545.

Fevolden, A.M., Grønning, T. (2010). Combining innovation and capacity utilization in high throughput systems: Moving beyond the product life cycle model by introducing second-order innovations. Industry and Innovation, 17(6), 609-628.

Fink, A. (2013). How to conduct surveys: A step-by-step guide. Thousand Oaks: Sage Publications.

Flak, O., Głód, G. (2021). Barometr Konkurencyjności Przedsiębiorstw. Źródło: http://competitiveness.sensorium24.com/ (15.07.2021).

Forgeard, M.J.C., Kaufman, J.C. (2016). Who cares about imagination, creativity, and innovation, and why? A review. Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts, 10(3) 250-269.

Fortunato, M.W.P., Alter, T.R. (2011). The individual-institutional-opportunity nexus: An integrated framework for analyzing entrepreneurship development. Entrepreneurship Research Journal, 1(1), 1-36.

Froud, J., Johal, S., Leaver, A., Williams, K. (2006). Financialization and strategy: Narrative and numbers. New York: Routledge, Taylor and Francis.

Gabrusewicz, W. (1992). Rozwój przedsiębiorstw przemysłowych i jego ocena w gospodarce rynkowej. Poznań: Wydawnictwo AE w Poznaniu.

Gadomska-Lila, K. (2011). Budowanie kultury innowacyjności w świetle badań empirycznych. Współczesne Zarządzanie, 1, 124-133.

Gaglio, C.M. (2004). The role of mental simulations and counterfactual thinking in the opportunity identification process. Entrepreneurship Theory and Practice, 28(6), 533-552.

Gartner, W.B., Shaver, K.G., Liao, J.J. (2008). Opportunities as attributions: Categorizing strategic issues from an attributional perspective. Strategic Entrepreneurship Journal, 2(4), 301-315.

Garud, R., Gehman, J., Giuliani, A.P. (2014). Contextualizing entrepreneurial innovation: A narrative perspective. Research Policy, 43(7), 1177-1188.

Gatignon, H., Tushman, M. L., Smith, W., Anderson, P. (2002). A structural approach to assessing innovation: Construct development of innovation locus, type, and characteristics. Management Science, 48(9), 1103-1122.

Gault, F. (2018). Defining and measuring innovation in all sectors of the economy. Research Policy, 47(3), 617-622.

Gierszewska, G., Romanowska, M. (2009). Analiza strategiczna przedsiębiorstwa. Warszawa: PWE.

Gieure, C., Benavides-Espinosa, M. del M., Roig-Dobón, S. (2020).The entrepreneurial process: The link between intentions and behavior. Journal of Business Research, 112, 541-548.

Glinka, B., Gudkova, S. (2011), Przedsiębiorczość, Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business.

Global Cancer Observatory(2021). Lyon: International Agency for Research on Cancer, World Health Organization. Źródło: https://gco.iarc.fr/ (20.07.2021).

Głód, W. (2014). Internacjonalizacja w procesie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw – wybrane wyniki badań empirycznych. Studia Ekonomiczne Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 194, 80-92.

Głodek, P., Łobacz, K. (2020). Entrepreneur’s participation in the business advice process – insights from the case studies of innovative small firms in Polish regions, [w:] D. Trzmielak, B. Piasecki (red.), Innovation and intellectual capital – the entrepreneurial and regional perspectives. Łódź-Warszawa: Wydawnictwo Społecznej Akademii Nauk.

Gök, O., Peker, S. (2017). Understanding the links among innovation performance, market performance and financial performance. Review of Managerial Science, 11(3), 605-631.

Gołębiowski, G. (2014). Przedsiębiorczość w Polsce w świetle badań Global Entrepreneurship Monitor. Studia BAS, 1(37), 9-25.

González-Benito, Ó., Muñoz-Gallego, P.A., García-Zamora, E. (2016). Role of collaboration in innovation success: Differences for large and small businesses. Journal of Business Economics and Management, 17(4), 645-662.

Gospodarek, T. (2012). Aspekty złożoności i filozofii nauki w zarządzaniu. Wałbrzych: Wydawnictwo Wałbrzyskiej Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości.

Gospodarek, T. (2013). Zarządzanie strategiczne – kierunki rozwoju a ontologia. Prace Naukowe Wałbrzyskiej Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości, 22(2), 23-35.

Grajewski, P. (2012). Procesowe zarządzanie organizacją. Warszawa: PWE.

Grégoire, D.A., Shepherd, D.A., Lambert, L. (2010). Measuring opportunity – recognition beliefs. Organizational Research Methods, 13(1), 114-145.

Griffin, R.W. (2004). Podstawy zarządzania organizacjami. Warszawa: PWN.

Grobelak, M. (2021). Okazje rynkowe a wiedza we współczesnym przedsiębiorstwie. Archiwum Wiedzy Inżynierskiej, 6(1), 23-30.

Gruber, M., MacMillan, I.C., Thompson, J.D. (2008). Look before you leap: Market opportunity identification in emerging technology firms. Management Science, 54(9), 1652-1665.

Gudkova, S. (2008). Rozwój małych przedsiębiorstw. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne.

Gwarda-Gruszczyńska, E. (2013). Procesy komercjalizacji innowacji w przedsiębiorstwach regionu łódzkiego. Studia Prawno-Ekonomiczne, 90, 47-63.

Haddad, M.I., Williams, I.A., Hammoud, M.S., Dwyer, R.J. (2019). Strategies for implementing innovation in small and medium-sized enterprises. World Journal of Entrepreneurship, Management and Sustainable Development, 16(1), 12-29.

Hair, J.F., Black, W.C., Babin, B.J., Anderson R.E. (2014). Multivariate data analysis. Harlow: Pearson New International Edition, Pearson Education Limited.

Halim, A.H., Ahmad, N.H., Ramayah, T., Hanifah, H., Taghizadeh, S.K., Mohamad, M.N. (2015).Towards an innovation culture: Enhancing innovative performance of Malaysian SMEs. Academic Journal of Interdisciplinary Studies, 4(2), 85-93.

Handoko, F., Smith, A., Burvill, C. (2014). The role of government, universities, and businesses in advancing technology for SMEs’ innovativeness. Journal of Chinese Economic and Business Studies, 12(2), 171-180.

Hansen, D.J., Monllor, J., Shrader, R.C. (2016). Identifying the elements of entrepreneurial opportunity constructs: Recognizing what scholars are really examining. The International Journal of Entrepreneurship and Innovation, 17(4), 240-255.

Hansen, D.J., Shrader, R.C., Monllor, J. (2011). Defragmenting definitions of entrepreneurial opportunity. Journal of Small Business Management, 49(2), 283-304.

Haus, B. (2003). Rola przejęć menedżerskich w rozwoju małej przedsiębiorczości, [w:] K. Jaremczuk (red.), Uwarunkowania rozwoju przedsiębiorczości – szanse i zagrożenia. Tarnobrzeg: Wydawnictwo PWSZ w Tarnobrzegu.

Heertje, A. (2006). Schumpeter on the economics of innovation and the development of capitalism. Cheltenham: Eward Elgar Publishing Limited.

Hejazi, S.A.M., Maleki, M.M., Naeiji, M.J. (2012). Designing a scale for measuring entrepreneurial leadership in SMEs. 2012 International Conference on Economics Marketing and Management IPEDR, 28, 71-77.

Helfat, C.E. (2007). Dynamic capabilities: Understanding strategic change in organizations. Malden: Blackwell Publishing.

Heřman, J. (2008). Průmyslové inovace. Praha: Oeconomica – Vysoká škola ekonomická.

Hisrich, R.D., Peters, M.P., Shepherd, D.A. (2005). Entrepreneurship, 6th ed. New York: McGraw-Hill/Irwin.

Hitt, M.A., Ireland, R.D., Hoskisson, R.E. (2016). Strategic management: Concepts and cases: Competitiveness and globalization. Boston: Cengage Learning.

Hoerl, R., Snee, R. (2012). Statistical thinking: Improving business performance. Hoboken: John Wiley & Sons.

Hollanders, H. (2020). European Innovation Scoreboard 2020. Luxembourg: Publications Office of the European Union.

Hollanders, H., Es-Sadki, N. (2021). European Innovation Scoreboard 2021. Luxembourg: Publications Office of the European Union.

Hu, Q., Hughes, M. (2020). Radical innovation in family firms: A systematic analysis and research agenda. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, 26(6), 1199-1234.

Huczek, M. (2009). Zarządzanie jako czynnik rozwoju przedsiębiorczości. Przedsiębiorczość – Edukacja, 5, 88-98.

Hughes, M., Morgan, R.E. (2007). Deconstructing the relationship between entrepreneurial orientation and business performance at the embryonic stage of firm growth. Industrial Marketing Management, 36(5), 651-661.

Hunter, L., Lean, J. (2014). Investigating the role of entrepreneurial leadership and social capital in SME competitiveness in the food and drink industry. Entrepreneurship and Innovation, 15(3), 179-190.

Ibidunni, O.S., Iyiola, O., Ibidunni, A.S. (2009). Product innovation, a survival strategy for small and medium enterprises in Nigeria. European Scientific Journal, 10(1), 194-209.

Indrawati, H., Caska, Suarman. (2020). Barriers to technological innovations of SMEs: how to solve them? International Journal of Innovation Science, 12(5), 545-564.

Inovační aktivity podniků – 2016 až 2018(2020). Praha: Český statistický úřad. Źródło: https://www.czso.cz/csu/czso/inovacni-aktivity-podniku-20162018 (30.08.2021).

Internet access(2021), European Union: Eurostat. Źródło: http://appsso.eurostat.ec. europa.eu/nui/show.do?dataset=isoc_ci_in_en2&lang=en (12.09.2021).

Iriste, S., Katane, I. (2018). Expertise as a research method in education. Rural Environment. Education. Personality. 11, 74-80.

Jáč, I., Rydvalová, P., Žižka, M. (2005). Inovace v malém a středním podnikání. Brno: Computer Press.

Jardon, C.M. (2016). Human capital as source of innovativeness in subsistence small businesses. Journal of Technology Management and Innovation, 11(3), 59-66.

Jasiński, A.H. (2013). Komercjalizacja jako element modelu procesowego innowacji, [w:] D. Trzmielak (red.), Innowacje i komercjalizacja w biotechnologii. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Jethu-Ramsoedh, R., Hendrickx, M. (2011). International business. Groningen: Routledge-Noordhoff Publishers.

Jeżak, J., Popczyk, W., Winnicka-Popczyk, A. (2004). Przedsiębiorstwo rodzinne. Funkcjonowanie i rozwój. Warszawa: Difin.

Jones, O. (2003). The persistence of autocratic management in small firms: TCS and organisational change. International Journal of Entrepreneurial Behaviour and Research, 9(6), 245-267.

Kaleta, A., Witek-Crabb, A. (2016). Nowoczesny model zarządzania strategicznego – koncepcja badawcza. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 420, 130-140.

Kapuścińska, K.Z., Lachiewicz, S, Matejun, M. (2016). Pozytywny wpływ ryzyka kadrowego na działalność uczelni publicznych, [w:] P. Tworek, J. Myrczek (red.). Public risk management. Wybrane zagadnienia. Tom II. Katowice: Wydawnictwo UE w Katowicach.

Karpacz, J. (2010). Determinanty dostrzegania i wykorzystywania okazji przez przedsiębiorców, [w:] A. Stabryła (red.), Koncepcje zarządzania współczesnym przedsiębiorstwem. Kraków: Wydawnictwo Mfiles.pl.

Karpacz, J., Nogalski, B. (2012). Studium przypadku w badaniu orientacji przedsiębiorczej organizacji. Prace Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości w Wałbrzychu, 17(1), 205-220.

Kasim, A., Altinay, L. (2016). How do organizational learning and market conditions affect the relationship between entrepreneurial orientation and firm growth? A preliminary analysis on small and medium size hotels in peninsular Malaysia. International Journal of Economics and Financial, 6(S7), 62-66.

Kasprzak, W.A., Pelc K.I. (2012). Innowacje. Strategie techniczne i rozwojowe. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej.

Keogh, R.H., Cox, D.R. (2014). Case-control studies.Cambridge: Cambridge University Press.

Kirzner, I.M. (1973). Competition and entrepreneurship. Chicago: University of Chicago Press.

Kirzner, I.M. (2009). The alert and creative entrepreneur: A clarification. Small Business Economics, 32(2), 145-152.

Kitching, J., Rouse, J. (2017). Opportunity or dead end? Rethinking the study of entrepreneurial action without a concept of opportunity. International Small Business Journal, 35(5), 558-577.

Kiveu, M.N., Namusonge, M., Muathe, S. (2019).Effect of innovation on firm competitiveness: The case of manufacturing SMEs in Nairobi County, Kenya. International Journal of Business Innovation and Research, 18(3), 307-327.

Klincewicz, K. (2016). Zarządzanie innowacjami i technologiami – perspektywa organizacji – dostawcy, [w:] K. Klincewicz (red.), Zarządzanie, organizacja i organizowanie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego.

Koczerga, M. (2014). Motywacja przedsiębiorcza a identyfikacja okazji. Problemy Zarządzania, 12(3/47), 88-108.

Kohn, S., Hüsig, S. (2006). Potential benefits, current supply, utilization and barriers to adoption: An exploratory study on German SMEs and innovation software. Technovation, 26(8), 988-998.

Komisja Europejska (2015). Poradnik dla użytkowników dotyczący definicji MŚP. Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej.

Koncepce podpory malých a středních podnikatelů na období let 2014-2020(2012). Praha: Ministerstvo průmyslu a obchodu ČR, Oddělení politiky MSP, finančních nástrojů a maloobchodu.

Kor, Y.Y., Mahoney, J.T., Michael, S.C. (2007). Resources, capabilities and entrepreneurial perceptions. Journal of Management Studies. 44(7), 1187-1212.

Kornish, L.J., Ulrich, K.T. (2011).Opportunity spaces in innovation: Empirical analysis of large samples of ideas. Management Science, 57(1), 107-128.

Korpysa, J. (2014). Kultura innowacyjności mikroprzedsiębiorstw spin off. Studia Ekonomiczne, 202, 148-159.

Kraśnicka, T. (2002). Koncepcja rozwoju przedsiębiorczości ekonomicznej i pozaekonomicznej. Katowice: Wydawnictwo AE w Katowicach.

Kraśnicka, T. (2010). Rola przywództwa strategicznego w kreowaniu innowacji, [w:] H. Bieniok, T. Kraśnicka (red.), Innowacje w zarządzaniu przedsiębiorstwem oraz instytucjami sektora publicznego. Teoria i praktyka. Katowice: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach.

Kraśnicka, T. (2013). Innowacyjność przedsiębiorstw – uwarunkowania organizacyjne. Studia Ekonomiczne, 136, 165-179.

Kraśnicka, T. (2016). Działania kadry menedżerskiej zorientowane na stymulowanie innowacyjności pracowników w MŚP. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe UE w Katowicach, 278, 53-66.

Kraśnicka, T., Ingram, T. (red.) (2014). Innowacyjność przedsiębiorstw – koncepcje, uwarunkowania i pomiar. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.

Kraśnicka, T., Ingram, T., Bratnicka, K. (2016). Stan i kierunki dalszych badań nad zjawiskiem przedsiębiorczości rodzinnej w Polsce. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Organizacja i Zarządzanie, 93, 285-297.

Kraus, S., Kauranen, I. (2009). Strategic management and entrepreneurship: Friends or foes?International Journal of Business Science and Applied Management, 4(1), 37-50.

Kraus, S., Reiche, B.S., Resche, C.H. (2007). Implications of strategic planning in SMEs for international entrepreneurship research and practice, [w:] M. Terziovski (red.), Energizing management through innovation and entrepreneurship: European research and practice. London: Routledge.

Krupski, R. (2009). Strategie elastyczne, [w:] R. Krupski, J. Niemczyk, E. Stańczyk-Hugiet, Koncepcje strategii organizacji. Warszawa: PWE.

Krupski, R. (2011a). Okazje w zarządzaniu strategicznym przedsiębiorstwem. Organizacja i Kierowanie, 4(147), 11-24.

Krupski, R. (2011b). Rozwój małych i średnich firm w świetle badań empirycznych. Kontekst strategiczny, [w:] S. Lachiewicz, M. Matejun (red.), Zarządzanie rozwojem małych i średnich przedsiębiorstw. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business.

Krupski, R. (2012). Redundancje zasobów i procedur jako panaceum na niepewność otoczenia. Organizacja i Kierowanie, 2, 11-22.

Krupski, R. (2013). Rodzaje okazji w teorii i w praktyce zarządzania. Prace Naukowe Wałbrzyskiej Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości, 23(1), 5-16.

Krupski, R. (2015). Odnowa strategiczna. Deliberacje przedstrategiczne. Management Forum, 3(1), 37-41.

Krzakiewicz, K., Cyfert, S. (2013). Role przywódców w procesie zarządzania innowacjami. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 300, 28-38.

Krzakiewicz, K., Cyfert, Sz., Kraśniak, J., (2006). Zmiany w systemach planowania i organizowania polskich przedsiębiorstw. Przegląd Organizacji, 2, 20-23.

Kubota, F.I., da Rosa, L.C. (2013). Identification and conception of cleaner production opportunities with the Theory of Inventive Problem Solving. Journal of Cleaner Production, 47, 199-210.

Kump, B., Engelmann, A., Kessler, A., Schweiger, C. (2019). Toward a dynamic capabilities scale: Measuring organizational sensing, seizing, and transforming capacities. Industrial and Corporate Change, 28(5), 1149-1172.

Kurczewska, A. (2011), Od pomysłu do przedsięwzięcia – koncepcja sposobności przedsiębiorczych. Przegląd Organizacji, 5(856), 16-19.

Kurczewska, A. (2012). Wybrane modele procesu przedsiębiorczego oparte na koncepcji sposobności. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług, 90, 45-59.

Kurowska, M., Szymańska, K., Walecka, A. (2013). Wewnętrzne determinanty rozwoju przedsiębiorczości technologicznej w firmach sektora MSP, [w:] S. Lachiewicz, M. Matejun, A. Walecka (red.), Przedsiębiorczość technologiczna w małych i średnich firmach. Czynniki rozwoju. Warszawa: Wydawnictwo WNT.

Kusa, R. (2015). Rozwój organizacji a proces przedsiębiorczości. Marketing i Rynek, 5(CD), 696-707.

Kuzmenko, R.V., Stepanov, L.V., Moiseev, S.I., Sysoeva, T.P., Lukin A.N. (2021). Modeling the solution of some management problems using latent variables. Journal of Physics: Conference Series, 1902, 012076.

Lachiewicz, S. (2003). Rozwój sektora małych i średnich przedsiębiorstw w gospodarce polskiej, [w:] S. Lachiewicz (red.), Małe firmy w regionie łódzkim. Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej.

Lachiewicz, S., Matejun, M. Walecka, A. (red.) (2013). Przedsiębiorczość technologiczna w małych i średnich firmach. Warszawa: Wydawnictwo WNT.

Lachiewicz, S., Matejun, M. (2012). Specyfika zarządzania małymi i średnimi przedsiębiorstwami, [w:] M. Matejun (red.), Zarządzanie małą i średnią firmą w teorii i w ćwiczeniach. Warszawa: Difin.

Lachiewicz, S., Matejun, M. (2016). Kulturowe warunki rozwoju innowacyjności małych i średnich przedsiębiorstw. Zarządzanie i Finanse, 14(2), cz. 2, 179-192.

Lachiewicz, S., Walecka, A. (2013). Organizacja jako obiekt zarządzania – spektrum form i możliwości, [w:] A. Adamik (red.), Nauka o organizacji. Ujęcie dynamiczne. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business.

Lachiewicz, S., Załęczny, L. (2003). Małe firmy w gospodarce rynkowej, [w:] S. Lachiewicz (red.), Małe firmy w regionie łódzkim. Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej.

Lachiewicz, S., Zdrajkowska, H. (2003). Cykl życia małej firmy, [w:] S. Lachiewicz (red.), Małe firmy w regionie łódzkim, Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej.

Lambries, D. (2008). Computerized self-administered questionnaires (CSAQ), [w:] P.J. Lavrakas (red.), Encyclopedia of survey research methods, Thousand Oaks: Sage Publications, 2008.

Le Roux, I., Bengesi, K.M.K. (2014). Dimensions of entrepreneurial orientation and small and medium enterprise performance in emerging economies. Development Southern Africa, 31(4), 606-624.

Lechner, C., Gudmundsson, S.V. (2014). Entrepreneurial orientation, firm strategy and small firm performance. International Small Business Journal, 32(1), 36-60.

Lee, J.H., Venkataraman, S. (2006). Aspirations, market offerings, and the pursuit of entrepreneurial opportunities. Journal of Business Venturing, 21(1), 107-123.

Lemańska-Majdzik, A. (2013). Powody prowadzenia własnej działalności gospodarczej małych firm. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Zarządzanie, 1, 48-56.

Leszczewska, K. (2007). Strategie zarządzania potencjałem pracy w małych i średnich podmiotach gospodarczych, [w:] S. Lachiewicz, M. Matejun (red.), Problemy współczesnej praktyki zarządzania, tom 1. Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej.

Levy, M., Powell, P. (2005). Strategies for growth in SMEs: The role of information and information systems. Oxford: Elsevier Butterworth-Heinemann.

Li, D., Liu J. (2014).Dynamic capabilities, environmental dynamism, and competitive advantage: Evidence from China. Journal of Business Research, 67(1), 2793-2799.

Lin, W.-T., Chen, Y.-Y., Ahlstrom, D., Wang, L.C. (2021). Does international expansion constrain growth? Business groups, internationalization, institutional distance, and the Penrose effect. Multinational Business Review, 29(1), 70-95.

Lisowska, R. (2020). Zdolności dynamiczne a rozwój małych przedsiębiorstw. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Lisowska, R., Stanisławski, R. (2015). The cooperation of small and medium-sized enterprises with business institutions in the context of open innovation. Procedia Economics and Finance, 23, 1273-1278.

Listwan, T. (2009). Strategiczne zarządzanie kadrami w małych i średnich przedsiębiorstwach, [w:] T. Listwan, H. Mruk (red.), Zarządzanie małymi i średnimi przedsiębiorstwami. Poznań: Wydawnictwo Forum Naukowe.

Lomberg, C., Urbig, D., Stöckmann, C., Marino, L.D., Dickson, P.H. (2017). Entrepreneurial orientation: The dimensions’ shared effects in explaining firm performance. Entrepreneurship Theory and Practice, 41(6), 973-998.

Loué, C., Baronet, J. (2012). Toward a new entrepreneurial skills and competencies framework: A qualitative and quantitative study. International Journal of Entrepreneurship and Small Business, 17(4), 455-477.

Łuczka, T. (2001). Kapitał obcy w małym i średnim przedsiębiorstwie. Warszawa: PWN.

Ludvík, L., Peterková, J. (2014). Management approaches of large and small enterprises in Czech Republic. Actual Problems of Economics, 155(5), 36-45.

Lumpkin, G.T., Dess, G.G. (1996). Clarifying the entrepreneurial orientation construct and linking it to performance. The Academy of Management Review, 21(1), 135-172.

Lumpkin, G.T., Hills, G., Shrader, R. (2004). Opportunity recognition, [w:] H.P. Welsch (red.), Entrepreneurship: The way ahead. New York: Routledge.

Machaczka, Z. (1998). Zarządzanie rozwojem organizacji. Warszawa-Kraków: PWN.

Mączyńska, E., Okoń-Horodyńska, E. (2020). Przedsiębiorstwo i jego otoczenie w obliczu czwartej rewolucji przemysłowej – wyzwania, szanse i zagrożenia, Przegląd Organizacji, 1, 9-21.

Madrid-Guijarro, A., Garcia, D., Van Auken, H. (2009). Barriers to innovation among Spanish manufacturing SMEs. Journal of Small Business Management, 47(4), 465-488.

Maier, M., Podwysocka, A. (2016). Ilościowe badania makroekonomiczne w kontekście metod badań typowych dla nauk o zarządzaniu. Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zarządzanie, XLIII(1), 43-54.

Majumdar, S. (2008). Growth strategy in small entrepreneurial business organisations: A conceptual model. Journal of Entrepreneurship, 17(2), 157-168.

Makowiec, M., Ortyl, J. (2013). Komercjalizacja innowacyjnych rozwiązań opracowanych w ramach prac badawczo-rozwojowych na przykładzie branży chemicznej. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 786, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 64(1), 581-592.

Maldonado-Guzmán, G., Garza-Reyes, J.A., Pinzón-Castro, S.Y., Kumar, V. (2017). Barriers to innovation in service SMEs: Evidence from Mexico, Industrial Management & Data Systems, 117(8), 1669-1686.

Manning, S, Bejarano, T.A. (2017). Convincing the crowd: Entrepreneurial storytelling in crowdfunding campaigns. Strategic Organization, 15(2), 194-219.

Mapa Dotacji UE(2021). Warszawa: Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. Źródło: https://mapadotacji.gov.pl/ (21.07.2021).

Marjański, A. (2012). Strategie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw w regionie, [w:] A. Adamik (red.), Współpraca małych i średnich przedsiębiorstw w regionie. Budowanie konkurencyjności firm i regionu. Warszawa: Difin.

Martin, D.M., Schouten, J.W. (2014). Consumption-driven market emergence. Journal of Consumer Research, 40(5), 855-870.

Martini, A., Laugen, B.T., Gastaldi, L., Corso, M. (2013). Continuous innovation: Towards a paradoxical, ambidextrous combination of exploration and exploitation. International Journal of Technology Management, 61(1), 1-22.

Masłyk-Musiał, E. (1996). Zarządzanie zmianami w firmie. Warszawa: Centrum Informacji Menedżera.

Mason, M.C., Floreani, J., Miani, S., Beltrame, F., Cappelletto, R. (2015). Understanding the impact of entrepreneurial orientation on SMEs’ performance. The role of the financing structure. Procedia Economics and Finance, 23, 1649-1661.

Matejun, M. (2012a). Metoda delficka w naukach o zarządzaniu, [w:] E. Kuczmera-Ludwiczyńska (red.), Zarządzanie w regionie. Teoria i praktyka. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.

Matejun, M. (2012b). Regionalne instrumenty wspierania rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw, [w:] A. Adamik (red.), Współpraca małych i średnich przedsiębiorstw w regionie. Budowanie konkurencyjności firm i regionu. Warszawa: Difin.

Matejun, M. (2014). The role of flexibility in building the competitiveness of small and medium enterprises. Management, 18(1), 154-168.

Matejun, M. (2015). Absorpcja wsparcia w zarządzaniu rozwojem mikro, małych i średnich przedsiębiorstw – podejście strategiczne. Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej.

Matejun, M. (2017a). Development of students’ innovative competences in the academic environment: determinants and career paths. People: International Journal of Social Sciences, 3(2), 2191-2209.

Matejun, M. (2017b). Przestrzenie okazji w rozwoju proinnowacyjności pracowniczej. Przegląd Nauk Ekonomicznych, 27, 107-121.

Matejun, M. (2017c). The scope and effectiveness of support for the innovative potential of small business in the European Union. Journal of Economics, Business and Management, 5(8), 290-297.

Matejun, M. (2018a). Conceptualisation and operationalisation of entrepreneurial opportunities in theory and practice of management sciences. Organisational Studies and Innovation Review, 4(3), 1-16.

Matejun, M. (2018b). The process of opportunities exploration and exploitation in the development of SMES’ innovativeness. Management and Production Engineering Review, 9(3), 3-15.

Matejun, M., Motyka, A. (2016). Zasobowe zdolności dynamiczne w zarządzaniu rozwojem firm sektora MSP. Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej.

Matejun, M., Nowicki, M. (2013). Organizacja w otoczeniu – od analizy otoczenia do dynamicznej lokalizacji, [w:] A. Adamik (red.), Nauka o organizacji. Ujęcie dynamiczne. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business.

Matejun, M., Szymańska, K. (2012). Finansowanie i wspomaganie rozwoju firm sektora MSP, [w:] M. Matejun (red.), Zarządzanie małą i średnią firmą w teorii i w ćwiczeniach. Warszawa: Difin.

Mazzarol, T.W., Reboud, S., Clark, D. (2011). In search of the ‘SME Ordinaire’: Towards a taxonomy. Proceedings of 56th Annual ICSB World Conference “Back to the Future: Changes in Perspectives of Global Entrepreneurship and Innovation”, 15-18 June, Stockholm, Sweden.

McCraw, T.K. (2009). Prophet of innovation: Josef Schumpeter and creative destruction. Cambridge: Harvard University Press.

McMullen, J., Shepherd, A. (2006). Entrepreneurial action and the role of uncertainty in the theory of the entrepreneur. Academy of Management Review, 31(1), 132-152.

Mikołajczyk, B. (2013). Pomiar i ocena innowacyjności MSP. Zarządzanie i Finanse, 2(2), 265-279.

Mikołajczyk, B., Krawczyk, M., Kurczewska, A. (2012). Ewolucja pomiaru innowacyjności w firmie. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, 266, 251-261.

Mikoláš, Z. (2012). Dilema spontánního řádu produktivního systému. Ekonomický časopis, 60(8), 815-834.

Mikoláš, Z. (2014). Potential theory and innovation dynamics of enterprise. Studia Ekonomiczne, 183, cz. 1, 197-204.

Mikoláš, Z. (2015). Teorie a praxe evoluce produktivních systémů, [w:] Š. Majtán i in., Aktuálne problémy podnikovej sféry 2015. Zborník vedeckých prác. Bratislava: Vydavateľstvo Ekonom.

Mikoláš, Z. (2016). The dilemmas of the contemporary world. Binus Business Review, 7(3), 271-275.

Mikoláš, Z., Fialová, V. (2016). The dilemmas of the power of market economy. Studia Ekonomiczne, 303, 9-23.

Mikoláš, Z., Peterková, J. (2015). Dilemmas of innovative dynamism and social responsibility. Interantional Journal of Investment Management and Finacial Innovations, 2(1), 35-40.

Mikoláš, Z., Peterková, J., Tvrdíková, M. i in. (2011). Konkurenční potenciál průmyslového podniku. Praha: C.H. Beck.

Mikoláš, Z., Wozniaková, Z. (2014). Synergic time effect of intelligent enterprise. International Journal of Latest Research in Science And Technology, 3(3), 7-10.

Milanesi, M. (2018). Exploring passion in hobby-related entrepreneurship. Evidence from Italian cases. Journal of Business Research, 92, 423-430.

Miles, R.E., Snow, C.C. (1978). Organizational strategy, structure and process. New York: McGraw-Hill.

Miller, D. (1983). The correlates of entrepreneurship in three types of firms. Management Science, 29(7), 770-791.

Miller, D., Le Breton-Miller, I. (2017). Sources of entrepreneurial courage and imagination: Three perspectives, three contexts. Entrepreneurship Theory and Practice, 41(5), 667-675.

Mintzberg, H., Ahlstrand, B., Lampel, J. (2005). Strategy safari: A guided tour through the wilds of strategic mangament. New York: Free Press.

Mordhorst, M., Schwarzkopf, S. (2017). Theorising narrative in business history. Business History, 59(8), 1155-1175.

Morrell, K. (2008). The narrative of ‘evidence based’ management: A polemic. Journal of Management Studies, 45(3), 613-635.

Mrożewski, M., Kratzer, J. (2017). Entrepreneurship and country-level innovation: investigating the role of entrepreneurial opportunities. The Journal of Technology Transfer, 42(2), 1125-1142.

Murphy, P. (2011). A 2x2 conceptual foundation for entrepreneurial discovery theory. Entrepreneurship Theory and Practice, 35(2), 359-374.

Murphy, P.J., Marvel, M.R. (2007). The opportunity-based approach to entrepreneurial discovery research. Current Topics in Management, 12, 169-191.

Musyoka, F.K., Ombui, K., Iravo, M. (2017).Determinants of entrepreneurial investments in private sector health services provision in Wote, Makueni County. International Journal of Entrepreneurship and Project Management, 2(1), 93-107.

Najda-Janoszka, M. (2010). Organizacja wirtualna. Teoria i praktyka. Warszawa: Difin.

Nakku, V.B., Agbola, F.W., Miles, M.P. (2020). A. Mahmood, The interrelationship between SME government support programs, entrepreneurial orientation, and performance: A developing economy perspective. Journal of Small Business Management, 58(1) 2-31.

Naudé, W. (2008). Entrepreneurship in economic development. Research Paper, UNU-WIDER, United Nations University (UNU), No. 20.

Niemczyk, J. (2009). Filozofie i szkoły strategii, [w:] R. Krupski, J. Niemczyk, E. Stańczyk-Hugiet, Koncepcje strategii organizacji. Warszawa: PWE.

Nogalski, B., Karpacz, J. (2011). Komponenty orientacji przedsiębiorczej – studium przypadku. Współczesne Zarządzanie, 3, 43-51.

Nogalski, B., Niewiadomski, P, (2017). Próba oceny dynamiki implementacyjnej przedsiębiorstwa wytwórczego – w kierunku teorii okazji. Management Forum, 5(1), 19-29.

Nogalski, B., Wójcik-Karpacz, A. (2011). Istota i pomiar innowacyjności organizacji: Case research. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, 171, 306-315.

Novikova, K., Wiśniewska, M. (2017). Twórczość a innowacja w świetle wybranych koncepcji w naukach społecznych i humanistycznych. Journal of Modern Science, 34(2), 59-78.

Nowak, S. (2012). Metodologia badań społecznych. Warszawa: PWN.

Nowicki, M. (2015). SWOT, [w:] K. Szymańska (red.), Kompendium metod i technik zarządzania. Teoria i ćwiczenia. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business.

O’Regan, N., Ghobadian, A. (2005). Innovation in SMEs: The impact of strategic orientation and environmental perceptions. International Journal of Productivity and Performance Management, 54(2), 81-97.

Obłój, K., Trybuchowski, M. (2010). Zarządzanie strategiczne, [w:] A.K. Koźmiński, W. Piotrowski (red.), Zarządzanie. Teoria i praktyka. Warszawa: PWN.

Odia, J.O., Odia, A.A. (2013). Developing entrepreneurial skills and transforming challenges into opportunities in Nigeria. Journal of Educational and Social Research, 3(3), 289-298.

Okoli, C., Pawlowski, S.D. (2004).The Delphi method as a research tool: An example, design considerations and applications. Information & Management, 42(1), 15-29.

Oslo Manual (2005). Guidelines for collecting and interpreting innovation data, 3th Edition. European Union: OECD Publishing, Eurostat.

Oslo Manual (2018). Guidelines for collecting, reporting and using data on innovation, 4th Edition. European Union: OECD Publishing, Eurostat.

Otoliński, E. (1996). Istota i kreowanie przedsiębiorczości. Przegląd Organizacji, 9, 25-27.

Oyson, M., Whittaker, D.H. (2010). An opportunity-based approach to international entrepreneurship: pursuing opportunities internationally through prospection. Proceedings of the 18th Annual High Technology Small Firms Conference. The Netherlands: Enschede.

Packard, M.D. (2017). Where did interpretivism go in the theory of entrepreneurship? Journal of Business Venturing, 32(5), 536-549.

Państwowa Inspekcja Sanitarna (2020). Stan sanitarny kraju w roku 2019. Warszawa: Główny Inspektorat Sanitarny.

Parida, V., Westerberg, M., Frishammar, J. (2012). Inbound open innovation activities in high-tech SMEs: The impact on innovation performance. Journal of Small Business Management, 50(2), 283-309.

Pellikka, J.T., Malinen, P. (2014). Business models in the commercialization processes of innovation among small high-technology firms. International Journal of Innovation and Technology Management, 11(2), 1450007-1 - 1450007-20.

Penc, J. (1997). Leksykon biznesu. Warszawa: Agencja Wydawnicza Placet.

Penc, J. (2007). Zarządzanie innowacyjne. Łódź: Wyższa Szkoła Studiów Międzynarodowych w Łodzi.

Peterková, J. (2018). Využití konceptů inovací v průmyslovém podniku. Ostrava: VŠB-TU.

Peters, T.J., Waterman, Jr. R.H. (2004). W poszukiwaniu doskonałości w biznesie. Doświadczenia najlepiej zarządzanych firm Ameryki. Warszawa: Wydawnictwo MT Biznes.

Philip, L., Morrish, S. (2019). Opportunity-based new venture creation: An opportunity, outcome and process (o-o-p) framework. Proceedings of ICSB World Conference, Washington.

Piasecki, B. (2001a). Mała firma w teoriach ekonomicznych, [w:] B. Piasecki (red.), Ekonomika i zarządzanie małą firmą. Warszawa-Łódź: PWN.

Piasecki, B. (2001b). Wstęp, [w:] B. Piasecki (red.), Ekonomika i zarządzanie małą firmą. Warszawa-Łódź: PWN.

Piech, K. (2003). „Tradycyjne” metody heurystyczne – przegląd i zastosowania, Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów SGH, 40, 91-101.

Piecuch, T. (2005). Motywy podejmowania działalności gospodarczej na przykładzie badanych przedsiębiorców województwa podkarpackiego. Przegląd Organizacji, 7-8, 43-46.

Piecuch, T. (2010). Funkcjonowanie małych i średnich przedsiębiorstw w gospodarce, [w:] M. Matejun (red.), Wyzwania i perspektywy zarządzania w małych i średnich przedsiębiorstwach. Warszawa: C.H. Beck.

Piecuch, T. (2018). Strategiczne aspekty przedsiębiorczości korporacyjnej. Organizacja i Kierowanie, 4(183), 71-85.

Pierścionek, Z. (1996). Strategie rozwoju firmy. Warszawa: PWN.

Piotrowska, A. (2019). Uwarunkowania konkurencyjności małych przedsiębiorstw innowacyjnych, [w:] A. Marjański, K. Wach (red.), Firmy rodzinne – determinanty funkcjonowania i rozwoju. Łódź: Wydawnictwo Społecznej Akademii Nauk.

Piróg, D. (2016). Determinanty przedsiębiorczości indywidualnej – zarys stanu badań. Przedsiębiorczość – Edukacja, 12, 300-314.

Pittner, M., Švejda, P. (2007). Řízení inovací v podniku. Praha: Filosofia.

Plotnikova, M., Romero, I.,, Martínez-Román, J.A. (2016). Process innovation in small businesses: The self-employed as entrepreneurs. Small Business Economics, 47, 939-954.

Pocztowski, A., Pauli, U. (2013). Profesjonalizacja zarządzania zasobami ludzkimi w małych i średnich przedsiębiorstwach. Zarządzanie Zasobami Ludzkimi, 3-4(92-93), 9-22.

Pomianek, I., Niewęgłowska, N. (2017). Bariery rozwoju pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich w opinii przedsiębiorców i władz lokalnych powiatu radzyńskiego. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 487, 249-261.

Population on 1 January(2021). European Union: Eurostat. Źródło: https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/TPS00001/bookmark/table?lang=en&bookmarkId=c0aa2b16-607c-4429-abb3-a4c8d74f7d1e (30.08.2021).

Porter, M. (2010). Strategia konkurencji. Metody analizy sektorów i konkurentów. Warszawa: Wydawnictwo MT Biznes.

Poznańska, K. (2016). Współpraca małych i średnich przedsiębiorstw z podmiotami zewnętrznymi w zakresie innowacyjności. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 280, 143-156.

Poznańska, K., Schulte-Zurhausen, M. (1994). Kryteria klasyfikacji małych i średnich przedsiębiorstw. Przegląd Organizacji, 2, 24-27.

Pratono, A.H., Wee, T.C., Syahchari, D.H., Nugraha, A.T., Mat, N.K.N., Fitri, H. (2013). The direct effect of entrepreneurial orientation and innovation success on firm performance. American Journal of Economics, 3(1), 1-6.

Ramoglou, S., Tsang, E.W.K. (2016). A realist perspective of entrepreneurship: Opportunities as propensities. Academy of Management Review, 41(3), 410-434.

Rasmussen, C.C. (2014). Intangible resources as drivers of high growth. International Journal of Innovation Management, 18(4), 1450021-1 – 1450021-20.

Ratajczak, M. (2019). Społeczna odpowiedzialność mikro, małych i średnich przedsiębiorstw w sektorze agrobiznesu: podejście modelowe. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.

Ratalewska, M., Stawasz, E. (2016). Innowacje w małych i średnich przedsiębiorstwach, [w:] R. Lisowska, J. Ropęga (red.), Przedsiębiorczość i zarządzanie w małej i średniej firmie. Teoria i praktyka. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Renko, M., El Tarabishy, A., Carsrud, A.L., Brännback, M. (2015). Understanding and measuring entrepreneurial leadership style. Journal of Small Business Management, 53(1), 54-74.

Rezaei, B., Delangizan, S., Khodaei, A. (2020). Business environment: Designing and explaining the new environmental hostility model in small and medium enterprises. Journal of System Management, 6(3), 1-29.

Richert-Kaźmierska, A. (2007). Partnerstwo na rzecz rozwoju regionalnego a konkurencyjność regionalna, [w:] T. Biernat (red.), Przedsiębiorstwo i państwo – wybrane problemy konkurencyjności. Szczecin: Wydawnictwo Katedry Mikroekonomii Uniwersytetu Szczecińskiego.

Rodríguez-Gutiérrez, M.J., Moreno, P., Tejada, P. (2015). Entrepreneurial orientation and performance of SMEs in the services industry. Journal of Organizational Change Management, 28(2), 194-212.

Romanowska, M. (2016). Determinanty innowacyjności polskich przedsiębiorstw. Przegląd Organizacji, 2(913), s. 29-35.

Romanowska, M. (2017). Profil diagnostyczny jako narzędzie badania innowacyjności przedsiębiorstw. Studia Oeconomica Posnaniensia, 5(9), 107-122.

Romero, I., Martínez-Román, J.A. (2012).Self-employment and innovation. Exploring the determinants of innovative behavior in small businesses. Research Policy, 41, 178-189.

Ronstadt, R. (1988). The corridor principle. Journal of Business Venturing, 3(1), 31-40.

Ropęga, J. (2017). Proces przedsiębiorczy w firmach rodzinnych. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, 6(3), 431-441.

Ropęga, J. (2019). Novice and habitual entrepreneurs: entrepreneurial motivations and exploitation of opportunities as a part of entrepreneurial process, [w:] S. Lachiewicz, S. Flaszewska (red.), Wybrane problemy zarządzania rozwojem organizacji w przemyśle 4.0. Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej.

Ropęga, J. (2020). Mikro i mali seryjni przedsiębiorcy w Polsce: charakterystyka, zachowania i postawy wobec okazji, kierunki dalszych badań, [w:] L. Bohdanowicz, P. Dziurski (red.), Innowacje i marketing we współczesnych organizacjach Wybrane zagadnienia. Warszawa: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie.

Rudawska, J. (2017). Innowacyjność organizacji – istota i pomiar. Europa Regionum, 31, 9-21.

Safin, K. (2008). Wybór 1: strategia rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw, [w:] K. Safin (red.), Zarządzanie małym i średnim przedsiębiorstwem. Wrocław: Wydawnictwo AE im. O. Langego we Wrocławiu.

Safin, K., Pabjan, B., Pluta, J. (2014). Strategie sukcesyjne polskich przedsiębiorstw rodzinnych. Warszawa: Difin.

Saha, K., Kumar, R., Dutta, S.K., Dutta, T. (2017). A content adequate five-dimensional entrepreneurial orientation scale. Journal of Business Venturing Insights, 8, 41-49.

Sam, M.F.M., Tahir, M.N.H., Abu Bakar, K. (2012). Owner-managers of SMEs in IT sector: Leadership and company performance. International Journal of Business and Social Science, 3(14), 195-205.

Schumpeter, J.A. (1934). The theory of economic development. Cambridge: Harvard University Press.

Schumpeter, J.A. (1989). Essays: On entrepreneurship, innovations, business cycle and the evolution of capitalism. New Jersey: Transaction Publisher.

Schumpeter, J.A. (2009). Kapitalizm, socjalizm, demokracja. Warszawa: PWN.

Schurenberg, E. (2012), What’s an entrepreneur? The best answer ever. Inc. Źródło: https://www.inc.com/eric-schurenberg/the-best-definition-of-entepreneurship.html (31.08.2019).

Shabbir, M.S., Kassim, N.M. (2019). Entrepreneur as an individual. Review of recent literature on entrepreneurial skills. Opción, 35(89), 582-599.

Shane, S. (2003). A general theory of entrepreneurship: The individual–opportunity nexus. Cheltenham: Edward Elgar Publishing.

Shane, S. (2012). Reflections on the 2010 AMR Decade Award: delivering on the promise of entrepreneurship as a field of research. Academy of Management Review, 37(1), 10-20.

Shane, S., Venkataraman, S. (2000). The promise of entrepreneurship as a field of research. Academy of Management Review, 25(1), 217-226.

Sher, A., Mazhar, S., Abbas, A., Iqbal, M.A., Li, X. (2019). Linking entrepreneurial skills and opportunity recognition with improved food distribution in the context of the CPEC: A case of Pakistan. Sustainability. 11(7), 1838.

Shi, H.X. (2014). Entrepreneurship in family business. Cases from China. International Studies in Entrepreneurship, 30.

Short, J.C., Ketchen, D.J., Shook, C.L., Ireland, R.D. (2010). The concept of “opportunity” in entrepreneurship research: Past accomplishments and future challenges. Journal of Management, 36(1), 40-65.

Sieczko, A. (2018), Okazja przedsiębiorcza w kontekście ekonomii doświadczeń na przykładzie Żywego Muzeum Piernika w Toruniu. Intercathedra, 3(36), 299-306.

Silva, D.R. de M., Lucas, L.O., Vonortas, N.S. (2020). Internal barriers to innovation and university-industry cooperation among technology-based SMEs in Brazil. Industry and Innovation, 27(3), 235-263.

Singh, R. (2000). Entrepreneurial opportunity recognition through social networks. New York: Routledge.

Singh, V., Agrawal, A. (2017). Impact of business environment on balancing innovation process in Indian SMEs. International Journal of Business Innovation and Research, 12(2), 224-239.

Skowronek-Mielczarek, A., Bojewska, B. (2017). Zachowania innowacyjne małych i średnich przedsiębiorstw w warunkach niepewności. Handel Wewnętrzny, 3(368), Tom II, 47-59.

Skowrońska, A., Tarnawa, A. (red.) (2021). Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce 2021. Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.

Skowrońska, A., Zakrzewski, R. (red.) (2020). Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw 2020. Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.

Skuza, A. (2011). Podnoszenie innowacyjności przedsiębiorstw jako metoda przedłużenia cyklu życia produktów. Zeszyty Naukowe UE w Poznaniu, 165, 104-112.

Smith, B., Matthews, C.H., Schenkel, M.T. (2005). The search for and discovery of different types of entrepreneurial opportunities: The effects of tacitness and codification. Frontiers of entrepreneurship research 2005, Proceedings of the Annual Entrepreneurship Research Conference. Wellesley: Babson College.

Smith, B.R., Matthews, C.H., Schenkel, M.T. (2009). Differences in entrepreneurial opportunities: The role of tacitness and codification in opportunity identification. Journal of Small Business Management, 47(1), 38-57.

Sopińska, A. (2013). Otwarte innowacje bazujące na mądrości „tłumu” – podstawa sukcesu współczesnego przedsiębiorstwa. Zarządzanie i Finanse, 4(1), 287-302.

Sopińska, A. (2014). Zarządzanie wiedzą a innowacyjność organizacji sieciowych w świetle wyników badań. Studia Ekonomiczne, 183, cz. 1, 243-255.

Sopińska, A., Dziurski, P. (2018). Otwarte innowacje. Perspektywa współpracy i zarządzania wiedzą. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie.

Sopińska, A., Wachowiak, P. (2016). Innowacyjność przedsiębiorstw działających w Polsce. Przegląd Organizacji, 5(916), 17-23.

Sosnowska, A., Łobejko, A. (2008). Drogi do sukcesu polskich małych i średnich przedsiębiorstw. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.

Stabryła, A. (1996). Zarządzanie rozwojem firmy. Kraków: Wydawnictwo AE w Krakowie.

Stańczyk, S., Sus-Januchowska, A. (2005). Organizacja przyszłości – próba konceptualizacji podstawowych kategorii epistemologicznych, [w:] A. Stabryła (red.), Innowacyjność we współczesnych organizacjach. Kraków: Wydawnictwo AE w Krakowie.

Stankiewicz, J., Moczulska, M. (2013). Poprzez walkę i współzawodnictwo pracowników do innowacyjnej organizacji (w świetle wyników badań empirycznych). Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 293, 119-130.

Stawasz, E. (2011). Innowacyjność polskiego sektora MSP w świetle badań własnych. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług, 70, 241-290.

Stawasz, E. (2013a). Innovation capacity of enterprises – selected issues. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, 277, 107-121.

Stawasz, E. (2013b). Innowacje a konkurencyjność małych przedsiębiorstw. Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej, 1148, Organizacja i Zarządzanie, 53, 17-27.

Stawasz, E. (2014a). Dynamiczna zdolność innowacyjna – wybrane zagadnienia. Acta Universitatis Lodziensis Folia Oeconomica, 4(305), 97-105.

Stawasz, E. (2014b). Partnerzy małych firm w dziedzinie innowacji, [w:] J. Różański, J.S. Czarnecki (red.), Zarzadzanie współczesnymi organizacjami. Łódź: Wydział Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego.

Steczkowski, J. (1995). Metoda reprezentacyjna w badaniach zjawisk ekonomiczno-społecznych. Warszawa-Kraków: PWN.

Steinerowska-Streb, I. (2017). Zachowania rynkowe mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce. Diagnoza, analiza, scenariusze rozwoju. Warszawa: C.H. Beck.

Stevenson, H.H. (1983). A perspective on entrepreneurship. Harvard Business School Working Paper, 9-384-131.

Stevenson, H.H., Jarillo, J.C. (1990). A Paradigm of entrepreneurship: Entrepreneurial management. Strategic Management Journal, 11(Summer), 17-27.

Stevenson, H.H., Roberts, M.J., Grousbeck, H.I. (1994). New business ventures and the entrepreneur. Burr Ridge: Irwin.

Stitt-Gohdes, W.L., Crews, T.B. (2004). The Delphi technique: a research strategy for career and technical education. Journal of Career and Technical Education, 20(2), 55-68.

Stobiecka, J. (2010). Modele pomiaru jakości marketingowej produktów. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.

Strategie podpory malých a středních podniků v české republice pro období 2021-2027(2021). Praha: Praha: Ministerstvo průmyslu a obchodu ČR.

Strumińska-Kutra, M., Koładkiewicz, I. (2012). Studium przypadku, [w:] D. Jemielniak (red.), Badania jakościowe. Metody i narzędzia. Tom 2. Warszawa: PWN.

Sudoł, S. (2006). Przedsiębiorstwo. Podstawy nauki o przedsiębiorstwie. Warszawa: PWE.

Sudoł, S. (2012). Nauki o zarządzaniu. Warszawa: PWE.

Sułkowski, Ł. (2012). Epistemologia i metodologia zarządzania. Warszawa: PWE.

Sus, A. (2019). Logika dopasowania okazji i strategicznych opcji realnych. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.

Švejda, P. (2004). Inovační podnikání. Praha: AIP ČR.

Świeszczak, M. (2016). Potencjał innowacyjny firm z sektora małych i średnich przedsiębiorstw. Przykład województwa łódzkiego. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Synek, M. i in. (2011). Manažerská ekonomika. Praha: Grada Publishing.

Szpitter, A.A. (2014). Zarządzanie wiedzą w tworzeniu innowacji: Model tercji organizacji – ujęcie fraktalne. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Szreder, M. (2010). Losowe i nielosowe próby w badaniach statystycznych. Przegląd Statystyczny, 4, 168-174.

Teece, D., Pisano, G., Shuen, A. (1997). Dynamic capabilities and strategic management. Strategic Management Journal, 18(7), 509-533.

Teece, D.J. (2007). Explicating dynamic capabilities: The nature and microfoundations of (sustainable) enterprise performance. Strategic Management Journal, 28(13), 1319-1350.

Teece, D.J. (2014). The foundations of enterprise performance: Dynamic and ordinary capabilities in an (economic) theory of firms. Academy of Management Perspectives, 28(4), 328-352.

Tegtmeier, S., Kurczewska, A. (2017). Business entry and window of opportunity – empirical results for women entrepreneurs with graduate degree. International Journal of Entrepreneurial Venturing, 9(1), 41-59.

Tiwari, R. (2012). The early phases of innovation: Opportunities and challenges of public-private partnership, [w:] P.S. Mehta (red.), Mainstreaming public private partnerships in India, New Delhi: CUTS Institute for Regulation & Competition.

Tocher, N., Oswald, S.L., Hall, D.J. (2015). Proposing social resources as the fundamental catalyst toward opportunity creation. Strategic Entrepreneurship Journal, 9(2), 119-135.

Tomczyk, D., Lee, J., Winslow, E. (2013).Entrepreneurs’ personal values, compensation, and high growth firm performance. Journal of Small Business Management, 51(1), 66-82.

Tourangeau, R., Conrad, F.G., Couper, M.P. (2013). The science of web surveys. Oxford: Oxford University Press.

Trnka, F. i in. (2004). Konkurenceschopnost výrobce. Interní výzkumný materiál. Zlín: UTB.

Trzcielińska, J. (2020). Zdolność MSP do poszukiwania okazji rynkowych – niektóre wyniki badań, [w:] S. Trzcieliński (red.), Przedsiębiorstwo zwinne w świetle badań empirycznych. Poznań: PAN Komisja Nauk Organizacji i Zarządzania.

Trzcieliński, S. (2011). Przedsiębiorstwo zwinne. Poznań: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej.

Tyupa, S. (2011). A theoretical framework for back-translation as a quality assessment tool. New Voices in Translation Studies, 7, 35-46.

Urbano, D., Aparicio, S. (2016). Entrepreneurship capital types and economic growth: International evidence. Technological Forecasting and Social Change, 102, 34-44.

Vaghely, I.P., Julien, P.-A. (2010). Are opportunities recognized or constructed?: An information perspective on entrepreneurial opportunity identification. Journal of Business Venturing, 25(1), 73-86.

Valenta, F. (2001). Inovace v manažerské praxi. Praha: Czech Management Institute.

Van de Vrande, V., De Jong, J.P.J., Vanhaverbeke, W., de Rochemont, M. (2009). Open innovation in SMEs: Trends, motives and management challenges. Technovation, 29(6-7), 423-437.

Veber, J. i in. (2014). Management: Základy, moderní manažerské přístupy, výkonnost a prosperita. Praha: Management Press.

Vogel, P. (2017). From venture idea to venture opportunity. Entrepreneurship Theory and Practice, 41(6), 943-971.

Von Graevenitz, G., Wagner, S., Harhoff, D. (2013). Incidence and growth of patent thickets: The impact of technological opportunities and complexity. Journal of Industrial Economics, 61(3), 521-563.

Wach, K. (2004). Nowe kryteria klasyfikacji małego i średniego przedsiębiorstwa w ustawodawstwie unijnym. Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa, 5, 33-43.

Wach, K. (2015a). Entrepreneurial orientation and business internationalisation process: The theoretical foundations of international entrepreneurship. Entrepreneurial Business and Economics Review, 3(2), 9-24.

Wach, K. (2015b). Przedsiębiorczość jako czynnik rozwoju społeczno-gospodarczego: Przegląd literatury. Przedsiębiorczość – Edukacja, 11, 24-36.

Wach, K. (2017a). Ewolucja uppsalskiego modelu internacjonalizacji przedsiębiorstwa: w kierunku nielinearności procesu umiędzynarodowienia, [w:] M. Maciejewski, K. Wach (red.), Handel zagraniczny i biznes międzynarodowy we współczesnej gospodarce. Kraków: Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie.

Wach, K. (2017b). Orientacja przedsiębiorcza a wiedza w początkowym i dojrzałym etapie procesu internacjonalizacji przedsiębiorstw. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 319, 268-282.

Wales, W.J., Gupta, V.K., Mousa, F.-T. (2013). Empirical research on entrepreneurial orientation: An assessment and suggestions for future research. International Small Business Journal, 31(4), 357-383.

Wang, X., Xu, M. (2018). Examining the linkage among open innovation, customer knowledge management and radical innovation. Baltic Journal of Management, 13(3), 368-389.

Wasilczuk, J.E. (2005). Wzrost małych i średnich przedsiębiorstw. Aspekty teoretyczne i badania empiryczne. Gdańsk: Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej.

Welpe, I.M., Spörrle, M., Grichnik, D., Michl, T., Audretsch, D.B. (2011), I think it’s good, but I’m also afraid: The interplay of opportunity evaluation and emotions as antecedent of entrepreneurial exploitation. Research Paper no. 2011-04-03. Indiana University: School of Public and Environmental Affairs.

Weyts, M., Stox, G., Vijncke, P. (2016). Supporting environmental sensitivity in small enterprises as a trigger for innovation, [w:] G. Brazdauskaitė (red.), Proceedings of The International Business Conference 2016: Searching for Innovative and Creative Business Solutions. Vilnius: Vilniaus kolegija.

Wikhamn, W., Armbrecht, J., Wikhamn, B.R. (2018). Innovation in Swedish hotels. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 30(6), 2481-2498.

Wiklund, J., Patzelt, H., Shepherd, D.A. (2009). Building an integrative model of small business growth. Small Business Economics, 32(4), 351-374.

Wiklund, J., Shepherd, D. (2003a).Aspiring for, and achieving growth: The moderating role of resources and opportunities. Journal of Management Studies, 40(8), 1919-1941.

Wiklund, J., Shepherd, D. (2003b). Knowledge-based resources, entrepreneurial orientation, and the performance of small and medium-sized businesses. Strategic Management Journal, 24(13), 1307-1314.

Wild, C.P., Weiderpass, E., Stewart, B.W. (red.) (2020). World cancer report: Cancer research for cancer prevention. Lyon: International Agency for Research on Cancer, World Health Organization.

Wodecka-Hyjek, A. (2016). Metodyczne aspekty oceny orientacji przedsiębiorczej w organizacji. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, 7(955), 5-22.

Wohlgemuth, V., Wenzel, M., Berger, E.S.C., Eisend, M. (2019). Dynamic capabilities and employee participation: The role of trust and informal control. European Management Journal, 37(6), 760-771.

Wójcik-Karpacz, A. (2016a). Orientacja przedsiębiorcza a sukces przedsiębiorstwa. Ustalenia literaturowe. Zarządzanie i Finanse, 14(2), cz. 1, 483-496.

Wójcik-Karpacz, A. (2016b). Dobór miar do pomiaru orientacji przedsiębiorczej: Dylematy i propozycje rozwiązań. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 444, 594-608.

Wolański, R. (2013). Wpływ otoczenia finansowego na konkurencyjność małych i średnich przedsiębiorstw. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business.

Wolf, P., Kaudela-Baum, S., Meissner, J.O. (2012). Exploring innovating cultures in small and medium-sized enterprises: Findings from Central Switzerland. International Small Business Journal, 30(3), 242-274.

Wood, M.S., McKelvie, A. (2015).Opportunity evaluation as future focused cognition: Identifying conceptual themes and empirical trends. International Journal of Management Reviews, 17(2), 256-277.

Wood, M.S., McKinley, W. (2010).The production of entrepreneurial opportunity: A constructivist perspective. Strategic Entrepreneurship Journal, 4(1), 66-84.

Woschke, T., Haase, H., Kratzer, J. (2017). Resource scarcity in SMEs: Effects on incremental and radical innovations. Management Research Review, 40(2), 195-217.

Woźniak, J. (2015). Realizm krytyczny jako paradygmat w naukach o zarządzaniu. Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego im. Adama Chętnika, 29, 286-300.

Woźniak, M. (2012). System wspierania małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce. Kraków: Wydawnictwa AGH.

Wright, K.B. (2005). Researching internet-based populations: Advantages and disadvantages of online survey research, online questionnaire authoring software packages, and web survey services. Journal of Computer-Mediated Communication, 10(3), JCMC1034.

Xie, X., Wang, L., & Zeng, S. (2018).Inter-organizational knowledge acquisition and firms’ radical innovation: A moderated mediation analysis. Journal of Business Research, 90, 295-306.

Zaefarian, G., Forkmann, S., Mitręga, M., Henneberg, S.C. (2017). A capability perspective on relationship ending and its impact on product innovation success and firm performance. Long Range Planning, 50(2), 184-199.

Zakrzewska-Bielawska, A. (2012). Strategia przedsiębiorstwa, [w:] A. Zakrzewska-Bielawska (red.), Podstawy zarządzania. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer buisness.

Zali, M.R., Faghih, N., Ghotbi, S., Rajaie, S. (2013). The effect of necessity and opportunity driven entrepreneurship on business growth. International Research Journal of Applied and Basic Sciences, 7(2), 100-108.

Zastempowski, M. (2010). Uwarunkowania budowy potencjału innowacyjnego polskich małych i średnich przedsiębiorstw. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Zastempowski, M. (2014). Potencjał innowacyjny polskich przedsiębiorstw. Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zarządzanie, 41(1), 27-37.

Zastempowski, M. (2019). Innowacyjność małego przedsiębiorstwa. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Zastempowski, M., Glabiszewski, W., Krukowski, K., Cyfert, S. (2020). Technological innovation capabilities of small and medium-sized enterprises. European Research Studies Journal, 23(3), 460-474.

Zawadka, M., Hoffman, U. (2012). Moja historia, moja firma. Portrety polskich przedsiębiorców rodzinnych. Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.

Zbierowski, P. (2012). Orientacja pozytywna wysokiej efektywności. Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business.

Zhai, Y.-M., Sun, W.-Q., Tsai, S.-B., Wang, Z., Zhao, Y., Chen, Q. (2018). An empirical study on entrepreneurial orientation, absorptive capacity, and SMEs’ innovation performance: A Sustainable Perspective. Sustainability, 10(2), 314.

Zhu, Y., Wittmann, X., Peng, M.W. (2011). Institution-based barriers to innovation in SMEs in China. Asia Pacific Journal of Management, 29(4), 1131-1142.

Zott, C., Amit, R. (2010). Business model design: An activity system perspective. Long Range Planning, 43(2-3), 216-226

Zpráva o vývoji podnikatelského prostředí v České republice v roce 2019(2021). Praha: Ministerstvo průmyslu a obchodu ČR, Odbor podnikatelského prostředí a obchodního podnikání.

Żur, A. (2015). Social problems as sources of opportunity – antecedents of social entrepreneurship opportunities. Entrepreneurial Business and Economics Review, 4, 73-87.