Kalkulacja i rachunek kosztów - od teorii do praktyki (wyd. III)

Wstęp 9

Rozdział 1
Wprowadzenie do kalkulacji kosztów - Wiesława Temrowska 11
1.1. Definicja i zadania kalkulacji kosztów 11
1.2. Obiekty kalkulacji kosztów 14
1.3. Jednostki kalkulacyjne kosztów 15
1.4. Rodzaje i metody kalkulacji 17
1.5. Zadania 23
1.6. Rozwiązania zadań 24
Literatura 24

Rozdział 2
Wprowadzenie do rachunku kosztów - Małgorzata Cieciura 25
2.1. Pojęcie i istota rachunku kosztów 25
2.2. Zadania i funkcje rachunku kosztów 29
2.3. Systemy i odmiany rachunku kosztów 32
2.4. Zadania 34
2.5. Rozwiązania zadań 35
Literatura 36

Rozdział 3
Koszty jako podstawowa kategoria ekonomiczna dla potrzeb kalkulacji i rachunku kosztów - Wiesława Temrowska 37
3.1. Definicja kosztu 37
3.2. Pojęcia bliskoznaczne do kosztu 40
3.3. Klasyfikacja kosztów dla potrzeb kalkulacji 42
3.4. Klasyfikacja kosztów dla potrzeb rachunku kosztów 45
3.5. Zadania 48
3.6. Rozwiązania zadań 53
Literatura 54

Rozdział 4
Ustalanie wartości kosztów - Emilia Fladrowska 55
4.1. Istota pomiaru nakładów i wyceny kosztów 55
4.2. Ustalanie wartości kosztu „amortyzacja" 62
4.3. Ustalanie wartości kosztu „zużycie materiałów i energii" 71
4.3.1. Ustalenie wartości kosztu „zużycie materiałów" 71
4.3.2. Ustalenie wartości kosztu „zużycie energii" 76
4.4. Ustalanie wartości kosztu „usługi obce" 77
4.5. Ustalanie wartości kosztu „podatki i opłaty" 80
4.6. Ustalanie wartości kosztu „wynagrodzenia" 81
4.7. Ustalanie wartości kosztu „ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia" - Piotr Kica 83
4.8. Ustalanie wartości kosztu „pozostałe koszty rodzajowe" 88
4.8.1. Ustalenie wartości pozostałych kosztów rodzajowych - delegacje krajowe 89
4.8.2. Ustalenie wartości pozostałych kosztów rodzajowych - delegacje zagraniczne 92
4.8.3. Koszty przejazdu i inne wydatki 92
4.8.4. Rozliczenie delegacji 93
4.9. Zadania 94
4.10. Rozwiązania zadań 96
Literatura 98

Rozdział 5
Charakterystyka wybranych metod kalkulacji kosztów - Joanna Czelińska 99
5.1. Kalkulacyjny układ kosztów 99
5.2. Kalkulacja podziałowa prosta 101
5.3. Kalkulacja podziałowa współczynnikowa 108
5.4. Kalkulacja podziałowa odjemna 110
5.5. Kalkulacja doliczeniowa 111
5.6. Kalkulacja fazowa 114
5.7. Zadania 115
5.8. Rozwiązania zadań 116
Literatura 118

Rozdział 6
Rachunek kosztów pełnych - Małgorzata Stawicka 119
6.1. Istota rachunku kosztów pełnych 119
6.2. Transformacja informacji kosztowych w rachunku kosztów pełnych 120
6.3. Grupowanie kosztów w systemie ewidencyjnym 124
6.4. Rozliczenia międzyokresowe kosztów 126
6.5. Rozliczanie kosztów działalności pomocniczej 130
6.6. Rozliczenia kosztów wydziałowych 132
6.7. Pozostałe rozliczenia kosztów w ramach rachunku kosztów pełnych 135
6.8. Rozliczenie przedmiotowe kosztów 136
6.9. Zadania 137
6.10. Rozwiązania zadań 141
Literatura 144

Rozdział 7
Rachunek kosztów zmiennych - Grażyna Mazurkiewicz 145
7.1. Istota rachunku kosztów zmiennych 145
7.2. Istota kosztów zmiennych i kosztów stałych 148
7.3. Wyodrębnianie kosztów zmiennych i kosztów stałych 154
7.4. Prosty układ rachunku kosztów zmiennych 160
7.5. Rozbudowany układ rachunku kosztów zmiennych 161
7.6. Zadania 163
7.7. Rozwiązania zadań 166
Literatura 170

Rozdział 8
Rachunek kosztów postulowanych - Piotr Szczypa 171
8.1. Istota i etapy rachunku kosztów postulowanych 171
8.2. Wyznaczanie kosztów postulowanych 173
8.3. Odchylenia od kosztów postulowanych 175
8.4. Zadania 178
8.5. Rozwiązania zadań 183
Literatura 18

Rozdział 9
Przegląd innych rozwiązań z zakresu kalkulacji i rachunku kosztów - Piotr Szczypa 187
9.1. Kalkulacja kosztów w ramach zarządzania procesowego 187
9.2. Charakterystyka wybranych rachunków kosztów w ramach rachunkowości zarządczej 191
9.3. Kierunki doskonalenia rozwiązań z zakresu kalkulacji i rachunku kosztów 199
9.4. Zadania 202
9.5. Rozwiązania zadań 204
Literatura 205

Informacja o Autorach 207

Małgorzata Cieciura - dr inż., pracownik Katedry Finansów, Rachunkowości i Logistyki Wydziału Społeczno-Technicznego Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Koninie. Jest członkiem zwyczajnym Stowarzyszenia Księgowych w Polsce, Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego oraz sygnatariuszem Kodeksu Zawodowej Etyki w rachunkowości. W praktyce gospodarczej prowadzi szkolenia z zakresu rachunkowości finansowej i sprawozdawczości. Jej zainteresowania naukowe skupiają się wokół zagadnień dotyczących systemu rachunkowości finansowej i sprawozdawczości finansowej, ze szczególnym uwzględnieniem aspektów behawioralnych i etyki w rachunkowości. Jest autorką około 50 publikacji naukowych z zakresu rachunkowości i sprawozdawczości finansowej. Kontakt: m.cieciura@wp.pl

Joanna Czelińska - mgr, wykładowca Wydziału Ekonomii Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy. Od ponad dwudziestu lat pracownik na stanowisku księgowa oraz specjalista ds. kadr i płac w przedsiębiorstwie ZELAN sp. z o.o. (dawniej P.P.H. ZELAN) w Nakle nad Notecią. Kontakt: joanna.czelinska@zelan.pl

Emilia Fladrowska - dr, wykładowca rachunkowości finansowej i rachunkowości zarządczej/controllingu. Jest członkiem zwyczajnym Stowarzyszenia Księgowych w Polsce i Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego. Wdrożyła systemy informatyczne zarządzania, w tym rachunkowości, w wielu jednostkach, z dostosowaniem zakładowego planu kont do potrzeb jednostek gospodarczych W ostatnim dziesięcioleciu wypromowała około 150 magistrów i licencjatów. Od 2008 roku jest autorem około 30 publikacji naukowych z zakresu rachunkowości i metodyki wdrażania systemów informatycznych w zarządzaniu jednostek gospodarczych. Ma uprawnienia do zasiadania w Radach Nadzorczych Spółek Skarbu Państwa (egzamin państwowy). Kontakt: fladrowska@utp.edu.pl

Piotr Kica - magister ekonomii, absolwent Akademii Ekonomicznej w Poznaniu oraz Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, prowadzący od wielu lat biuro rachunkowe w Bydgoszczy, posiada doświadczenie w obsłudze przedsiębiorstw w oparciu o księgi podatkowe jak i pełną księgowość, członek SKwP posiadający certyfikat Ministra Finansów, prowadzący zajęcia z obszaru rachunkowości na UTP w Bydgoszczy. Pracownik Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego im. J. i J. Śniadeckich w Bydgoszczy. Kontakt: biuro.wigo@gmail.com

Grażyna Mazurkiewicz - główna księgowa, dyrektor ds. finansowych i członek zarządu w spółce Barbara Luijckx Sp. z o.o. w Inowrocławiu. Absolwentka studiów doktoranckich Wydziału Ekonomii Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. Nauczyciel akademicki w Wyższej Szkole Gospodarki w Bydgoszczy. W pracy naukowej prowadzi badania z zakresu wpływu pozyskiwanych funduszy unijnych na rozwój przedsiębiorstw z sektora MŚP. Autorka publikacji z zakresu controllingu w przedsiębiorstwach oraz zagadnień związanych z problemami z zakresu rachunkowości. Kontakt: grazyma@wp.pl

Małgorzata Stawicka - doktorantka Wydziału Zarządzania i Ekonomiki Usług Uniwersytetu Szczecińskiego, absolwentka Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, wieloletnia główna księgowa i prezes spółek komunalnych, obecnie prezes Spółdzielni Branży Metalowej „TUCHMET"' w Tucholi i spółki „Zenit Plus" sp. z o.o. w Bydgoszczy, założycielka Fundacji „Nasza tradycja - nasza przyszłość", w kolejnych latach zdobyła tytuł Geparda Biznesu 2011 za dynamiczny rozwój prowadzonej spółki przyznawany przez Instytut Nowoczesnego Biznesu, Menedżera Najwyższej Jakości 2011 - Centrum Badań i Monitorowania Jakości Poznań, Menedżera 2012 i Kobiety Przedsiębiorczej 2013. W 2003 roku uhonorowana Medalem Prezydenta Miasta Bydgoszczy za szczególne zasługi dla miasta. Od 1999 roku współpracuje z Uniwersytetem Technologiczno-Przyrodniczym i Wyższą Szkołą Gospodarki w Bydgoszczy, czego owocem są publikacje oparte na bogatym doświadczeniu zawodowym. Kontakt: stawmal@wp.pl

Piotr Szczypa - dr hab. prof. uczelni: Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Koninie i Politechniki Warszawskiej. Jest dyplomowanym księgowym, członkiem zwyczajnym Stowarzyszenia Księgowych w Polsce i sygnatariuszem Kodeksu zawodowego etyki w rachunkowości. Członek Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego i Polskiego Towarzystwa Leśnego. W praktyce gospodarczej zajmuje się wdrożeniem, dostosowaniem zakładowego planu kont do potrzeb jednostek gospodarczych i szkoleniami z zakresu rachunkowości i controllingu. W pracy naukowej prowadzi badania z zakresu rachunkowości i controllingu w logistyce przedsiębiorstw, w gospodarce leśnej oraz w działalności proekologicznej jednostek gospodarczych. Jest autorem ponad 100 publikacji naukowych z zakresu rachunkowości i controllingu. Kontakt: piotr.szczypa@konin.edu.pl

Wiesława Temrowska - absolwentka Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy. Pracownik działu księgowości w Gzella Net Sp. z o.o. w Osiu. Prowadzi zajęcia z rachunkowości finansowej, zarządczej oraz sprawozdawczości w Wyższej Szkole Gospodarki w Bydgoszczy. Kontakt: w.temrowska@interia.pl

Dr hab. Grzegorz Lew, prof. Politechniki Rzeszowskiej