Pieniądz cyfrowy banków centralnych

Wstęp 9

Rozdział 1
Teoretyczne ujęcie CBDC 13
1.1. Geneza i determinanty wprowadzenia CBDC 14
1.1.1. Czynniki technologiczne 14
1.1.2. Czynniki ekonomiczne 18
1.1.3. Przyczyny społeczne powstania CBDC 21
1.1.4. Czynniki regulacyjne 23
1.2. Pojęcie cyfrowej waluty banku centralnego 28
1.3. Ewolucja pojęcia CBDC 34
1.4. Modele i etapy wprowadzania CBDC 42
1.5. Etapy wprowadzania CBDC 51
1.5.1. Faza badań (Research) 52
1.5.2. Dowód koncepcji (Proof of Concept) 52
1.5.3. Programy pilotażowe (Pilot) 53
1.5.4. Wdrożenie (Launch) 53
1.5.5. Anulowanie projektów (Cancelled) 53
Bibliografia 55

Rozdział 2
Potencjalny wpływ CBDC na prowadzenie polityki pieniężnej i stabilność finansową 59
2.1. Rola CBDC w utrzymaniu suwerenności monetarnej 59
2.2. Potencjalny wpływ CBDC na mechanizm transmisji monetarnej 68
2.3. Potencjalny wpływ CBDC na implementację polityki pieniężnej 77
2.4. Potencjalny wpływ CBDC na stabilność finansową 81
Bibliografia 88

Rozdział 3
Cyfrowe euro - perspektywy, wyzwania i implikacje dla europejskiego systemu finansowego 91
Wprowadzenie 91
3.1. Definicja cyfrowego euro 94
3.2. Główne założenia polityki Eurosystemu dla cyfrowego euro 97
3.2.1. Zasady skutecznego wdrożenia cyfrowego euro 97
3.2.2. Rozporządzenie MiCA 98
3.3. Motywy wprowadzenia cyfrowego euro 102
3.3.1. Stabilność finansowa 102
3.3.2. Włączenie finansowe i ułatwienie dostępu do usług finansowych 103
3.3.3. Zwiększenie efektywności i przejrzystości systemów płatniczych 104
3.3.4. Ochrona suwerenności monetarnej strefy euro 105
3.3.5. Prawne i technologiczne wyzwania cyfrowego euro 109
3.3.5.1. Status prawny cyfrowego euro i wyzwania legislacyjne 109
3.3.5.2. Techniczna struktura i postać cyfrowego euro 110
3.4. Możliwości programowalności cyfrowego euro (np. inteligentne kontrakty) 113
3.4.1. Kluczowe etapy implementacji cyfrowego euro i zasady operacyjne 114
3.4.2. Długoterminowa skalowalność 119
3.4.3. Zagadnienia związane z bezpieczeństwem i prywatnością 123
3.5. Wpływ wprowadzenia cyfrowego euro na sektor finansowy 126
3.5.1. Zagrożenie dla systemu bankowego 127
3.5.2. Kontrowersje wokół braku pełnej anonimowości w cyfrowym euro 132
3.5.3. Regionalne kontrowersje i wyzwania wdrożeniowe cyfrowego euro 135
3.5.4. Potencjalne zagrożenie dla stabilności finansowej 137
3.5.5. Wysokie koszty wdrożenia i zarządzania 138
3.5.6. Ryzyko programowalności pieniądza 140
3.5.7. Problemy z interoperacyjnością i cyberbezpieczeństwem 141
3.5.8. Potencjalne implikacje dla finansów publicznych 143
3.6. Cyfrowe euro a włączenie finansowe - Analiza wpływu cyfrowego euro na dostęp do usług bankowych dla osób wykluczonych finansowo 144
3.7. Cyfrowe euro na arenie międzynarodowej 146
3.7.1. Możliwość wzmocnienia roli euro na arenie międzynarodowej jako waluty rezerwowej 146
3.7.2. Wpływ cyfrowego euro na handel międzynarodowy i współpracę z innymi gospodarkami 147
3.8. Zakończenie i rekomendacje 148
3.8.1. Podsumowanie najważniejszych wniosków z analizy 150
3.8.2. Przyszłe kierunki rozwoju i rekomendacje dla decydentów politycznych oraz Europejskiego Banku Centralnego 151
Bibliografia 152

Rozdział 4
Wprowadzenie CBDC w dużych gospodarkach wschodzących 157
4.1. Wprowadzenie CBDC w Chinach 159
4.1.1. Krajowe uwarunkowania wprowadzenia CBCD w Chinach 159
4.1.2. Dotychczasowe zaawansowanie prac nad CBDC w Chinach 165
4.2. Wprowadzenie CBDC w Indiach 172
4.2.1. Krajowe uwarunkowania wprowadzenia CBCD w Indiach 172
4.2.2. Dotychczasowe zaawansowanie prac nad CBDC w Indiach 174
4.3. Prace nad wprowadzeniem CBDC w pozostałych dużych gospodarkach wschodzących 177
4.3.1. Brazylia 177
4.3.2. Nigeria 180
4.3.3. Rosja 182
4.3.4. Turcja 187
Bibliografia 190

Podsumowanie i wnioski dla Polski 193
Bibliografia 196

Recenzja: Dr hab. Jakub Górka, prof. Uniwersytetu Warszawskiego